Op moskeetour!

Op het programma van vandaag staat een bezoek aan de Fatih moskee in Amsterdam en een rondleiding in de Ar-Rahman moskee in Hoofddorp. De moskeetour vertrekt ‘s ochtends vanaf de Rozengracht in Amsterdam. Als ik het gezellige café binnenstap waar vandaan we zullen vertrekken, zitten de meeste deelnemers al aan een drankje. Ze zijn met elkaar in gesprek en ik mag aanschuiven.

Aziyme, Esther en Suzan heten iedereen van harte welkom. Ze vertellen dat zij uit nieuwsgierigheid op eigen initiatief al eerder een moskee bezochten, waar zij met open armen werden ontvangen. Deze ervaring wilden zij heel graag met veel meer mensen delen. Een samenwerking met Moskeetour, die de drempel tot moskeeën wil verlagen en moslims en niet-moslims dichter bij elkaar wil brengen, bood hiervoor de uitgelezen kans.

Nieuwsgierigheid naar de gang van zaken in een moskee blijkt ook voor andere niet-moslims een motivatie om vandaag deel te nemen aan de tour. Niet iedereen heeft moslims in zijn vrienden- of kennissenkring aan wie hij of zij vragen kan stellen over het islamitisch geloof en het reilen en zeilen in een moskee. En gewoon even over de drempel stappen van een islamitisch gebedshuis doet iedereen ook niet zomaar even. Maar dit betekent niet dat deze mensen geen vragen hebben. Vandaag is de uitgelegen kans om uitgebreid de vragen te stellen die men altijd al heeft gehad over de islam.

Voor vertrek wordt iedereen verdeeld in groepjes. Twee aan twee neemt iedereen plaats in de touringcar. Als even later bij het spelen van een quiz de winnaars een doos dadels binnenslepen en iemand roept ‘iets lekkers voor onderweg!’ is het schoolreisje-gevoel compleet!

Het is echter niet alleen grappen en grollen. Iedereen is tijdens de reis vooral ook serieus met elkaar in gesprek. Zo vertelt mijn buurman mij dat hij door vandaag hier te zijn, zijn gebruikelijke zondagse kerkbezoek mist. Hij is benieuwd of hij de spirituele ervaring die hij daar normaalgesproken heeft, vandaag op de een of andere wijze ook zal terugvinden in de moskee.

Voor ik uit de bus stap zie ik al iets bijzonders aan de Ar-Rahman moskee. De glazen minaret aan de voorzijde dient tegelijkertijd als liftschacht! Dit is een unicum, zo vertelt onze gids later. Binnen in de moskee worden we rondgeleid en toegezwaaid door kinderen die Koranles krijgen. Daarna is er voor moslims en niet-moslims de mogelijkheid te bidden. Zoals gebruikelijk is, bidden vrouwen en mannen gescheiden van elkaar. Onze gids vertelt dat er ook lezingen gehouden worden in de moskee. Vragen vanuit de vrouwenruimte kunnen op zo’n moment via een microfoon aan de spreker in de mannenruimte gesteld worden. Communicatie is hier volgens hem geen enkel probleem!

Ik besluit mee te doen aan het gebed. Na wat uitleg verricht ik de rituele wassing en volg daarna de fysieke handelingen in het gebed van Anne Dijk, die ons voorgaat in gebed. Een mooie ervaring!

Na het gebed voegen mannen en vrouwen zich weer samen. Er volgt een Q&A met – eveneens – Anne Dijk, oprichtster en directeur van het Fahm instituut, onder het genot van een mierzoet hapje en een kopje thee of koffie. Anne neemt de tijd om binnen de relatief korte tijd die we hebben niet te diepgaand, maar zinvol te antwoorden op alle vragen die gesteld worden. Helaas moeten we ons vragenvuur abrupt onderbreken. De tijd vliegt en het middaggebed in de Fatih moskee wacht niet op ons!

Terug in de bus naar Amsterdam krijgen we de mogelijkheid opnieuw vragen te stellen. Dit keer aan iemand die veel afweet van radicalisering. Ik luister geboeid naar zijn verhaal. Radicalisering is volgens hem een breed fenomeen dat niet specifiek is voor islam, al doet de media dat soms zo voorkomen. Geradicaliseerde jongeren vragen om een pedagogische benadering. Het zijn mensen met idealen en dat is alleen maar goed! Deze idealen moeten alleen wel in goede banen geleid worden. Deze middag geeft mij opnieuw stof tot nadenken…

We zijn inmiddels terug op de Rozengracht en betreden de Fatih moskee. Bijzonder aan de moskee is dat deze gevestigd is in een oude rooms-katholieke kerk, zo vertelt een enthousiaste gids ons niet veel later. Door een smalle, maar lichte gang met groen bladerdak, komen we bij de gebedsruimte. Terwijl het gebed begint ga ik zitten op een trapje. Achter mij bidden de vrouwen en voor mij kijk ik naar de biddende mannen. Terwijl ik naar de zangerige Arabische klanken van de imam luister bedenk ik mij hoe bijzonder het is dat ik bij zoiets intiems aanwezig mag zijn als het gebed. Ik heb er zelfs aan mogen deelnemen! Een dag als vandaag vraagt van mensen om zich kwetsbaar op te stellen. De mensen die vragen hebben over de islam zetten de stap om in aanraking te komen met iets onbekends en moslims stellen zich open door vragen te beantwoorden. Ik vind dit dapper van beide partijen. Zeker in een tijd waarin er niet altijd even veel begrip voor elkaar aanwezig is in de samenleving. Juist nu is het zo belangrijk om te luisteren naar anderen en open te staan voor een dialoog.

Als afsluiting spreken we nog wat na in hetzelfde café waar onze tour eerder die dag begon. De moskeetour heeft veel vragen beantwoord, maar het gelimiteerde tijdsbestek liet ook veel vragen onbeantwoord. Deze wachten nog op een antwoord. Laten we samen meer tijd creëren om elkaar vragen te stellen en elkaars vragen te beantwoorden. Laten we initiatieven als deze ondersteunen en stimuleren. Ze zijn zo belangrijk, voor ons allemaal!