“Niets menselijks is het Westen vreemd”
De Ruiter is naar eigen zeggen geen racist, want hij is opgegroeid met verhalen over de Tweede Wereldoorlog en leerde eind jaren zeventig dat “je het met iedereen moest kunnen doen of eigenlijk… met iedereen zou moeten doen”. Volgens De Ruiter zijn westerse mensen niet wezenlijk anders dan de rest van de mensheid: “Niets menselijks is het Westen vreemd”. Tot zover gaat het prima, De Ruiter is een universalist die ook rekening houdt met het menselijke talent voor geweld. Hij staat in de traditie van Publius Terentius Afer (gestorven in 159 v.Chr.), de Romeinse slaaf die vrij werd gekocht en in een van zijn toneelstukken schreef: “Ik ben een mens. Niets menselijks is mij vreemd”. De Ruiters zelf-kritische houding zorgt ervoor dat hij het werk van Philomena Essed, waarin zij het alledaagse racisme in Nederland analyseert, verdedigt: “De mythe dat het westen de hoogstaande drager is van elementaire menselijke waarden kan niet vaak genoeg worden doorgeprikt”.
Zwart racisme
Toch stelt hij dat het werk van Essed verkeerd doorgedrongen is tot Verena Sheperd en Anousha Nzume, die volgens hem niet het zelfkritische post-Tweede Wereldoorlog universalistische niveau van De Ruiter hebben bereikt:
“Ze stellen dat racisme en discriminatie van nature uitsluitend verankerd liggen in de geest van de blanke mens en dat die neigingen tot op de dag van vandaag een rol spelen in hun omgang met gekleurde mensen. Door racisme gelijk te stellen aan de aard van de blanke mens maken zij zich schuldig aan hetzelfde vergrijp als ze hun tegenstanders verwijten. Ze achten zich blijkbaar superieur en beter dan de blanke mensen want de gekleurde mensen zouden geen last hebben van dit virus. Zoals de blanke mens indertijd doordrenkt was met een superioriteitsgevoel ten opzichte van gekleurde mensen, het zat hen in de genen, zo zit een vergelijkbaar superioriteitsgevoel in de genen van gekleurde mensen ten opzichte van blanken”.
Volgens De Ruiter zijn Nzume en Sheperd racisten. Niet omdat zij racisme aan de kaak stellen, maar omdat zij zich volgens hem superieur voelen. Het is een oud argument, vaak gehoord in discussies over affirmative action of ‘positieve discriminatie’ en in die zin zou er wel een – genuanceerde – discussie over mogelijk zijn. In het geval van Nzume en Sheperd is het echter gewoon feitelijk onjuist. Op geen enkel moment hebben Nzume of Sheperd beweerd dat racisme en uitsluiting in de witte natuur ligt. Waarom zouden zij?! Op geen enkel moment hebben zij laten blijken dat zij zich superieur zouden voelen aan wie dan ook. Waarom zouden zij?! In tegendeel, Nzume, evenals alle critici van de figuur van Zwarte Piet, heeft keer op keer benadrukt dat haar doel een Sinterklaasfeest voor iedereen, en niet een alleen voor een bepaalde groep, is. Waarom beweert De Ruiter dingen die simpelweg onjuist zijn? Waarom geven de argumenten van Nzume en Sheperd hem het gevoel minderwaardig te zijn?
Wij denken dat het antwoord op deze vraag simpel is. De kritiek op Zwarte Piet is niet gemunt op personen en hun gevoelens van superioriteit of minderwaardigheid. Het gaat in laatste instantie niet eens om het feit dat Zwarte Piet kwetsend kan zijn en nog minder erom dat mensen (kinderen!) die van Zwarte Piet houden racisten zouden zijn. Het gaat niet om personen, het gaat om een idee, of beter een ideaal. Dit is het ideaal van gelijkwaardigheid en dus precies het ideaal dat de Ruiter zo van harte onderschrijft. Dat ideaal, het ideaal van de Verlichting, waar men in Europa zo trots op is, waar men de kern van de Europese identiteit in ziet, dit ideaal staat op het spel. De Ruiters gevoel van minderwaardigheid komt niet doordat Verene Sheperd, Anousha Nzume, Philomena Essed, Quinsy Gario, Kno’ledge Cesare, Kaikusi, Peres Jong Loy, Zihni Özdil, Patricia Schor, maar ook Freek de Jonge, Andree van Es, Anouk, of Sunny Bergman en zo veel anderen zich superieur zouden voelen aan iemand anders. Nee. Het komt doordat zij dat ideaal beter hebben begrepen dan de Ruiter.
