Elkaar omarmen in de strijd tegen onrecht

Toen ik vanuit mijn huis naar de Dam liep kwam ik al meerdere vrouwen tegen met borden en een vrolijke daadkrachtige houding. Borden over abortus, stemrecht en noem maar op. Ikzelf had geen bord maar had mij wel feestelijk aangekleed omdat ik het heel belangrijk vond hierbij te zijn. De zon brak door tussen de grauwe wolken, net als mijn hoop op een dag vol verbinding. Ik zag spandoeken met krachtige leuzen, hoor toespraken over gelijkheid, voel de energie van honderden vrouwen die samenkomen om een boodschap uit te dragen.

Vrouwenrechten is een onderwerp wat mij zeer aan het hart gaat. Allereerst natuurlijk omdat ik zelf een vrouw ben en dagelijks te maken heb met vooroordelen hieromheen. Alles van seksueel getinte opmerkingen tot opmerkingen over dat als ik serieus genomen wil worden ik geen rokjes en make-up moet dragen omdat ik anders niet sterk overkom. Zelfs in ons “progressieve” Nederland verdienen vrouwen minder. Ook zijn we zwaar ondervertegenwoordigd in leidinggevende functies.

Een andere reden waarom dit thema mij interesseert is vanwege mijn studierichting. Bij mijn specialisatie in seksualiteit en eerbaarheid in het Jodendom kwamen de plichten maar vooral ook rechten van vrouwen veelvuldig voor. Een interessant aspect hierbij is het recht op abortus, een belangrijk thema tijdens de demonstratie.  In het Jodendom wordt de foetus namelijk gezien als lichaamsdeel van de moeder, tot de geboorte. Omdat de foetus niet als een op zichzelf staande persoon wordt behandeld is abortus een stuk makkelijker. Als het leven van de vrouw door zwangerschap in gevaar komt is het zelfs verplicht om abortus te plegen, zelfs in orthodoxe kringen. Toen in Amerika de abortuswetgeving in gevaar kwam zetten diverse (orthodox) joodse groepen zich in om dit tegen te gaan. Vanuit het oogpunt van vrijheid van religie werd bepleit dat de abortusbeperkingen tegen de grondwet waren.

Hoewel niet alle joodse gemeenschappen even feministisch zijn, is feminisme wel een belangrijk onderwerp in het Jodendom en heb je vele organisaties zoals Jofa die zich hiervoor inzetten. Het raakte me daarom erg dat toen ik zo vol moed de Dam opliep Palestijnse vlaggen, plotseling overal zag. “Viva Viva intifada!” schalde het over het plein. Het duurde een paar tellen voordat mijn hersenen het verwerken. Dit is geen pro-Palestina-demonstratie, toch? Dit gaat over vrouwen. Over rechten. Over ons. Toch? Een knoop trok zich strak in mijn maag. Ik ademde diep in. Dit is niet de plek voor politieke verdeeldheid, dacht ik bij mezelf. Dit is de plek waar wij samenkomen, ongeacht afkomst of achtergrond. Waar we elkaar omarmen in de strijd tegen onrecht, niet tegenover elkaar.

Vooral de oproep tot intifada vanaf het podium raakte mij hard. Intifada, letterlijk opstand, kan natuurlijk een geweldloze opstand zijn maar het betekent ook aanslagen, geweld, leed wat Joodse vrouwen direct en indirect ervaren. Net als de Palestijnse vrouwen hebben zij ook te maken gijzelingen, lichamelijk geweld en met echtgenoten en zonen die verwond raken of zelfs overlijden.

Toch weiger ik me hierdoor uit het veld te laten slaan. Want als er iets is waar ik in geloof, dan is het verbinding. Niet de oppervlakkige, makkelijke verbinding, maar de moeilijke, de eerlijke. De verbinding waarin we durven zeggen: dit doet pijn. Maar laten we praten. Laten we luisteren. Laten we een manier vinden om elkaar echt te zien. Laten we zeker op een dag als vandaag opkomen voor alle vrouwen, waar ze ook vandaan komen.

Op de terugweg loop ik om af te koelen naar mijn favoriete koffiezaakje en bestel een cappuccino. Naast mij zit een jonge vrouw met een hijab, verdiept in haar boek. Onze blikken kruisen en we glimlachen naar elkaar. “Mooie dag vandaag,” zegt ze. “Ja,” antwoord ik, “mooie dag.”