Gezocht: Nieuwe paus

Aan mij als protestantse dominee vragen wie de ideale nieuwe paus is, is riskant. Ik geloof niet in een nieuwe ideale paus. Ik heb ooit gelezen dat aan het einde van de eerste eeuw de kerk van Rome de macht greep. Dat was het moment dat Johannes aan het einde van de eerste eeuw nog een evangelie schreef. Daarin komt geen instelling van de eucharistie voor.

Door: Bram Grandia

Wel laat Johannes Jezus aan de Joodse Pesachmaaltijd een testament van 5 hoofdstukken lang (Johannes 13 tm. 17) uitspreken. Jezus wast de voeten van zijn leerlingen en zegt : “Als ik, jullie Heer en jullie meester, je voeten gewassen hebt, moet je ook elkaars voeten wassen. Ik heb een voorbeeld gegeven;wat ik voor jullie heb gedaan, moeten jullie ook doen” (Joh.13:14,15). Wellicht is dit een kritiek op een Romeinse praktijk waarin de kerk bezig is de hiërarchie van de Romeinse overheid na te bootsen. Een nieuwe ideale paus is voor mij een paus die het pausschap in de huidige vorm fundamenteel ter discussie stelt. Weg met de onfeilbaarheid van de paus. Paus Benedictus heeft tijdens zijn pausschap en daarvoor als prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer (1981-2005) een grote rol gespeeld in het bestrijden van de Latijns-Amerikanen bevrijdingstheologie en in het verhullen van seksueel misbruik binnen de Rooms Katholieke Kerk. Het beeld van de zachte en milde paus klopt niet met mijn beeld uit die jaren. Ik hoop op een nieuwe paus als een feilbare voorzitter van het college van kardinalen. Geen paus voor het leven, maar voor een periode van 4 jaar met de mogelijkheid van herbenoeming.

De ideale nieuwe paus is een paus van ‘change’, die in staat is om een authentiek charisma (heilige) te koppelen aan kennis van zaken (theoloog) en een groot gevoel van compassie en liefde (pastoor).

Door: Frank G. Bosman

Deze paus komt idealiter uit een derdewereldland. Het pausschap is traditioneel een Italiaanse of dan toch minstens een Europese kwestie, terwijl de meerderheid van de katholieken niet in het Westen woont, maar in Afrika, Zuid-Amerika en Azië. Het is niet meer dan billijk dat nu een gekleurde paus de troon van petrus bestijgt. Hij kan hiermee de breedte van de katholieke kerk laten zien, en een gezicht geven aan de nieuwe geopolitieke verhoudingen in de wereld.

Deze paus moet absolute transparantie betrachten inzake de curie, en dan met name wat betreft de geldstromen binnen en direct buiten de curie. Schandalen en geruchten van schandalen over financiële malversaties rond de curie zijn talloos en hardnekkig. Maar tegelijkertijd moet deze paus het aandurven aan aantal belangrijke theologische zaken ter discussie te stellen: de positie van gescheiden hertrouwden, van homoseksuelen en hun relatie, het openstellen van het priesterschap voor vrouwen en de opheffing van de verplichting koppeling tussen celibaat en priesterschap, zoals eerder theologen als Küng en Schillebeeckx hebben bepleit.

Onlangs discussiërden anglicanen en anderen in Groot-Brittannië over een zaak van in hun ogen onnoemlijk groot belang: kan de koning of koningin van Groot-Brittannië een rooms-katholieke partner hebben? Tot op heden is dit onder Brits recht niet toegestaan. Er was een wetsvoorstel in de maak om dit te regelen. Maar Prins Charles, de eerste troonopvolger, vond het een té ingewikkeld staats- en kerkrechtelijk probleem om eenvoudig met een wet in de beide huizen van het Britse parlement af te doen.

Door: Daphne Meijer

Prins Charles wordt als het goed is binnenkort voor de eerste keer grootvader. Zijn schoondochter is zwanger van een kind dat ooit de Britse troon zal bestijgen. (Behalve natuurlijk wanneer de Britten tussen nu en vijftig jaar zeggen: ‘Windsors, bedankt voor alles, we roepen per vandaag de republiek uit’, maar daar ga ik nu even niet van uit.) Charles maakt zich zorgen over de mogelijkheid dat deze kleinzoon of kleindochter gaat trouwen met een rooms-katholiek, waarna die rooms-katholieke partner erop staat dat de kinderen rooms-katholiek worden opgevoed. Vervolgens wordt de volgende regerende vorst een rooms-katholiek, terwijl hij of zij ook hoofd van de anglicaanse kerk is. Help! (Over een jood of een moslim of een hindoe heb ik de prins niet gehoord, kennelijk gaat de familie ervan uit dat die toch niet met een van die lelijke Windsors willen trouwen.)

Wat maken die mensen zich toch druk, denkt u nu misschien, maar deze kwestie legt de vinger op de zere plek van het nu al ruim vijfhonderd jaar oude schisma tussen rooms-katholieken en anglicanen. De anglicanen hebben zich ooit afgescheiden van Rome.De afgelopen vijf eeuwen hebben zij zich bezig gehouden met datgene wat hen in religieus-doctrinaire zin scheidt van de rooms-katholieken, en datgene wat hen juist met de rooms-katholieke traditie verbindt. Aan deze huwelijkskwestie te zien, is men er nog steeds niet helemaal uit.

Alexander de Grote hakte ooit een knoop door. Letterlijk. Hij liet de wereld zien dat de oplossing van een probleem soms een radicale, creatieve keuze vereist. Welnu, hier is mijn radicale en creatieve oplossing voor het probleem van Prins Charles en de anglicanen. Keer gewoon terug naar Rome. Back to the roots. De beste manier om dat te doen is door een anglicaan te kiezen tot de nieuwe Paus. Archbishop Rowan Williams is net teruggetreden als hoofd van de anglicaanse kerk. Hij heeft niets te doen, en heeft ervaring in kerkmanagement. De Archbishop of York, zijn vroegere collega, is misschien een nog betere kandidaat. John Sentamu is namelijk zwart en opgegroeid in Oeganda. Hij kan de Afrikaanse kerk verbinden en het Vaticaan wordt door zijn komst iets minder een bolwerk van oude witte mannen. Daarnaast zou ik nog kunnen pleiten voor Andrew White, de Anglicaanse bisschop van Baghdad – een man met interessante levenservaring en een goed oog voor vredesvraagstukken, lijkt me zo.

’n Anglicaan als Paus dus, die alle anglicanen mee terugneemt naar Rome. Met in zijn kielzog uiteraard de Anglicaanse priesters, mannen en vrouwen. homo’s en hetero’s. Hihi.