Afghanistan is niet een land dat je meteen in verband brengt met een heuse rock scene. Toch ben ik tijdens mijn reis tegen een aantal rockende lijven op gelopen. Drie jaar geleden was het voor mij bijna onmogelijk om alleen de straat op te gaan. Ik telde letterlijk het aantal vrouwen dat zich op straat begaf en nu kwam ik rockende jongens en meisjes tegen. Wat is er toch in die drie jaar gebeurd?
Om dit te begrijpen moeten we terug naar het jaar 2008. Het jaar waarop de eerste Afghaanse indie rockband, Kabul Dreams (zie foto), werd opgericht. In datzelfde jaar leerde ik de band kennen via het sociale medium Facebook. Voor mij als ex-liefhebber van rockmuziek was dit erg bijzonder. Op dat moment kon ik me weinig voorstelling maken van de impact van de band. Ook tijdens mijn reizen in 2009 en 2010 zag ik weinig van de populariteit van de band terug.
En nu kijk ik mijn Afghaanse ogen uit. In de afgelopen drie jaren dat ik mijn vaderland niet had bezocht, heeft de smartphone haar intrede gedaan. Met de komst van deze telefoons zijn de mobiele netwerken van Afghanistan ook verbeterd; speciale internetbundels die je supersnel internet beloven en 3G-netwerken. Al deze luxe heeft tot gevolg gehad dat jongeren kennismaakten met sociale media zoals Facebook en Twitter. Deze media fungeren als het ware als een raam naar de buitenwereld toe. Trends worden hier gespot, nieuws wordt hier geconsumeerd en contacten worden op een laagdrempelige manier gelegd. Op deze manier heeft ook rockmuziek haar intrede gedaan in Afghanistan.
Voor Kabul Dreams heeft dit meer bekendheid op de vaderlandse bodem betekend. En dit bracht een onverwachte taak met zich mee namelijk het informatie verschaffen over rockmuziek. Opeens waren ze niet alleen muziekanten meer, maar ook een bron van informatie. Zo vertelt de voorman, Sulyman Qardash (23), dat ze een workshop hebben gegeven in een weeshuis waar de kinderen nog nooit een gitaar hadden gezien laat staan vast gehouden. “Door aan deze jonge kinderen uit te leggen wat dit genre muziek inhoudt, creëren we een draagvlak voor rock. Tegelijkertijd kun je het als een investering in de toekomst zien. Zij kunnen onze fans worden en onze muziek verder promoten”, aldus de voorman.
Bij enkel een workshop blijft het niet. Ze treden ook op straat op. Op deze manier bereiken ze mensen die bijvoorbeeld geen internet hebben of simpelweg het geld niet hebben voor concertkaartje. De reacties zijn verschillend; de ene vindt het leuk, de ander niet, maar er zijn ook mensen die de muziek als on-islamitisch bestempelen.
Met de komst van Kabul Dreams werden er deuren geopend voor andere bands. Langzamerhand wordt het begrip rock zodanig geaccepteerd dat er een rock school is gestart waar een handjevol jongens en meisjes gitaarles krijgen. De docenten komen veelal uit het Westen en de aantallen studenten nemen toe.
Maar er is ook een keerzijde. Omdat de religieuze leiders van het land elke vorm van positieve ontwikkeling tegen willen werken lopen veel bandleden gevaar. Ze worden bedreigd, concerten worden op geheime locaties gehouden en soms worden ze op het laatste moment afgeblazen, omdat de lokale mullah geprotesteerd heeft. Desondanks geven zij de moed niet op.
Dat een samenleving in drie jaar tijd zo drastisch kan veranderen is voor mij hoopgevend. Deze jongeren die zo snel met de ontwikkelingen meegaan zijn de toekomst van Afghanistan en wie weet kunnen zij de verandering brengen waar het land al decennia lang naar snakt. Ik heb er alle vertrouwen in.
Sahar Jahish is WIJ in het land-reporter voor Nieuwwij.nl. De namen in dit verhaal zijn gefingeerd. De reis van Sahar is mede mogelijk gemaakt door de Postcode Loterij.
