De discussie over het gevaar van geradicaliseerde islamisten volg ik met zorg en interesse. Ik vond het optreden van Wissam Feriani sterk, omdat hij de problemen niet ontkent, maar erkent en deze zorg duidelijk deelt. Daarbij zegt hij nota bene dat hij hoopt dat de AIVD er bovenop zit. Hij benoemt de zorgwekkende generatiekloof binnen de moskeeën, waar imams van de eerste generatie, preken in een taal die de huidige generatie jonge moslims niet of nauwelijks meer machtig is. Hij geeft aan wat het gevaar is van de populariteit van ronselaars die vaak via internet met knip- en plakwerk een zeer gewelddadige interpretatie van de koran verspreiden. Ook ziet hij de kloof juist als kans voor islamitische jongeren om meer van hun eigen geloof en de nuance daarin te weten te komen. Hij benoemt het belang van de drie ‘G’ s waar wij allen behoefte aan hebben, namelijk Gezien, Gehoord en Gewaardeerd worden.
Tot hier gaat het nog allemaal prima, maar dan opper jij dat er toch wel altijd ellende is met islam. Dat raakt Wissam, want je kunt volgens hem niet een volledige religie wegzetten wegens de uitwassen daarbinnen.
De ook aanwezige lifecoach Patty Harpenau doet er nog een schepje bovenop en hekelt het feit dat er überhaupt gewelddadige teksten in de Koran staan. Ze noemt God ‘Gerrit’, want dat lucht haar enorm op. Wissam geeft dan, in mijn optiek, terecht aan dat ook de Bijbel en de Thora volstaan met gewelddadige teksten.
Uiteindelijk gaat het naar mijn mening om de interpretatie van deze teksten. Zetten zij aan tot handelen of niet? Inderdaad, sommige van deze teksten hebben geleid tot oorlog, geweld en ellende en daar moeten we scherp op zijn. Maar deze boeken hebben ook geïnspireerd tot heldendaden, barmhartigheid en rechtvaardigheid. Ik noem een Martin Luther King… Het is dus niet zo zwart-wit.
Wissam doet vervolgens zijn best om uit te leggen op welke wijze hij probeert bij te dragen aan de weerbaarheid van de islamitische gemeenschap. Hij noemt daarbij ook de steken die ouders laten vallen bij de opvoeding en deelt zijn ideeën over de empowerment van jongeren en aandacht voor hun innerlijke wereld. Jij zegt dan letterlijk: “Ze kunnen beter met de meisjes bezig zijn dan met het gif van de godsdienst. We weten ook allemaal als je je er een beetje in verdiept, dat al die boeken verschrikkelijk zijn en altijd oproepen tot geweld. Het is een bak narigheid. We schaffen het woord God af en daarmee klaar!” Daarmee serveer je dus voor het gemak even iedere Nederlander af die nog wel religieuze gevoelens heeft. Daarmee serveer je ook al die mensen af, die uit religie hun inspiratie halen om wel goed te doen voor anderen en barmhartig, vrijgevig en vergevingsgezind zijn.
Jeroen, ik hoor je nog net niet over religieuzen ‘basket of deplorables’ zeggen, maar met een beetje fantasie kan ik het je wel horen denken. Ik hoor er ook een soort morele superioriteit doorheen sijpelen: ‘De tijd van die achterlijke religieuzen met hun oude teksten is voorbij. Een weldenkend en verlicht mens gelooft alleen maar in zichzelf en wellicht een beetje in de wetenschap.’
Nou Jeroen…“Wake up and smell the coffee!” We zitten hier in Nederland, samen met de Scandinavische landen, op een soort van seculier eiland ten midden van een wereld, die ten diepste religieus is. En binnen velen van die religies, waarbij ik uitdrukkelijk niet alle religies op één grote hoop wil gooien, zoals jij wel doet, is er een zee aan diversiteit en emancipatie te vinden. Binnen mijn eigen liberaal joodse gemeenschap kun je lesbische rabbijnen vinden, die kunnen trouwen en religieus leider zijn van hun gemeente. Is dat verlicht genoeg naar jouw maatstaf?
