De burgemeester van Amsterdam heeft aangekondigd dat zij meer bevoegdheden wil om ‘haatimams’ eenvoudiger te kunnen weren. Zij wil laten onderzoeken of het Meldpunt Radicalisering voldoende bekend is. Ook heeft zij aangekondigd geen toenadering te zoeken tot orthodoxe en salafistische islamitische organisaties.
Haatimams weren
Daar ben ik een groot voorstander van. Ik heb stellig de overtuiging dat als wij haat en angstzaaiers (aan beide kanten van het ‘spectrum’) niet aanpakken, onze samenleving verder zal polariseren. Met een ontwrichte samenleving als gevolg. Laten we daarom eens nadenken over een pakket van maatregelen dat álle haatzaaiers aanpakt. Oftewel: ‘gelijke haatzaaiers, gelijke muilkorven’.
Haatzaaiers zijn er in alle soorten en maten. Het gaat niet alleen om een bepaald slag islamitische predikers. Denk bijvoorbeeld aan ‘onze’ beruchte haatpolitici en invloedrijke opiniemakers. Maar ook de duizenden haatzaaiers op sociale media, die dag in dag uit niets anders doen dan gif verspreiden, gal spuwen, haat en angst zaaien jegens moslims. Een veel gehoorde mening bij het aankaarten van deze vorm van haatzaaien is dat moslims gewoon tegen een stootje moeten kunnen en dat de vrijheid van meningsuiting een groot goed is.
Maar ik moet constateren dat er onevenredig veel aandacht gaat naar één deel van het probleem. Als we echt willen dat mensen mee gaan doen in de maatschappij, en zichzelf kunnen zijn met al hun ideeën en talenten, dan is veiligheid en acceptatie een belangrijke voorwaarde.
Mevrouw Halsema, neem even de proef op de som en twitter of laat iemand het volgende twitteren “Yes, het is morgen Suikerfeest. Ik kan niet wachten om na werktijd, de moskee te bezoeken en daarna gezellig met familie te zijn. Trouwens, kent er nog iemand een goede islamitische slager in Amsterdam?”
Meldpunt Radicalisering
Een onderzoek naar de bekendheid van het Meldpunt Radicalisering lijkt mij zinvol omdat je daar beleid op kunt ontwikkelen. Maar ik ontvang graag het telefoonnummer van dat meldpunt en de criteria waarmee je kunt vaststellen wanneer iemand wel of niet geradicaliseerd is. Ik sluit namelijk niet uit dat ik gebruik zal maken van dat meldpunt. Ik ken een Amsterdamse dame die radicaal ander gedrag vertoont vergeleken met haar religieuze voorgangers. De dame in kwestie gaat nog verder dan mensen geen hand geven. Zij verbreekt het contact volledig met een deel van de samenleving en keert hen volledig de rug toe. Ik zou het op prijs stellen als de anti-radicaliseringseenheid snel ingrijpt, want ik vrees dat het gedrag van deze dame de samenleving schade kan berokkenen.
Orthodoxe en salafistische organisaties
Zo kom ik bij de aangekondigde maatregel waar ik het meest moeite mee heb. Wat denkt u, mevrouw Halsema? “Ik doe de deur dicht, het licht uit, en loop weg. Ik ga buiten deze mensen om in gesprek met een aantal experts en als ik terug kom zijn alle problemen in die gemeenschap opgelost”?
Ik kan u een ding garanderen en dat is dat de mensen die kwaad willen heel blij zullen zijn met deze maatregel. Het argument dat ‘Nederlanders’ hen niet moeten (“zie je wel!”) en niet naar hen omkijken is dan volkomen legitiem in te zetten. Bovendien is de ene salafist de ander niet.
Ja, er is een kleine groep salafisten die ‘het westen’ haat en de rechtsstaat met daarbij behorende democratische waarden niet wil omarmen. En degenen die sympathiseren met de gewelddadige jihad zijn nog minder in aantal. Maar de overgrote groep huis-tuin-en-keuken salafisten zijn mensen zoals u en ik. Zij willen in vrede leven en dragen op hun manier een steentje bij aan de samenleving.
Ga wel het gesprek aan
Mevrouw Halsema, blijf dus wel toenadering zoeken tot orthodoxe en salafistische islamitische organisaties. Organiseer een team van experts om u heen die verstand hebben van die gemeenschappen. Zorg voor diversiteit in het team en voorkom bevestiging van uw eigen ideeën. Ga wel het gesprek aan. Stel vragen, laat u zich verassen, laat u zich verbazen. Draai het eens om: vraag wat ze nodig hebben om mee te doen. Maar geef ook de grenzen aan.
