Scharnierpunten bieden kansen voor bezinning: wat laat ik achter, wat neem ik mee en waar ga ik naar toe? Wat ik achterlaat is duidelijk: een schitterende stad, waar high rises, prachtige stranden (Hong Kong bestaat uit 263 eilanden en die stranden zijn het best bewaarde geheim) en ongerepte natuur (voor dagen lange hikes) binnen metro-bereik liggen.
Wat ik meeneem zijn de ontmoetingen met een diversiteit aan mensen, in Hong Kong en in de regio. Contacten en discussies met mijn studenten, bijvoorbeeld over dienend leiderschap. Voor studenten ‘Kerk en Samenleving’ uit mainland China een volstrekt onbevattelijk begrip: óf je bent een leider en je dient niet, óf je dient en je wordt nooit een leider. Dat leidde tot mooie gesprekken. Of over gendergelijkheid. Voor veel van mijn studenten ‘Gender en Politiek’ een schok dat Nederland nog nooit een vrouwelijke minister-president gehad heeft, terwijl Zuid-Oost Azië legio vrouwelijke politieke leiders kent.
Wat ik meeneem zijn mijn ervaringen in de aanpak van moderne slavernij. Nog nooit in de geschiedenis van de mensheid waren er zoveel slaven, meer dan 46 miljoen. Ik heb een inkijk gekregen in een verbijsterende wereld van macht en misbruik.
Een andere wereld van macht en misbruik die ik beter heb leren kennen, is die van de wereldwijde drugshandel, waarvan de slachtoffers ook hier in de gevangenis belanden. Straffen zijn hier lang en de Spaans-, Portugees- en Nederlandssprekende gevangenen die ik hier bezocht, zien hun leven voorbijgaan, ver van huis in een land waar ze vanwege de taal moeilijk kunnen communiceren, terwijl de echte criminelen vrij rondrijden in dikke auto’s.
Wat ik ook meeneem – en hopelijk niet kwijtraak – is het beetje Putonghua, Mandarijn, dat ik mij eigen heb kunnen maken in de afgelopen jaren. Daardoor en door vele reizen door China, heb ik een glimp opgevangen van een eeuwenoude en grootse cultuur, waarin alles betekenis heeft en het bereiken van harmonie centraal staat. Harmonie tussen mensen onderling en tussen mens en natuur.
Wat een voorrecht. Een voorrecht ook dat ik, juist nu, de ontwikkelingen in China en de regio vanaf de eerste rang te hebben kunnen volgen. Wat ik daarvan meeneem is dat deze eeuw de eeuw van Azië wordt. En dat ‘het westen’ daar niet op is voorbereid. De invloed van China is enorm, nu al, en zal alleen maar toenemen.
Daarvoor kan ik drie simpele redenen geven:
Allereerst het bevolkingsaantal, bijna 1.4 miljard. Vergrijzing is een probleem, maar toch, jaarlijks studeren vele miljoenen Chinezen af, hoogopgeleid, eager, soms ook angry en altijd met een arbeidsethos waar, bijvoorbeeld, Nederland met haar zesjes-cultuur niet tegen op kan. Worden westerse studenten opgeleid om, op een steeds mondialer ingerichte arbeidsmarkt, met deze studenten te concurreren?
Ik vraag het mij af.
Tweede punt zijn de technologische ontwikkelingen. Die gaan hier razendsnel. Er zitten kwalijke kanten aan, maar ook goede. Lopen door delen van steden als Shanghai of Shenzhen geeft je het gevoel in een futuristische droom beland te zijn.
Is het westen zich bewust van hoezeer het achterloopt in deze ontwikkelingen? En van welke mogelijkheden deze ontwikkelingen bieden en wat de gevolgen daarvan zijn, ook voor westerse landen?
Ik denk het niet.
Derde punt is politiek. De regering van Xi Jinping voert een uiterst slim beleid en wint aan invloed in alle delen van de wereld. Terwijl iedereen volkomen geobsedeerd is door Donald Trump reist Xi Dada (oom Xi) rustig heel Afrika af en sluit de ene deal na de andere waardoor deze landen op tal van wijzen verbonden raken met China. Dat vertaalt zich niet alleen economisch maar ook politiek en op allerlei niveaus.