Ik weet dat zowel de joodse gemeenschap als de islamitische en christelijke gemeenschappen regelmatig inzamelen voor de voedselbank. In Amsterdam zijn het vaak leden van deze gemeenschappen die, hoewel soms deel van het probleem, meestal ook onderdeel zijn van de oplossing. In het veiligheidspact tegen discriminatie trekken de religieuze gemeenschappen samen met humanisten en het COC op tegen discriminatie, uitsluiting en geweld. En daarin participeren niet uitsluitend de liberale stromingen.
Ik ben benieuwd naar wat voor bijdrage jij persoonlijk levert aan de verbinding die deze samenleving zo hard nodig heeft. Ik ga er graag met je over in gesprek. Als ik dan meteen een tip mag geven… Jongens zoals Wissam zijn onderdeel van de oplossing en niet van het probleem. Hij is een van de deelnemers van Mo & Moos, vriendschap en leiderschap in Mokum, een prachtig joods-islamitisch project waarvan je wel meer leden regelmatig in je programma hebt. Natascha van Weezel bijvoorbeeld. Wissam deelde op ons expertweekend een kamer met de zoon van een van de bekendste orthodoxe rabbijnen van Nederland. Maar er zijn ook bier drinkende islamitische deelnemers en varkensvleesetende joodse. Het is, kortom, een pluriform gezelschap. Deze groep probeert juist de krachten te bundelen, gaat moeilijke gesprekken niet uit de weg en probeert het goede voorbeeld te geven aan de jeugd. Zo hebben ze bijvoorbeeld gezamenlijk vluchtelingen op Amsterdam CS opgevangen.
Tot slot, in jouw voorbeeldrol als gastheer van een van de bekendste talkshows van Nederland, zou het je sieren als de tolerantie die jij van religieuze minderheden verwacht, ook wederkerig zou zijn. Dat doe je dus door een jongen als Wissam, die problemen benoemt, onderkent en onderdeel is van de oplossing, niet onnodig te kwetsen door zijn religie belachelijk te maken. Geven is krijgen. Dat geldt ook wanneer jij respect wilt voor jouw seculiere zienswijze. Doe ermee wat je wilt, we hebben hier GODzijdank vrijheid van meningsuiting. Ik wens je veel wijsheid, geluk en liefde toe.
Shabbat shalom,
Chantal Suissa-Runne
Lieve Chantal,
Shalom. Ben blij met je support: je reactie n.a.v. Pauw van gisterenavond. Ben christen-pacifist (PKN) en de laatste 2 jaar present bij activiteiten van de Vriendschapskring Salaam Shalom, o.m. in café Belcampo, de Hallen Amsterdam. Ik klim ook in de pen, bijv. tegen het bashen van bijv. Sylvana Simons. Ik kom echter ook op voor bijv. Ieder1, voor positiviteit en inclusiviteit. Jezus Christus, mijn grote voorbeeld, omarmde iedereen, ongeacht … van hoer, tollenaar tot melaatse. De samenleving, en ook de politieke arena verharden en verruwen zich. Zorgwekkend. Geweld is de aantasting van de integriteit van het individu. Met name voor mannen is hier m.i. een wereld te winnen. Ze zouden zich meer kunnen (“moeten”) verbinden met hun zachte, vrouwelijke kant. Meer leven vanuit hun hart en hun intuïtie (de Gnostici voorspelden een tijd dat mensen meer op deze manier zouden gaan leven). Gebeurt dit, dan wordt de wereld een betere, mooiere plek om te leven en te wonen. Het bashen van religies is naar mijn mening ook not done, een faux-pas. Diskwalificatie van de meerwaarde van religies. Van de inzet voor vluchtelingen, vrijwilligerswerk, tot aan het geven aan goede doelen (charity) en verbinding met andere religies en levensbeschouwingen, met gelijkgezinden en gelijkgestemden aan toe.
Ik schrijf zelf columns, eigenlijk meer reflecties en beschouwingen. Op het snijvlak van geloof/spiritualiteit en samenleving.
Misschien een meet & greet bij de High Tea op 4/12?
Mazzel tov,
Jean-Paul Kruk
Dank hiervoor. Ik zet gewoon de tv uit als Pauw erop verschijnt. Het is te erg voor woorden.
Dag Chantal,
Heel hartelijk dank voor je geweldige terugblik en analyse van het programma bij Pauw gisteravond. Ook voor de vorm: een brief schrijven. Scherp en toch verbindend.
