Achter in het boekje Verhalen van leven – Twaalf ouderen, twaalf levensovertuigingen geeft Mieke Heijerman niet alleen literatuurverwijzingen die daar behulpzaam bij kunnen zijn, maar biedt ze ook zelf een handreiking voor het voeren van gesprekken met ouderen. Zelf heeft ze twaalf levensverhalen opgetekend met telkens bijzondere aandacht voor de levensbeschouwelijke aspecten daarvan. Dat laatste heeft met haar eigen belangstelling te maken. Heijerman (1961) studeerde theologie, raakte naar eigen zeggen tijdens de studie buitenkerkelijk, en noemt zichzelf ‘ongebonden theologe’. Ze werkt als geestelijk verzorger voor Humanitas. Het verklaart het doorvragen op de levensovertuiging van haar gesprekspartners.
Een andere drijfveer voor deze gesprekken met ouderen – de generatie van mensen van vóór de oorlog, waar ze nog een levende herinnering aan hebben – openbaart ze in de inleiding. Met haar eigen ouders was het door omstandigheden niet meer gelukt om dergelijke diepgaande gesprekken te voeren. Ze merkte dat ze “verlangde naar inspirerende voorbeelden van ouder zijn” (pagina 7) en dat “het helend voor me was om contact te hebben over wezenlijke zaken met mensen uit de generatie vóór mij” (pagina 8).
Deze insteek levert een serie boeiende portretten op. De geïnterviewden worden liefdevol en met respect weergegeven. Je merkt soms tussen de regels, hoe goed het hun doet om hun verhaal eens uitgebreid te kunnen vertellen. Veel ervaringen en gebeurtenissen uit hun levens zijn soms diep weggestopt, nare ervaringen uit de oorlog of uit Nederlands-Indië. Typerend voor die tijd, toen er niet gepraat werd over gevoelens, of typerend bijvoorbeeld vanwege de cultuur van het Indische zwijgen. Ontroerend is het verhaal van een man die op zijn tachtigste ‘uit de kast’ komt als homo, tot verwarring van zijn eigen kinderen. Zelf ervaart hij het als een bevrijding.
De twaalf geïnterviewden hebben diverse levensovertuigingen. Bij de keuze van de gesprekspartners heeft deze diversiteit stellig meegespeeld. Opvallend is dat ze bijna allemaal een open houding aannemen ten aanzien van andere overtuigingen. Zouden alle ouderen zo tolerant zijn? Bevrijdend is de nuchterheid die op dit punt aan de dag wordt gelegd, zoals bij mevrouw Sterk: “Het kan haast niet anders dan dat God mij accepteert zoals ik ben… Ik heb geleefd, zoals ik dacht dat ik moest leven. Als dat niet goed was, moet Hij het me maar vergeven” (pagina 102).
Heerlijk toch?
Klik hier voor de boekgegevens of om het boek te bestellen.
