Mooi ingebonden ligt het boekje voor mij open op tafel. Het is een dun boekje, slechts 95 pagina’s, gedrukt op luxe kwaliteit papier en ingebonden met een harde kaft. Een mooi geschenkboekje. Maar ofschoon het dun oogt, is het een boekje met een ongekende diepgang en rijkdom. Erin vervat ligt de wijsheid die de 91-jarige Willigis Jäger – benedictijn en zenmeester – nog eenmaal met de wereld wil delen. Het is zijn spiritueel testament. Voorzien van mooie, contemplatieve schilderijen van Petra Wagner.
De titel – Voorbij God – is mooi gekozen. Jäger houdt niet van het woordje ‘God’, het is te beladen, draagt teveel bagage met zich mee zodat het voor veel mensen eerder belemmerend en polariserend werkt dan bevrijdend. En dus spreekt hij vooral over ‘HET’. God is voor Jäger ook geen persoon waarin geloofd moet worden. Mystiek draait niet om geloof, maar om ervaring.
Met ‘HET’ benoemt Jager de ervaring van de nonduale werkelijkheid die ten grondslag ligt aan al wat bestaat. ‘Het mystieke ervaringsniveau is iets dat je overkomt – en het eigenlijke niveau van ons menszijn’, schrijft Jäger (61). Het is de ervaring van ‘leegte’, maar niet van een lege leegte, maar juist ‘de ervaarbare oergrond van alle zijn, de ervaring van de overvloed van het niets – en geeft mensen en dingen hun eigenlijke betekenis’ (61).
Het boekje is mooi opgebouwd. Het begint met de grondvragen: ‘Waar komt alles vandaan? Hoe is de mens hier gekomen?’ waarbij Jäger uitgaat van wat de natuurwetenschappen (kosmologie en antropologie) ons vertellen. Maar materie blijkt niet zomaar materie te zijn, er schuilt een diepere werkelijkheid onder, die ten grondslag ligt aan de scheiding van subject en object, maar die scheiding dus op nonduale wijze voorafgaat. Die werkelijkheid wordt echter veelal aan het zicht onttrokken door het ego dat wij in de loop van ons leven opbouwen. Wij kunnen die werkelijkheid echter ervaren, als we in staat zijn om achter het masker van ons ego te kijken om te begrijpen wie we werkelijk zijn.
Jäger voert de lezer zo mee van filosofische en natuurwetenschappelijke vragen naar de mystieke kern die aan iedere religie ten grondslag ligt: het mysterie van liefde, van onze diepe mystieke verbondenheid met al wat is. En zo ook weer terug naar het leven van alledag, want mystiek moet ons niet afsluiten van de dagelijkse werkelijkheid, maar moet beleefd worden in en door alles wat we in het dagelijks leven doen: ‘Ons ware wezen wil geleefd worden’ (81). Niet het hiernamaals is het doel, ‘maar het leven in het hier en nu, vanuit een dieper ervaringsniveau’ (81).
Het boekje kan gelezen worden als inleiding tot het denken van Willigis Jäger. Het enige smetje is dat er behoorlijk wat slordigheden en typefouten in staan, in de hoofdtekst en in de literatuurlijst achterin. Misschien dat uitgeverij Asoka voor een volgende druk de tekst van dit boekje nog eens grondig tegen het licht houdt. Hoe dan ook, het is qua vormgeving en qua inhoud een boekje om zelf te lezen of om cadeau te doen. Een boekje om te lezen, te herlezen, te overdenken en te koesteren.
Klik hier voor boekgegevens of om het boek te bestellen.
Respect voor deze oude wijze man om ons nog iets mee te geven voor hij zich ten rusten legt.
Hij opperde dat niet het hiernamaals het doel is maar dat het hier en nu geleeft moet worden. Kan me daar wel in vinden. Alhowel uiteindelijk onze toekomstverwachting belangrijk is en dat de spaarzame jaren van hier en nu, niet te vergelijken zijn met de eeuwigheid van later. Wij moeten het wel nu doen om later te mogen rusten van onze werken. Zijn boodschap is duidelijk, ga niet zitten wachten op wat komen gaat maar werk er naar toe. Heb oog voor je naasten en de zwakke van nu.
Prachtige recensie van een ’testament’ geschreven door een man die me lief is.
Tegen de stroom in heeft hij het vol gehouden om mensen een weg te wijzen naar dat waar het werkelijk om gaat.