Hij diskwalificeerde zichzelf echt als gesprekspartner, maar je nodigt hem uit gelijkwaardig en met respect het debat aan te gaan.
Als overtuigd atheïst doet deze column mij toch wel een klein beetje glimlachen. Waarom zou religie, in de breedste zin des woords, niet bekritiseerd mogen worden? Er wordt verwezen naar al het goede dat dankzij het geloof gerealiseerd is. Zelfs MLK wordt genoemd. Echter, religie heeft absoluut geen monopolie op het goede in de wereld. Ook niet-religieuze organisaties en/of instanties kunnen hun steentje bijdragen en doen dit ook. De grote rol die religie in talloze conflicten in onze wereld speelt/heeft gespeeld, doet mij oprecht geloven dat een wereld zonder geloof zo slecht nog niet zou zijn..
Meestal zap ik maar gewoon weg als ik weer eens misselijk word van Pauw en ga ik me ook niet in het koor van huilende wolven begeven. Maar je verwoord hier precies mijn gevoel. Daarvoor mijn steun en instemming
Dank Chantal,
Ik ben Nederlands Hervormd opgevoed. Christelijk dus. Voel me nu niet meer gelovig. Maar wat ik heb geleerd vanuit de religie is van blijvende waarde voor me.
Een overgrootvader was dominee in Tsjerkgaast-Friesland. Als dominee verdiende je niet veel in die tijd. Maar hij woonde daar in een huis dat comfortable was en ruim genoeg. Dus hij deelde het huis in twee. Eén deel voor zijn gezin (8 mensen) en het andere deel altijd (!) voor wie onderdak nodig had. Zoals gezinnen met te veel armoede, vrouwen en kinderen die moesten vluchten voor huiselijk geweld of mensen die moesten vluchten voor oorlogsgeweld.
Een oudoom van me was dominee in de Oude Kerk op de wallen in Amsterdam. Hij preekte niet alleen zelf, maar liet ‘Zwarte Lola’ de eerste vrouw uit Suriname die daar als prostitué werkte haar verhaal en levenslessen op de preekstoel vertellen. Of de parkeerwacht van de Bijenkorf.
Mijn grootvader verdiende als ingenieur voldoende geld. Hij gaf dat weg aan meisjes en jongens die heel weinig geld hadden en naar school wilden en soms universitair konden studeren. Vanuit zijn Christelijke opvoeding.
En zo kan ik lang doorgaan. Voor mij leer je vanuit religie vooral een levenshouding die gaat over oprecht sociale medemenselijkheid waarbij je ieders waarden respecteert.
Alle vrouwen-moeders in Molenbeek/Brussel waar ik mee mag werken aan een prachtig forumtheater-project hebben allemaal een religieuze achtergrond in de Islam,en zij denken daar precies hetzelfde over!
Ik ontmoet vrij weinig niet-religieuze ‘verlichte’ mensen die daar ook zo over denken en handelen. Meeste van hen ervaar ik als angstige egoïsten. Waarvan de mannen al of niet op een onprettige manier ‘met de meisjes bezig zijn’.
Meestal lig ik al op één oor als de heer Pauw zijn show begint. Af en toe zie ik de volgende dag de herhaling. Welke landgenoot is in de gelegenheid om zo’n uitzending te volgen? Moet er de volgende dag niet tijdig worden opgestaan, de kinderen naar school gebracht en aan de slag worden gegaan? Welke van Pauws gasten komen op tijd voor hun achturige nachtrust? Enfin, ik begrijp dat het aantal kijkers fors afneemt en dat zal met het boven door mij genoemde weinig van doen hebben. Nee, ik denk eerder dat de kwaliteit van de showmaster taant waardoor kijkers afhaken. Heel terecht dat Chantal Suissa-Runne op gepaste wijze tot de orde roept. Merci! Benieuwd of meneer Pauw de handschoen oppakt.
