Deze elf patronen vallen me op na jarenlange bestudering van nieuwskoppen:
1. Femicide wordt als begrip vaak niet genoemd in de kop. Vaak om twee redenen:
– Het zou een te onbekende term zijn. Ja duh! Als media draag je daaraan bij. Het is daarom juist essentieel femicide te gaan benoemen.
– De dader is (nog) niet veroordeeld. Echter, ook als de dader wél is veroordeeld gebruiken media de term niet in de kop.
Daarbij, je kan ook ‘mogelijk’ of ‘waarschijnlijk’ toevoegen als de partner al is gearresteerd (dat gebeurt in andere nieuwsgevallen ook).
2. Femicide wordt regelmatig wél benoemd in de kop wanneer het gaat over vrouwenmoord in het buitenland, bijvoorbeeld in Turkije of Spanje. Kenmerkend voor Nederlandse nieuwsberichtgeving: wel de ander een spiegel kunnen voorhouden, maar niet jezelf. Dit komt ook voort uit witte suprematie: ‘daarzo vermoorden “ze” hun vrouwen, dat doen wij hier niet’. Met als duister en gevaarlijk gevolg dat femicide en huiselijk geweld richting vrouwen te weinig gezien en erkend wordt in onze samenleving.
3. Het daderperspectief domineert de nieuwskoppen. Dit zie je vaak in de verslaglegging van de rechtszaak. Zijn motivatie, spijt enz. komt als citaat in de kop. In plaats van het perspectief van (de familie van) het slachtoffer.
4. Nog schadelijker: de totale vermenselijking van de dader. ‘Hij is altijd zo aardig, behulpzaam’, ‘Hij verloor de controle’. Nee! Hou op hiermee.
Nota bene: in een goed analytisch stuk uitleggen dat femicide helaas onderdeel is van onze patriarchale cultuur en het dus wijdverspreid is en overal kan voorkomen, is wel degelijk belangrijk.
5. Spreken over een ‘onstuimige’ of ‘stormachtige’ relatie. Alsof dat een verklaring is voor (poging tot) moord.
6. Spreken in termen als ‘gezinsdrama’ of ‘familiedrama’. Dat gebeurt nog steeds. Deze termen zijn verbloemend en klinken verzachtend.
7. E**wraak opschrijven in plaats van vrouwenmoord. Zeer problematisch vanwege dezelfde redenen als in punt 2. Lees er meer over in deze post: https://lnkd.in/eQybVJ2v.
8. Schrijven dat een vrouw ‘overleden’ is in de kop, terwijl er al is aangegeven door de politie dat ze door geweld om het leven is gebracht.
9. Nieuwskoppen en artikelen formuleren als een spannende plot voor een thriller.
10. Meer aandacht en journalistieke interesse hebben voor daders en slachtoffers zonder migratieachtergrond dan met… Want in wie herkent de journalist zich? Met nog altijd vrij witte redacties…
11. Degenen die deze patronen aankaarten (waaronder ondergetekende) wegzetten als ‘te betrokken’: https://lnkd.in/eXXUnbvB
