‘We hoeven het er vandaag verder niet over te hebben, maar ik wil dat je het weet. Je moet je voorbereiden op de dood. Je moet altijd ’s avonds voor het slapen gaan vragen of de Heere je zonden wil vergeven en je een nieuw hartje wil geven. Zul je dat doen?’
Al sinds haar kleutertijd hoorde Reintje Stomphorst regelmatig van haar moeder dat zij als klein meisje jong zou sterven. En ze mocht dat met niemand delen. Een waarheid die puur was gebaseerd op de ervaringen van haar moeder door een kraambedpsychose. “Het sloop erin dat ik me niet gewenst voelde. Toen bijvoorbeeld op m’n achtste mijn oma stierf, meende ik aan mijn moeders ogen te zien dat de verkeerde was dood gegaan.”
Stomphorst moest de kerk van haar jeugd verlaten en Nederlands Hervormd worden om theologie te studeren en gemeentepredikant te kunnen worden. Dat werd ze, in de Protestantse Kerk. Ze was van 1997-2008 predikant in Weerselo en Amstelveen en hierna tot 2017 interim-predikant. Ze had een eigen coachingspraktijk voor post-refo’s en nam het initiatief voor het Klooster in de Cloud en de getijdengemeenschap De Binnenkamer. Ze verleende medewerking aan de Kloostercast van KRO-NCRV.
Ziekte en dood waren voor haar nooit ver weg. Ze onderging negen kaakoperaties, kampte met een steeds terugkerende darmziekte, kreeg later een hersentumor die werd verwijderd, en ook borstkanker die steeds weer terugkeerde. Samen met haar man Heijmert verloor ze, tussen alle ziektes door, één van hun drie dochters: Janneke, die als baby van ruim drie maanden overleed aan zuigelingenkanker. En later verloor ze een heel goede vriendin die – toevallig – ook Janneke heette.
Tegelijk kon en kan Stomphorst volop genieten, liet het er niet bij zitten, ging studeren en werken, maakte lange wandelingen alleen of met anderen, en koos en kiest vol overgave voor het leven samen met haar man Heijmert. Ze is inmiddels niet alleen een trotse moeder van twee volwassen dochters, maar ook een trotse oma.
Nu haar eigen levenseinde dichterbij komt, is de predikante haar bijzondere levensverhaal gaan opschrijven in het onlangs verschenen ‘Voor de dood geboren’. Ze schrijft met liefde en een zekere mildheid – en ook met humor en zelfspot. Haar pittige en soms verbijsterende ervaringen komen binnen. Tegelijk wordt de lezer deelgenoot van verwondering, hoop en vertrouwen.
Stomphorst heeft van haar religieuze achtergrond geen trauma’s overgehouden. Rond haar zevende heeft ze een religieuze ervaring gehad. Dat gaf haar kracht tegenover haar moeder vanuit een diep besef ‘ik weet iets over God wat jij niet weet’.
“De pit is bewaard gebleven en dat is, denk ik, de kracht van een spirituele ervaring,” zei ze onlangs in Volzin Magazine. “Het gaat niet om uiterlijkheden en een meetlat met de focus op zondagsrust en seksuele moraal zoals in reformatorische kring. Ik kan twijfelen tot op de bodem, maar op de bodem ervaar ik iets van ‘en tóch’. Ik beschouw mezelf als bevindelijk vrijzinnig.”
Ook zegt Stomphorst in dat interview: “Het leven moet volgens velen maakbaar zijn en beter worden. Een succes. Maar voor veel mensen is dat niet zo. Ik schreef mijn boek voor de mensen die op de terugweg zijn, want soms is het hoogtepunt voorbij. Er is nog zoveel zinvols als het leven spaak loopt. Ik houd van het begrip ‘lijdensmoed’ zoals de bekende karmeliet Titus Brandsma het noemde. Dat kun je ook breder trekken naar de maatschappij. Kijk naar het klimaat en oorlogen. Waar zit onze veerkracht? Uit welke bron putten we?”
Met Voor de dood geboren heeft Stomphorst een bijzonder boek geschreven. Een boek dat de lezer laat zien hoeveel tegenslag een mens kan incasseren en toch blijft volhouden en liefde kan ervaren en uitdelen. Een boek dat te denken geeft over God – en hoe mensen over God spreken, een boek dat doet verwonderen over de kracht van vertrouwen en spiritualiteit.
Voor de dood geboren. Reintje Stomphorst. 256 pagina’s. ISBN 9789083455433. Volzin Uitgeverij, 2025. Het boek kan worden besteld via deze webpagina.