Beste Chantal,
Dank voor je woorden en je reactie. Ik heb het programma niet gezien. Maar jij verwoordt precies mijn gevoel van de huidige maatschappelijke discussie ten aanzien van religie en religeus gedrag. Niet religie zorgt voor oorlog maar de mensen die grijpen naar macht en alleenrecht. Ook de culturele revolutie heeft veel kwaad gebracht en daar was geen sprake van een religie. De dialoog moet blijven maar dat is inderdaad iets anders vrijheid van meningsuiting die alleen maar populistisch is en de ander geen bestaansrecht geeft.
Duidelijk verhaal! Het is erg jammer dat Pauw tegenwoordig zijn gasten niet in hun waarde laat. Want hoe je er zelf ook over denkt, als gastheer hoor je respect te hebben voor de gasten in je programma en ga je ze niet openlijk vernederen. Degene die je dan nog het meest af laat gaan ben je zelf! Ook zo goed aan deze blog is dat je niet om de hete brij heen draait; Er staan in de Bijbel en de Thora ook gewelddadige teksten, waarvan ik ook niet weet wat ik er mee aan moet. Gelukkig worden nog steeds meer gelovigen geïnspireerd tot medemenselijkheid en liefde dan dat ze radicaliseren. Hoewel dat laatste inderdaad uiterst zorgwekkend is. Hopelijk gaat Pauw zich in de toekomst iets meer inlezen voordat hij mensen aan zijn tafel uitnodigt! Dat zou zijn programma ten goede komen, want vroeger vond ik hem echt stukken beter!
Beste Chantal
Je brief richting Jeroen Pauw zou sterker zijn geweest als je ook kritiek levert op het bashen van het atheïsme. Want dat gebeurt vaak, ook hier in NieuwWij, en daarover heb ik nog nooit iets van je gelezen.
Ik heb de uitzending van Pauw er nog eens op nagekeken en het blijkt dat Chantal Suissa-Runne de woorden van Pauw uit zijn verband haalt, en hem woorden in de mond legt die door een ander zijn gezegd.
De tekst waar het mij om gaat is: Hij (Pauw, b.h.) noemt daarbij ook de steken die ouders laten vallen bij de opvoeding en deelt zijn ideeën over de empowerment van jongeren en aandacht voor hun innerlijke wereld. Jij zegt dan letterlijk: “Ze kunnen beter met de meisjes bezig zijn dan met het gif van de godsdienst. We weten ook allemaal als je je er een beetje in verdiept, dat al die boeken verschrikkelijk zijn en altijd oproepen tot geweld. Het is een bak narigheid. We schaffen het woord God af en daarmee klaar!”
De opmerking van Pauw “Ze kunnen beter met de meisjes bezig zijn dan met het gif van de godsdienst”. is een reactie op Wissam die zegt dat sommige islamitische jongeren zich (o.a.) bezighouden met geld en chickies.
Dat is heel wat anders dan Suissa-Runne suggereert: als reactie op ‘aandacht voor innerlijke wereld’.
Suissa-Runnes tekst: Jij (Pauw) zegt dan letterlijk…… We weten ook allemaal als je je er een beetje in verdiept, dat al die boeken verschrikkelijk zijn en altijd oproepen tot geweld. Het is een bak narigheid. We schaffen het woord God af en daarmee klaar!” plaats ze binnen dezelfde aanhalingstekens, alsof Pauw dat in een keer gezegd zou hebben, maar in werkelijkheid in een heel andere context, terwijl een deel van die tekst (dat deel waarvan ik veronderstel dat Suissa-Runne dat kwalijk vindt) niet door hem is uitgesproken, maar door Patty Harpenau. (Zie http://www.npo.nl/pauw/24-11-2016/VARA_101380211 op 22 min, 21 seconden.).
Tot slot nog dit: ik heb de opmerking van Pauws ‘het gif van de godsdienst’ verstaan als de uitwassen van de godsdienst en niet dat alle godsdienst in zijn ogen gif zou zijn.
Van godsdienst bashen door Pauw blijft dus slechts over: het op onjuiste gronden bashen van Pauw door Suissa-Runne.
Dag Chantal,
Ik vind het artikel heel helder verwoord. Het zou mooi zijn als jij eens met hem een gesprek zou gaan voeren. en dan niet om hem neer te sabelen, maar in gelijkwaardigheid. Want betaal in een geval als dit niet met gelijke munt terug, maar laat zien hoe het ook kan. Dat is de kracht van kwetsbaarheid.
