Vorig jaar vierden we 75 jaar Verenigde Naties en 75 jaar bevrijding. De VN stelde zich in 1945 als belangrijkste taak om een verklaring van mensenrechten op te stellen. Onder de bezielende leiding van Eleanor Roosevelt zag de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) op 10 december 1948 inderdaad het licht. Een interculturele en interreligieuze prestatie van jewelste! Geen slavernij meer, na de dwangarbeid in nazi-Duitsland. Nooit meer martelingen, zoals de medische experimenten op mensen door concentratiekamp’artsen’. Het recht om je mening te uiten en je godsdienst te belijden, het recht niet zomaar meer te worden opgepakt zoals tijdens een razzia. Het recht op leven, het recht te mogen zijn wie je bent. Allemaal rechten die je hebt, simpelweg omdat je in de mensenfamilie bent geboren. Waar ook, wanneer ook.
“Mensenrechten raken ons allemaal, ze zijn als zuurstof van de menselijkheid”, zei onlangs onze demissionair minister van Buitenlandse Zaken. Onder de projecttitel ‘Geloven in Mensenrechten’ zijn we nu op weg naar de viering van 75 jaar universele mensenrechten in de Haagse Tempel van de Vrede, het Vredespaleis, op 10 december 2023. In de aanloop daarnaar toe willen we ook graag aan de bezoekers van Haagse gebedshuizen vragen of zij, en hoe zij, in mensenrechten geloven.
In deze periode lezen we in de kerken Bijbelverhalen over de bevrijding uit de slavernij. Hoe het volk verlangt naar een nieuw thuis. Als rechteloze slaven krijgen zij onderweg levensregels mee, de tien geboden. Daarmee kunnen zij een nieuwe samenleving bouwen, gebaseerd op rechten en verantwoordelijkheden. Hun enthousiasme voor die regels is nog steeds groot.
De tien geboden inspireerden ook de mensenrechtenbeweging. Als Mozes anno nu weer de berg zou afkomen, stonden op de stenen tafelen wellicht de 30 artikelen van de UVRM. De joodse filosoof Levinas noemt mensenrechtenactivisten niet voor niets de nieuwe profeten van onze tijd. Zij klagen overheden aan die weigeren mensen tot hun recht te laten komen.
Gelooft u, geloof jij in bevrijdende mensenrechten? En op welke manier?
Mooie introductie die doet verlangen naar meer!