De uitspraak ‘Heb Uw vijanden lief’ betekent ook dat je meer zicht krijgt in de drijfveren van je (politieke) vijand en dat je gaat beseffen dat jij zelf ook wel dingen doet of kan doen die neigen naar het (on)bewust eronder houden van anderen. Dat besef schept een soort solidariteit van “we zijn allemaal onvolmaakt en onvolledig”.
Je probeert jezelf en je medemens lief te hebben als geheel, maar dat geheel bestaat zowel uit egocentrisme en lafheid als uit liefde en onzelfzuchtigheid. Je kunt de zucht om bezit, eer en macht bij jezelf en anderen haten, maar het is wellicht beter om er spijt over te voelen omdat de gezonde onzelfzuchtige delen van je zelf en anderen nog niet overheersend zijn.
Liefde en mededogen met de slachtoffers voelen is wellicht moeilijker dan haat voelen voor de beulen. Haat en de daarmee gepaard gaande agressie geeft een gevoel van vitaliteit en verjaagt het gevoel van verdriet. Meevoelen doet gewoon meer pijn dan woede uiten. Inzicht dat wij allen onbewust tot meelopers van beulen kunnen worden, maakt dat je verdriet kunt voelen voor het onaffe en de onvolmaaktheid van iedereen en tegelijkertijd kan het hoopvolle inzicht ontstaan dat iedereen verlangt om met zichzelf en anderen tot harmonie te komen. Het opgeven van de drang tot absolute veiligheid en het opbrengen van vertrouwen in anderen, soms bijna tegen beter weten in, is de basis van samenleven.
Je kunt natuurlijk achter alle humane ideologieën en religies een vaak verborgen materieel belang ontdekken. Die ontdekking kan verhelderend werken, maar het zou jammer zijn als dit leidt tot eenzijdige permanente achterdocht en wantrouwen. Je kunt ook de poging van al deze bewegingen om te komen tot menswaardigheid en humaniteit serieus nemen, en de mislukkingen als afwijking van het oorspronkelijke doel betreuren.
Oordeel op basis van de intentie en minder op basis van het falen daarin. Het benadrukken van de humane intentie en op basis daarvan verder samenwerken leidt tot meer resultaat dan het alleen maar benadrukken van alles wat fout is. Kies samen voor compassie.
Om de wereld te veranderen, is een vereiste te beginnen bij jezelf. Helaas zijn maar weinig mensen die daar een gevolg aan geven. Onze samenleving draait om ‘geld en macht’, zodra dit kan worden losgelaten kan een begin zijn van een persoonlijke verandering op weg naar…….
Ik ben het met je eens Hans, ik voel het zo bij vlagen en vaker is het wensdenken dan werkelijkheid.
Bij het lezen van de ervaringen van de inheemse mensen in Canada die de herinneringen van hun dode en gedode kinderen in de dwanginternaten van de R.K. Kerk letterlijk opgraven en met ons delen, lukt het me niet om compassie te vinden voor deze daders.
Compassie is een basishouding van me, maar naarmate de onderdrukking heviger wordt, kost het me meer energie om er met compassie te zijn.
Compassie met extreme gewelddadigheid en onderdrukking zoals in Canada maar ik denk ook aan de holocaust is ook vreselijk moeilijk .eigenlijk kom ik in dit soort extremen ook niet verder dan een theoretische compassie . Meer hoe ver en op welke wijze is deze misdadiger zo ver weggezakt .