Er is iets aan de hand! Elk zichzelf respecterend museum spant zich de laatste jaren in om kunst gemaakt door vrouwen te laten zien. Hier volgt een keuze uit de overvloed. Te beginnen met de succesvolle exposities rond Frida Kahlo vorig jaar.
Kahlo was al heel bekend maar de zes(!) tentoonstellingen gewijd aan leven en werk van Jeanne Bieruma Oosting, 28 jaar na haar dood, waren een echte inhaalslag. Zelf zei ze over haar werk: ‘Het is geen bezigheid, maar een gedrevenheid.’ Schiedam had een overzichtstentoonstelling met de titel Meesterlijke vrouwen en in het Singermuseum waren Moderne vrouwen. Rijksmuseum Twente wijdde een tentoonstelling aan Artimisia Gentileschi (1593-1656) uit de Italiaanse Barok. Natasja Kensmil(1973) exposeerde in de Hermitage en in Amersfoort. Ulrike Heydenreich nam in Museum Mesdag het stokje over van Suze Robertson. Internationaal zijn er dit jaar ook veel exposities van vrouwelijke kunstenaars, bijvoorbeeld in de Tate Gallery.
Het kunsttijdschrift See all this wijdde al twee dikke afleveringen aan kunst gemaakt door vrouwen onder de titel Pretty Brillant en wil er een trilogie van maken om de dikte van de Janson, History of Art (met daarin maar een paar vrouwen) te overtreffen.
Wanneer je als lezer intussen al een beetje licht in het hoofd geworden bent van deze flinke (maar toch nog onvolledige) lijst exposities, sta je direct weer met de voeten stevig op de grond als je leest dat het Rijksmuseum twee jaar geleden (trots!?) bekend maakte dat Judith Leyster, Gesina ter Borch en Rachel Ruysch in de eregalerij opgenomen zijn. Dat was nieuws want daar had nog nooit een vrouwelijke kunstenaar gehangen. En misschien ontnuchtert ook het naakte feit dat er in Nederlandse musea gemiddeld minder dan 17% van de vaste collectie uit kunst van vrouwen bestaat.
Tot voor kort werd er weinig in kunst van vrouwen geïnvesteerd, met als vroege uitzondering Museum Arnhem onder leiding van Liesbeth Brandt Corstius (1982-2000). Daarom hebben nu sommige musea een vrouwenquotum in hun aankoopbudget. Of dat echt helpt is nog de vraag. Wel is interessant dat de Tefaf ineens een verdienmodel ziet in deze kunst. Daar was vorig jaar al een werk van de renaissanceschilderes Sofonisba Anguissola (1532-1625) te koop en onlangs het werk kunstenaressen als Coba Ritsema (1876-1961), Shazia Sikander(1969), Hitomi Hosono(1979).
Al deze exposities vormen telkens een verrassing alsof er een verborgen deur van de geschiedenis geopend wordt, waaruit nauwelijks bekende kunstenaressen in het daglicht treden met hun talent en creativiteit. Door deze belangstelling valt ook gelukkig ineens veel meer licht op de kunst van nu, gemaakt door vrouwen (en ook mannen) van andere culturele achtergronden en van verder weg. Kijken naar kunst wordt zo ook onze westerse kolonisatiegeschiedenis onder ogen zien en heel veel uitdagende kunstvormen ontdekken die wortelen in andere tradities dan de westerse canon.