Benoem de zaken waarvan u vindt dat ze niet door de beugel kunnen. Sla gerust met uw vuist op tafel. Confronteer en maak ruzie, prima. Wellicht dat u bij de aankondiging van deze maatregelen dacht dat zachte heelmeesters stinkende wonden maken. Daar kan ik het mee eens zijn. Maar wat zou er gebeuren als de heelmeesters helemaal niet meer naar de wond omkijken?
Mevrouw Halsema,
Mijn religie was er voor u en zal er na u ook nog zijn. Verbreek de communicatie niet zomaar eenzijdig en voordat u op de hoogte bent van wat u voor deze burgers en zij voor u kunnen betekenen. Steltbu zich eerst eens op de hoogte van wat deze mensen te bieden hebben. Met of zonder u zal Islam in traditionele vorm gewoon blijven bestaan. U kunt werkelijk niets zinnigs inbrengen ter verdediging van het bij voorbaat verwerpen van de orthodoxe waarden van deze religie en de volgelingen ervan. Dat zou u als burgemeester in een secularistisch land ook niet goed staan. We hebben immers een grondwet waar we ons aan hebben te houden Laten we samen aan manieren werken om individuen en groeperingen die sturing nodig hebben bij te stellen. Crimineel gedrag valt onder een andere noemer dan religie. U zult het met ons moeten doen en wij zijn best bereid om het met u te proberen. Geef toch niet zo vroeg op. U kunt gewoon burgemeestet van alle Amsterdammers zijn. Dat zou de klus een stuk makkelijker maken. We helpen u er wel doorheen, maar dat zal beter lukken als u gewoon met ons praten wil.
Aan de heer Rendang: christelijke traditionele en orthodoxe vormen van religie zijn nooit blijven bestaan, in dezelfde vormen en overtijgingen, ze zijn altijd geevolueerd en aangepast dankzij schrijvers, filosofen en theologen. Is dat dan niet zo voor de Islam??
Schrijvers, filosofen en theologen zijn inderdaad niet zo gezaggevend in Islam. Wij verschillen in de aard van onze geschriften en in organisatorisch opzicht en er wordt ook inderdaad minder van de basis afgeweken hierdoor. Dat is ook niet nodig.
overtuigingen natuurlijk, niet overtijging.
Omdat Nieuwwij verbinding hoog in het vaandel voert,en dat is ook nodig, en daarom reageer ik hier vaak, hoop ik op reacties op het standpunt van Rendang, want hij spreekt natuurlijk namens velen, het lijkt me wel relevant , hier nader op in te gaan, alhoewel, riskant, want je zegt dan al snel iets dat niet politiek correct is.
Verbinding bestaat in vele vormen en is deels vaak een feit ongeacht hoe we ermee omgaan. Daarom is het belangrijk om dit in goede banen te leiden. De bereidheid tot communicatie waar we met elkaar te maken hebben is onontbeerlijk hiervoor. Dat is een begin waarmee we op z’n minst goede intenties tot uitdrukking brengen. In een land met vrijheid van beoefening van religie, verbaast mij daarom dat notabene orthodoxe opvattingen van een religie in het bijzonder onacceptabel lijken te zijn voor een burgemeester. Komt orthodox niet hoofdzakelijk neer op wat doorgaans of traditioneel als acceptabel of goedgekeurd wordt gezien binnen een religie? Mij lijkt het ongepast voor een burgemeester om daar een algemene afkeuring over uitvte spreken, maar zelfs als dat speelt, is dat niet per se onoverkomelijk. Dat wordt het pas als er niet eens de bereidheid is om het erover te hebben met de ander. Misschien bedoelt mevrouw Halsema het niet zo verkeerd, maar n dat geval lijkt ze zich onvoorzichtig uitgedrukt te hebben. Ook dat kunnen we overkomen; tenminste als er dan toch mogelijkheid is tot overleg. Mijn standpunt is n ieder geval dat ik niet van mening ben dat betrokkenen de deur niet voor elkaar dicht moeten houden, en dat ongeacht deze uitspraak volgens mij nog voldoende welwillendheid is te verwachten vanuit religieuze hoek. We zullen het immers voorlopig met elkaar moeten doen.