De grachtengordel en de seksindustrie?
Wat heeft in godsnaam de grachtengordel met dit alles te maken? Eens was het De Linkse Kerk; daarna de verraders van Henk en Ingrid, en nu het onderkomen van de Anti-Pietlobby. De Ruiter poogt hier het populistische kapitaal van deze unieke locatie uit te buiten. Hij beschuldigt de anti-Piet lobby zich te vergrijpen aan een onschuldig kinderfeest. Onsmakelijke tekst, vuige associaties.
En ten slotte stelt De Ruiter dat de anti-Pietlobby het echte werk laat liggen: slavernij in de seksindustrie, vrouwenhandel, uitbuiting op de aspergevelden. You name it! Wat een lamlendige debattruc! Iemand die zich ergens voor inspant wordt verweten dat er ook nog andere misstanden aan de kaak kunnen worden gesteld. Waar hebben we het eerder gehoord: Il faut cultiver notre jardin? De Ruiter, heb je niks beters te doen dan valse munt te slaan uit je ongelijk?
Kunnen de heren duidelijker aangeven wat ze nou precies vinden als het gaat om die gelijkwaardigheid? Wat ziet De Ruiter dan niet?
Dat vooral blanken (geen albino´s) kans op het verwijt van het bedrijven van (negatief) racisme maken, ligt misschien niet in de wetenschappelijke definitie van racisme besloten, maar is beslist een ervaringsfeit dat gemakkelijk is op te doen. Wat dat betreft kun je van de 3 geleerden Arab, de Jong, Balkenhol (AJB) geloven dat ze doen alsof hun neus bloedt. Ze weten beter.
Verder vraag je je af waarom dat trio waaronder nota bene 2 antropologen niet met een behoorlijke, toetsbare omschrijving van Racisme op de proppen komen? Dan had de nu 1e zeer terechte reactie van Inge Kok wellicht achterwege kunnen blijven.
Citaat uit AJB´s: ´Het gaat niet om personen, het gaat om een idee, of beter een ideaal. Dit is het ideaal van gelijkwaardigheid´enz.
Dit is toch nonsens!
En neem nu Essed.
In haar ‘Inzicht in alledaags racisme’ schrijft ze dat je bij het betrappen van mensen op racisme er niet altijd van moet uitgaan “dat alle witten ‘agents’ van racisme zijn en alle zwarten alleen maar slachtoffer.” Een liberaal en wetenschappelijk standpunt! Maar is dat werkelijk zo? Want gaat Essed door: ‘Zo’n rigide opvatting gaat voorbij aan: 1. de psychologie van onderdrukking (Fanon, 1967; Meulenbelt, 1985), en 2. de bemiddelende rol die bepaalde zwarten spelen bij het ‘institutionaliseren van etnische uitwisseling’ (Mullard, 1986: pp. 12-16; bold v.s.d.).
Op voorwaarde dat ik Essed-Mullard goed heb begrepen, deden de Afrikaanse heersers van de Afrikaanse kusten met hun slavenhandel aan ‘etnische uitwisseling’, en niet aan racisme. Wat fraai gezegd is.
Maar dat in hun geval de psychologie van onderdrukking een verklarende en excuserende rol speelt, lijkt mij sterk. En als die onderdrukkende psychologie dat deed, was dat toch zeker pas later zo en niet in het begin.
En we zien da capo dat ook bij monde van Essed in het blanke geval ´racisme´ als (enige juiste) term wordt gehanteerd voor praktijken die door non-blanken bedreven anders worden genoemd. Bijvoorbeeld ´etnische uitwisseling´ + een scheutje psychologie. Hoe verzint ze het! En ook voor Essed is racisme bij nader inzien blank racisme. Met dat woord!
PS. Veel interafrikaanse conflicten worden of zijn vaak als ethnicismen afgedaan.
Inderdaad interafrikaanse conflicten zijn racistisch van aard.
Nu je het zegt, ik liep laatst in de bijlmer en vond zag een zwarte man
zeer Racistisch kijken naar een andere zwarte man.
