In een al in 2020 voor het eerst in het Arabisch verschenen roman verzamelt Jouda verhalen van Gazaanse jongeren die zich ophouden bij de veiligheidshekken ten oosten van Gaza-Stad. Eerst zijn het nog spontane bijeenkomsten met ontmoetingsplekken om samen op de heuvels te picknicken ter herinnering aan de tijd dat ze nog vrij konden wonen en werken in wat zij ervaren als het afgepakte land. Herinneringen ook aan wat is aangeduid als de Nakba in 1948 en de Intifada van de Stenen in 1987.
De vreedzame bijeenkomsten veranderen al snel in demonstraties als Marsen van de Terugkeer die langs de het scheidingshek van het zuidelijke Rafah naar Beit Anoun voeren. Mahmoud Jouda beschrijft aan de hand van persoonlijke ontmoetingen met vrienden en vrienden van vrienden van wat hen is overkomen bij de grenshekken. Maar zijn eigen twijfels en betrokkenheid gaat Jouda ook niet uit de weg. Hoe ver kan en wil hijzelf gaan? Minutieus beschrijft hij wat hij verneemt van wat zijn vrienden overkomt op slechts en paar meter afstand van waar Israëlische soldaten in hun schuttersputten uitgedaagd worden door de Ghazanen. De waarschuwingen van de soldaten terug te keren naar hun huis, omdat er anders zal worden geschoten beantwoorden ze door te roepen dat ze niets liever willen dan terug te keren naar waar ze oorspronkelijk vandaan komen.

Rode lijn is bijna alle verhalen is dat de sluipschutters het vooral gemunt hebben op de benen van de protesterende jongeren en de herhaalde bezoeken aan ziekenhuizen met namen die ons nu als bekend in de oren klinken. Van menig jongere zijn de benen geamputeerd die in de roman een plek krijgen in de buurt van de grenshekken met als hoop dat er ooit bloemen op zullen gaan bloeien.
Een tuin voor verloren benen is een aangrijpend voorbeeld van Palestijnse verzetsliteratuur, een genre dat nog nauwelijks bekend is in ons land. Uitgeverij Jurgen Maas die zich heeft toegelegd op literatuur uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika, had al voor de bewuste aanslag op 7 oktober besloten de roman van Mahmoed Jouda te publiceren. Het zal het begin worden van een jaarlijkse uitgave van niet eerder in het Nederlands verschenen Palestijnse romans. Djûke Poppinga tekende voor de vertaling uit het Arabisch.
Mahmoud Jouda. Een tuin voor verloren benen. Uitgeverij Jurgen Maas. Paperback, 156 pagina’s. Prijs: € 21,90. ISBN 978 90 833812 1 3.
Deze recensie is oorspronkelijk gepubliceerd op 13 mei jl. en opnieuw geplaatst in het kader van de Nieuw Wij Winterherhalingen.