De afgelopen maand bracht een stroom aan zorgwekkende berichten. Er waren aanslagen, onderzoeken, en waarschuwingen. Er lijkt een kentering plaats te vinden in de samenleving. Een verharding, een verruwing. De opkomst van het populisme jaagt mensen uit elkaar. En met populisme bedoel ik demagogie vanuit elke hoek, links, rechts en religieus. Politici in heel Europa maken handig gebruik van verschillen tussen mensen. Ze willen angst zaaien. Zodra de vrees zich meester maakt van de mensen, kunnen zij een fictieve vijand creëren. En van dat vijandbeeld is het maar een kleine stap, om alle problemen van de samenleving, op die groep te projecteren.

Ik weet dat antisemitisme bestaat, en dat het altijd zal bestaan. Maar ik weet ook dat antisemitisme niet verdwijnt als je je schuilhoudt. Antisemitisme is het instrument van de volksmenners. Ze gebruiken het om hun eigen zwakte te verhullen. Tegen iedereen, die in die stereotypen gelooft, zeg ik daarom: laat je niet beduvelen! Laat je niet opzetten tegen een ander.”

Voel je vrij

“Die valse stereotypen zijn allemaal leugens, bedoeld om ons uit elkaar te spelen. Bedoeld om van die tweespalt gebruik te maken voor eigen belang. Wees trots op wie je bent, en op wie je buurman is. Wees trots op de samenleving, die we samen maken. Voel je vrij om je eigen identiteit uit de dragen, voel je vrij om je keppel te dragen en laat je nooit intimideren.

De afgelopen jaren is er druk gespeculeerd over de opkomst van het antisemitisme. Dikwijls wordt gewezen naar migratie als oorzaak, en wellicht is dit ook deels het geval. Maar juist met de influx van andere religies is ook het begrip voor geloof weer verbreed.”

Blind?

“Het lijkt daarbij of we de laatste jaren blind zijn geworden voor antisemitisme uit extreemrechtse hoek. Zijn we soms vergeten dat dit soort haat door de jaren heen verreweg de meeste slachtoffers heeft gemaakt?

Weet dat een hint of een stille verwijzing in het publieke debat op ‘achteraf plekjes’ al snel als een oproep tot strijd wordt gehoord. En vaak is dit ook precies de bedoeling. Mensen worden opgezweept om uiteindelijk zelfs tegen hun eigen belang in te stemmen, zolang ze die denkbeeldige vijand maar verdrijven. De vlammen van de haat zijn gewillige instrumenten in de hand van demagogen.”

Uitbuiten van onderscheid

“De oplossing ligt maar ten dele bij de overheid. De invloed van de regering als afschrikwekkende macht wordt schromelijk overschat. De echte aanpak van antisemitisme begint in de schoolbanken, van elke school, waar dan ook. Maak daarom lesprogramma’s verplicht en stimuleer kennismakingen met andere culturen.

Matig ook de polemiek in het publieke debat. Stop met het zitten op de verschillen, het uitbuiten van het onderscheid, enkel om een paar extra stemmen te winnen. Neem verantwoordelijkheid voor je uitspraken.

En aan ieder die de opkomst van het antisemitisme met lede ogen aanziet: laat je niet definiëren door deze haat. Je bent niet het bewijs noch de ontkenning van het jou toegedichte kwaad. Het antisemitische virus leeft slechts bij de drager. Een ieder is aan zichzelf verplicht een zoektocht te ondernemen naar de kracht van zijn of haar eigen traditie. En onthoud daarbij: een keppeltje dragen mag, altijd.

U kunt gratis verder lezen

Klik deze melding weg via het kruisje. Maar goede artikelen schrijven kost geld. Steun daarom onze schrijvers en word al vanaf € 5 per maand Vriend/in van Nieuw Wij.

Ik lees eerst het artikel verder.
eddo

Eddo Verdoner

Eddo Verdoner is in het dagelijks leven ondernemer en bedrijfsadviseur. Hij is tevens voorzitter van het Centraal Joods Overleg (CJO).
Profiel-pagina
Al 2 reacties — praat mee.