Het zal wel een complot zijn.
De Zwarte Piet discussie en die over racisme/discriminatie in het algemeen zijn maar al te vaak van een bedroevend, ideologisch, irrationeel en politiek niveau. Niet de pro Zwarte Pieten maar zeer zeker ook de anti’s.
1) De meeste media wagen het niet vragen te stellen bij de anti ZP lobby. Het lijkt wel net of de anti’s uit heilige boontjes bestaan die gekwetst en beledigd zijn en die in Nederland slachtoffer van structureel racisme zijn. En omdat de meeste media als de dood zijn aan de verkeerde kant van de lijn te staan worden er dan ook geen kritische vragen gesteld. Ook lijkt het alsof ‘links’ blij is dat nu arbeiders, bewoners van derde wereld landen en zo nog wat onderdrukten niet meer relevant zijn, de zwarte en gekleurde medemens solidariteit verdient. Ja, en bij solidariteit past geen kritische houding.
Hoe goed is onderzocht hoe omvangrijk de groep is die zich daadwerkelijk en langdurig gekwetst voelt door het St Klaas feest? Hoe komt het dat de activisten vnl uit Amsterdam stammen, terwijl we uit andere steden en delen van het land nauwelijks iets horen? Waarom worden tijdens interviews niet of nauwelijks kritische vragen gesteld aan de Gario’s, de Biekman’s en de Bergmans?
Nee: een groepje Afronederlanders uit vnl Amsterdam maakt stennis over een feestje en dat is genoeg om ze serieus te nemen en geen kanttekeningen te plaatsen.
2) Vreemd is ook dat dr. Barryl Biekman, mr. Frank King, Quincy Gario en zo nog wat antizwartepieters met regelmaat van de klok uitspraken hebben gedaan die ordinair, plat, stereotyperend en racistisch zijn. Zo noemde Biekman historicus Piet Emmer een racist, vooringenomen, arrogant; alleen maar omdat de hoogleraar een andere visie op de slavernij geschiedenis heeft dan mevr. Biekman cs. Welzijns werker de Jong vindt dat Nederlanders door Zwarte Piet racisme van jongsafaan met de paplepel ingegoten krijgen en King (een dubieus advocaat zo blijkt uit publicaties in Vrij Nederland en Trouw) vindt dat het maar eens gauw met dst rscistische fenomeen afgelopen moet zijn. En niemand, niemand in de pers die hier kanttekeningen bij plaatst.
3) En vwb de ‘racisme discussie’betreft: Verene Sheperd diskwalificeerde zich verleden jaar als serieus wetenschapper door stellige uitspraken en beleidsaanbevelingen te doen over het St. Klaasfeest zonder dat ze het ook maar vliegensvlug had onderzocht. Maar ja, zwart, vrouw, VN dus … En nu, nu komt mevr 3 (DRIE) dagen naar Nederland en heeft verregaande conclusies en aanbevelingen klaar. Elke zich serieus nemende wetenschapper houdt zijn of haar mond en verwerkt de onderzoeksresultaten etc. Maar deze dame en haar commissie komen er mee weg.
Punt is dat in dit land het ene politiek correcte standpunt inname wordt vervangen door de andere. Tot ‘Pim Fortuyn’ mocht je niets verkeerds over allochtonen of ethnische groepen zeggen. De afgelopen 10 jaar werd het bon ton om alles te mogen zeggen. En nu zijn we weer de andere kant opgegaan: Nederland is racistisch, Zwarte Piet deugt niet en degenen die hier vraagtekens bij stellen ook niet.
Het is van een verbijsterende oppervlakkigheid. Nu maakt links (de Sunny Bergmans, de NRCs, de Joop.nl s) zich schuldig aan.
Het is wachten op de volgende politiek correcte mode.
De wijze waarop de Zwarte Piet/raqcisme discussie wordt gevoerd (met, Carel Brendel heeft gelijk, de vraag of je in die discussie deugt of niet) is echter levensgevaarlijk omdat het groepen tegen elkaar opzet en spanningen in de samenleving veroorzaakt.
En ja, daar zijn de Biekmans, Gario’s, Sheperds en de witte meelopers die zo graag een wit voetje (ik kon het niet laten) bij dit groepje afronederlanders halen schuldigaan.