Dat wel heeft een keerzijde: al dit genieten veroorzaakt een flinke portie kerststress. Want om echt kerstmis te vieren moeten je wel alles goed doen. Het juiste kopen en koken, zorgen dat het echt gezellig wordt, en dan ook nog wat voor een goed doel doen.
Het is daarom tijd voor een nieuw motto voor kerstmis: krijgen, krijgen, niet kopen. Dat past ook beter bij het kerstverhaal. Want dat gaat over krijgen, niet kopen. Dat is pas echt feest – en het zet alles op z’n kop, zelfs de kerststress. Het verhaal zelf laat dat zien.
De onverwachte geboorte van het jongetje Jezus in Bethlehem staat centraal in het kerstverhaal. Zijn komst verrast zijn ouders, Jozef en Maria; zij blijkt als ongetrouwd meisje zomaar zwanger. Hun relatie sneuvelt er bijna van. Zo’n onverwacht, zelfs ongewenst kind is heel ontregelend en helemaal niet gezellig. Helemaal niet hoe het hoort. Jozef en Maria zijn de regie over hun leven helemaal kwijt. En de geboorte wil ook al niet: Jezus wordt op reis geboren, er is geen hotel te vinden en dus ligt hij in een voederbak van dieren in plaats van en ledikantje.
Pal na de geboorte krijgt het gezin bovendien nog allerlei vreemde mensen op kraamvisite. Het zijn herders uit de buurt en de ‘drie koningen’ van heel ver weg. Dat is een keerpunt in het verhaal. Want zij komen langs omdat ze hoorden dat met dit kind alles anders wordt. Het verhaal laat zien wat dat betekent door onverwachte mensen een hoofdrol te geven. Opeens horen herders, maatschappelijke randfiguren, er ook bij: zij gaan als eersten op bezoek. En buitenlanders, de ‘koningen’ van ver weg, mogen ook meedoen, zij geven Jezus de mooiste cadeaus. Het gebeurt hen, zomaar, net als Jezus’ geboorte. Niemand heeft de situatie meer in de greep: alles loopt anders en alles kan opeens ook anders. Zo bevrijdt zo’n onverwacht geschenk en schept ruimte voor nieuwe relaties tussen mensen. Het overkomt mensen en verandert hun leven, hun samenleven zelfs. Voor Jozef, Maria en Jezus loopt alles mis en juist daarom komt het helemaal goed.
Zo is het kerstverhaal een bevrijdend verhaal. Jezus’ onverwachte komst haalt allerlei heilige huisjes overhoop. Niets wat moest of hoorde, moet of hoort nog. Dat bevrijdt enorm. En het staat heel ver af van de kerststress van nu. Want die is juist bepaald door het moeten en regelen van het perfecte feest, zoals het hoort. Dit contrast heeft een duidelijke kern: het is het verschil tussen krijgen en kopen. Wij proberen de allerbeste kerst bij elkaar te kopen, in het kerstverhaal draait alles om een onverwacht geschenk. Het eerste geeft kerststress, het tweede bevrijdt van alles stress en alle moeten. En dat laatste, dat is pas echt feest! Daarom is het tijd voor een nieuw Nederlands motto, juist met de kerst: krijgen, krijgen, niet kopen. Zodat het écht feest wordt.
