Leraren: waar vind je ze? Er is een groot tekort. Er zijn headhunters voor bepaalde beroepen, die geschikte kandidaten opzoeken, vaak voor de topfuncties van bedrijven. Al voor de sollicitatieprocedure zijn deze mensen tegen het licht gehouden op hun geschiktheid, hun betrouwbaarheid en ook wel of ze nog plooibaar zijn.
Waarom eigenlijk alleen voor dit soort functies? Wanneer je naar de toekomst kijkt van Nederland, van Europa, van de wereld, wie hebben dan de meeste invloed op de volgende generatie? Dat zijn toch de onderwijzers en de leraren. Het onderwijs, vooral goed onderwijs, is bepalend voor de geschiktheid, de betrouwbaarheid, het sociale vermogen en de creativiteit van toekomstige vrouwen en mannen. Al tijdens mijn eerste stage klonk de spreuk van William Butler Yeats (1865-1939) mij tegemoet: ‘Onderwijs is niet een emmer vullen maar een vuur ontsteken!’
Dat betekent kinderen boeien, ergens enthousiast voor maken en hen uitdagen nieuwsgierig een onderwerp te verkennen. Dat betekent dat je als leerkracht niet opgeeft bij een achterstand maar het kind zoveel mogelijk meeneemt tot het zichzelf en haar/zijn talent vindt. Zo kan kansenongelijkheid bestreden worden. Waar vind ik haar of hem: zo’n leraar voor deze tijd? Ze zijn er, zoals we in de tv-serie Klassen (2020-2021) konden zien.
Maar wie is een goede leraar? Is dat iemand die veel kan vertellen omdat hij gestudeerd heeft en veel kennis heeft? Of is een goede leraar vooral zelf een goede leerling, een lerende mens? Een leraar die ook nog van zijn leerlingen durft te leren? Dan is leren een wederkerig proces, waarin de rol van leraar en leerling zomaar ineens kan wisselen.
Volgens Rumi (13e eeuw) heeft elke leerling een goede leermeester nodig en is de liefde het voertuig tot verandering. Misschien hebben leraren hun leerlingen nodig om een echte leraar te worden.
Maar wordt het leraren ook mogelijk gemaakt om zo’n leraar te zijn: ondanks telkens wisselende maatregelen door de regering, met alle administratieve druk van dien? Is het beroep wel aantrekkelijk van aanzien en salariëring? En nog belangrijker: krijgen die leraren de kans en de ruimte om zich te blijven ontwikkelen, niet alleen wat betreft kennis maar ook als mens? In de serie Klassen werd ook duidelijk dat scholen in dat proces de steun van een bevlogen plaatselijke politicus nodig hebben, die problemen op de onderwijsvloer zelf in ogenschouw neemt en dus veel dichterbij komt dan de ambtenaren in Den Haag.
Misschien moeten we toch met headhunters de beste mensen zoeken voor goed onderwijs, omdat zij voor de ontwikkeling van toekomstige generaties belangrijk zijn en dus maatschappelijk van grote waarde! Zeker gezien de grote problemen waarmee deze wereld geconfronteerd wordt. Dan levert onderwijs misschien geen kennisproduct af met meetbare resultaten maar een ‘toekomstmens’, die door ervaring, creativiteit en inventiviteit de (nog onbekende) problemen van nu en de toekomst aan zal kunnen!
