Daarom kunnen we niks met het kerstkind. Wat moet je met een God die volgens het evangelie niet met geweld en getwitter komt maar als een hulpeloze baby? Een God die ons niet van bovenaf commandeert maar in een voederbak naar ons kraait? Het kerstverhaal lijkt op ‘fake’ nieuws, misschien dat daarom in deze dagen de straten en huizen met plastic groen en kitscherige lampjes zijn versierd. Of waarom de kerstboodschap gereduceerd wordt tot iets wat wij van nature kennen, zoals laatst door Freek de Jonge die bij Pauw mompelde over donkere dagen en het verlangen naar de lente.
Hoe tegennatuurlijk het kerstverhaal is blijkt wel uit de versie in de Saksische Heliand. Saksen waren krijgshaftige Germanen die met het kwetsbare kerstkind duidelijk in hun maag zaten. In naam van zo’n God is het lastig koppen afhakken, waarin ze goed waren. Ze probeerden te redden wat er te redden valt en maken van Bethlehem een ‘heuvelfort’, de stal wordt een soort Trump Tower met ‘schitterend’ klatergoud, de herders worden paardenknechten en er is veel gekletter met ‘macht’.
Een paar regels: “Toen ging er een decreet uit van het fort Rome, van de grote Augustus die macht had over de hele wereld. Het zei dat alle krijgshelden moesten terugkeren naar hun verzamelplaats. De goede Jozef ging ook met zijn familie, precies zoals God in zijn machtige heerschappij het wilde. Hij ging op weg naar zijn schitterende thuis, het heuvelfort in Bethlehem want de Beschermer van Mensen zou komen op nederige wijze, door zijn eigen kracht, om dit aardse koninkrijk te bezoeken. Zijn moeder wikkelde hem in doeken en kostbare juwelen en legde toen hem, de kleine man, dat kind, met haar twee handen voorzichtig in een voederbak. Dit, hoewel hij de macht van God bezat en het opperhoofd van de mensheid was. De paardenknechten waren buiten, ze stonden op wacht, wakend over de paarden. Ze zagen hoe de duisternis aan de hemel in tweeën splitste en de machtige engel van God naar hen toe komen. Ik vertel jullie, zei hij, iets enorm machtigs: Christus is nu geboren, in deze nacht, Gods heilige kind, het goede opperhoofd, in het heuvelfort van David.”
Je krijgt de indruk dat Jezus als ‘kleine man’ wel even ‘nederig’ mag zijn, maar niet te lang. Het moet maar snel opgroeien om met geweld de apenrots schoon te vegen en daar zelf als ‘opperhoofd’ te gaan regeren, zodat de Saksen ongestoord verder koppen kunnen afhakken. Zoals de VS maar ook moslimlanden hun troepen met Gods zegen de strijd in sturen.
Van nature kunnen wij niks met het kerstkind.
Wie het wonder van de geboorte meemaakt kan dat zien als een godsgeschenk. Dat Jezus god zou zijn is tijdens een later concilie besloten. Mensen die in de eerste eeuw de verschillende verhalen over Jezus kenden en ook de leenverhalen waaruit ze ontstaan waren, geloofden daar niet in. Jezus staat voor een cultuur die niet welkom was. Er was en is geen plaats in de herberg.
We zouden eens moeten ophouden met zin en betekenis Buiten Onszelf te leggen. God, Jezus enz. zitten niet te wachten op ons gebed en aanbidding. Ikzelf, medemensen, de wereld zitten te wachten op mijn/onze open, ontvankelijke, biddende houding: op onze luisterbereidheid en wil om te delen wat gedeeld zou moeten worden en rekening te houden met al het bestaande dat óók recht van goed leven heeft.
Kerstmis en onze gebeden zijn er dus niet voor Jezus e.d. maar voor ons, opdat wij open, ontvankelijk, aanraakbaar worden en ons hart laten spreken. Hoe moeilijk kan het zijn om dát nu eens aan te voelen?!
Pieter: inderdaad gaat het om ons en om onze mooie maar onwaarachtige beelden over onszelf . De komst van het kerstkind brengt naar buiten wat er aan duisternis in elk hart schuilt, wat al in het evangelie leidt tot de kindermoord in Bethlehem en bij de Saksen tot macht en geweld. Alleen deze harde ontnuchtering vis à vis het weerloze kerstkind kan ons tot inkeer brengen en openen om ‘ontvankelijk, aanraakbaar’ te worden.
@Jean-Jacques: Wij zijn van nature geen primaten (apensoort). Dit is een fabel! De evolutietheorie leert ons dat wij afstammen van een ander soort, dat dicht bij de primaten ligt!!