Beseft het westen dat de tijd zij leidend was in de wereld nu toch echt voorbij is?
Ik vrees van niet.
Het is hoog tijd hier beleid op te maken. Er moet veel meer aandacht en deskundigheid komen voor wat zich in dit deel van de wereld afspeelt. Er is geïntegreerd beleid nodig, nationaal en internationaal. Niet om te vervallen in koude oorlogsdenken, maar om voorbereid te zijn wat ons onafwendbaar te wachten staat: de aanwezigheid van China op tal van plekken en manieren, meer dan velen in het westen, zich nu kunnen voorstellen.
Ja, wat ik achterlaat en wat ik meeneem is wel duidelijk.
Maar waar kom ik straks aan?
Dat is minder duidelijk. Ik hoef maar even op twitter te kijken of de Nederlandse media te volgen, of ik zie uitspraken, zelfs van bewindslieden, waardoor ik denk: wat er is er in vredesnaam aan de hand daar?
Misschien moet ik het zo zien dat ook het westen, en dus ook Nederland, zich op een scharnierpunt zit bevindt. Het eind van oude machtsstructuren, van superioriteitsdenken en uitsluitingsmechanismen die leiden tot ‘eigen-ik eerst’ beleid. Dat er, dat zie je vaak op scharnierpunten, mensen zijn die, terwijl de oude structuren instorten, zich ansgtig en wanhopig vastklampen aan het oude en niet zien dat het nieuwe allang begonnen is. Dat onze wereld een mondiale stad wordt, waar diversiteit, het is bewezen, leidt tot betere resultaten.
Dat omarmen en daar beleid op maken is wat ons te doen staat.
Het oude is voorbij.
We slaan de bladzij om, een nieuw hoofdstuk begint.
Wat een mooie laatste bijdrage van Kathleen Ferrier vanuit Hong Kong. Ik hoop dat zij straks terug in NL / Europa haar ervaringen en kennis over de toenemende invloed van China wil delen. Er is erg veel behoefte hier in het politiek en publieke debat aan mensen zoals zij die echt weten wat er speelt in China en wat de toenemende mondiale invloed van deze rising power betekent voor ons in NL/Europa.
Deze trend en ervaring kan ik alleen bevestigen uit mijn waarnemingen in Peking als financieel SAP Consultant en als bezoeker van HK in oa haar Rechtzittingen. Ik wil wel opmerken dat de civalisatie en efficiency toch ver achter de westerse Is: indien de macht door de economische en technologische inhaalslag naar China verschuift dat dit zich waarschijnlijk ten kosten gaat van vrijheid, eerlijkheid, gelijkheid en rechtvaardigheid: de fundamenten van de moderne democratie waarna in de westerse wereld utopisch wordt gestreden.. Een andere invulling van mensenrechten en beleving. Het zal een achteruitgang betekenen van onze normen, waarden, ethiek ten faveure van een kleinere groep die de wereld nog meer gaan regisseren en manipuleren. Een grotere schijn en beduidend minder human. Een gevolg van meer egoïsme? Een gevolg van een 1-kind politiek? Weer terug naar het oude onder de tafel geld?
Jullie waren daar goed bezig, Kathleen. Scharnierpunten moeten regelmatig gesmeerd worden. Dat hebben jullie in HK gedaan! Hopelijk ga je er ook weer mee door in NL!
Leuk om je afsluitende blog over Hong Kong te lezen. Fijne reis terug!
Diezelfde Xi Jinping is ook slim omdat hij onlangs alle macht heeft afgedwongen zodat hij levenslang aan de macht kan blijven. Hij zorgt er ook voor dat voorvechters van mensenrechten, advocaten en andere activisten voor gelijke rechten worden opgepakt, gemarteld en via schijnprocessen lange tijd in de gevangenis verdwijnen. De doodstraf wordt vaker uitgevoerd dan in alle landen van de wereld samen. Vrijheid van meningsuiting is er niet en het internet is achter een dusdanige firewall gezet dat onwelgevallige informatie buiten de deur blijft en providers verplicht zijn persoonsgegevens af te staan in welke situatie dan ook.
Eens dat we van China op sommige terreinen kunnen leren, maar enige nuance is wel op z’n plaats.