Lopen ze in de Verenigde Staten met zo’n foto van de familie Rubio – zie ons eens vroom zijn! – niet een beetje achter? Helemaal niet. Het is de mondiale tijdgeest. Op alle continenten wordt de Eeuwige ongegeneerd voor de eigen kar gespannen. Godsdienst wordt daardoor wereldwijd een steeds grotere splijtzwam. Het geeft de succesvolle Nederlandse schrijver Jan Brokken, zoon van een plattelandsdominee die ook een bekende islamdeskundige was, een beklemmend voorgevoel. In de Volkskrant van afgelopen woensdag zegt hij: In de godsdienst denkt iedereen altijd dat hij gelijk heeft. Dat iemand oprecht gelooft in God, Allah, Boeddha of Jahweh, en het als een verrijking van zijn of haar leven ervaart, daar heb ik niets op tegen. Maar het volgende punt is, en dat heb ik mijn hele jeugd gezien, dat de degene die gelooft ook vindt dat hij gelijk heeft. En de ander heeft ongelijk, en moet bestreden worden. Met de moderne massamedia wordt dat aan alle kanten aangewakkerd, waardoor ik denk dat religie de oorzaak zal zijn van het eind van de wereld.’
Massamedia en godsdienst, een explosieve mix. Tegenstellingen worden er door opgenaaid. Een voedingsbodem voor terrorisme. In alle hoeken en gaten van de wereld neemt de barbarij toe omdat men het eigen geloof uitnemender acht dan dat van de ander.
Onze contreien kennen een eigen variant. Het vroeger zo dominante christendom hangt door de secularisatie in de touwen. De toon wordt daarom vooral gezet door seculier fundamentalisme. En Wilders is weer een bijzondere eend in die bijt. Hij hult zich in een ogenschijnlijk christelijk habijt en werpt zich op als hoeder van christelijke en joodse waarden. En waar gaat het hem dan om? Om volgens eigen zeggen voorrang te geven aan de belangen van het eigen autochtone volk. De Koran moet worden verboden. Weg met het in de Grondwet verankerde discriminatieverbod. Minirokjes zijn oké, hoofddoekjes uit den boze. Maak moslims het leven zo zuur mogelijk. Sluit de grenzen. Christendemocratie, sociaaldemocratie en liberalisme zijn de problemen boven het hoofd gegroeid. De fut is eruit, ze inspireren niet meer. Onmachtig voor een principieel weerwoord. Meedeinen.
Veel ophef, terecht, over aanrandingen van ‘onze’ vrouwen in Keulen. Doodse stilte over duizenden alleenreizende vluchtelingenkinderen en -pubers die in Europa gekaapt worden voor huisslavernij of sekswerk. Hadden ze maar in Syrië, Irak en Eritrea moeten blijven.
Door het superieur verklaren van eigen religie en secularisme worden ethiek, waarden en normen doodgeslagen. Verontwaardiging over duisternis bij de ander, maar zelf geen kaars aansteken. Er een blinde vlek voor hebben dat er per slot van rekening maar één land is, onze aarde, dat er maar één volk is, de mensheid, dat er maar één geloof is, de liefde. Het voorgevoel van Jan Brokken kan wel eens juist blijken te zijn. Reageren?