Heel goed beschreven. Dankjewel voor dit positieve stuk.
Beste Chantal,
Van harte ondersteun ik je reactie op de uitspraken van Jeroen Pauw.
Ik vond het allemaal reuze meevallen. Religie mag eindeloos gebashed worden wat mij betreft.
Dag,
Afgelopen zomer heb ik een heel interessant artikel gelezen in het franse weekblad Le Point ( 21 juli, no 2289). Een interview met de amerikaanse professor in de psychologie Steven Pinker. De titel : En toch neemt het geweld af. ( nav zijn boek : The better angels of our nature, Viking books. )Het voert te ver om het uigebreid te bespreken maar op de vraag of het waar is zoals Christopher Hitchens beweert of religie de hoofdoorzaak is van het geweld in de geschiedenis noemt de wtenschapper een percentage van 10 procent. Ik ben geen weterschapper maar moet ik dan de conclusie trekken dat de overige 90 % toe te schrijven is aan niet gelovigen? Ik kan een ieder aanraden dit interview te lezen maar u moet wel het frans beheersen.
Beste Chantal,
Het verbaasd mij altijd dat de niet-moslim voorvechters van de Islam zich nog nooit verdiept hebben in dat geloof. Ik kan het weten ik was er ooit een van. Ik nodig je uit om een keer de koran en hadith te lezen en houd daarbij in je achterhoofd dat elke keer als ze het over ongelovige en christenen hebben dat ze jou/ons bedoelen. Bijna elke bladzijde word er wel er wel gezegd dat ‘wij’ niet te vertrouwen zijn.
Zelfs als niet-Christen kan ik inzien dat Jezus door zijn daden een heel goed voorbeeld heeft gegeven.
– Jezus had misschien een relatie met Maria Magdalena. Mohammed had naast sexslaven elf vrouwen had.
– Jezus werd vervolgd vanwege zijn boodschap, Mohammed vervolgde anderen vanwege zijn boodschap.
– De apostelen verspreidden het Christendom met het woord
Het Islamitische equivalent de Rashidun deden dit door te veroveren.
Welke is moreel beter? Is Mohammed uberhaupt wel moreel goed? Christen willen het leven van Jezus nabootsen toch? Wat gebeurd er als Moslims dat van Mohammed na willen bootsen?
Ik snap dat Christenen zich misschien aangevallen voelen door vrije denkers. Maar, aan de hand van de boven genoemde feiten, is Islam als religie echt het verdedigen waard?
Mocht je nou denken dat ik dit schrijf vanuit racistische motieven. Dan vind ik dat een erg makkelijk manier om de feiten die ik hierboven schreef te negeren.
Dag Chantal,
Dank voor je artikel. Je zou inderdaad blij moeten zijn met mensen als Wissam Feriani en imams etc. die kritiek durven geven op misstanden binnen de moslimgemeenschap en mee willen werken aan een oplossing. In plaats daarvan werd Wissam aangevallen door Jeroen Pauw en andere gasten.
Het meest schokkerend vond ik echter de opmerking van Pauw dat we toch allemaal weten dat de koran en de bijbel verschrikkelijke boeken zijn. Ik weet niet of Pauw weet hoeveel christenen en moslims er in Nederland zijn, maar in ieder geval meer dan Pauw denkt. Ik vind het onuitstaanbaar dat Pauw met publiek geld zo’n grote bevolkingsgroep weg zet als achterlijke
Voor mij was dit de laatste uitzending die ik van Pauw gezien heb.
Alle goeds,
Leonard
Precies de vinger op de juiste plek. Wissam werd niet gerespecteerd en arrogant bejegend. Dank, Chantal
Dag Stef, wat een zure reactie. En dan ook maar weer meteen publiek geld erbij halen, populistisch genuezel. Get a life zou ik zeggen, met of zonder Jeroen. Alle goeds dus gewenst in dat opzicht.
Ik mis de reactie van Jeroen Pauw.
Laat het verstand los op de liefde en het gaat stuk. Laat het verstand los op hoop en het wordt waanzin. Laat het verstand los op het geloof en je krijgt religie en alles gaat stuk.
Volgens mij bedoel je georganiseerde godsdienst i.p.v. religie. Religie is een innerlijke levenshouding waar je anderen niet mee schaadt.