Waar ik wel in geloof is in het belang van Echt Belangrijke Mensen, mensen die uitblinken op enig terrein, van kunst tot wetenschap en van leiding geven tot verzorgen, voor zover leiding geven en verzorgen twee verschillende dingen zijn. Een voorbeeld van zo’n echt belangrijk iemand is Jaron Lanier. Lanier is een muzikaal genie en één van de pioniers van internet. Hij is in Nederland vrij onbekend, maar hij was het die de uitdrukking ‘virtuele werkelijkheid’ introduceerde. In zijn recent verschenen manifest You are not a gadget, komt hij met de term cybermaoïsme, een waarschuwing tegen de in de structuur van het internet ingebouwde tendens tot populisme. Die zit volgens hem vooral in de interactieve web 2-ontwerpen waarin van gebruikers gevraagd wordt om zichzelf te verlagen tot beperkte personages die zich verzamelen en weer uiteendrijven als wezenloze digitale wolken.

Als internetdesigner voelt hij zich superverantwoordelijk. Computers zijn miljoenen keren krachtiger geworden sinds het begin van zijn carrière in de jaren 80 van de vorige eeuw: “Het is alsof je je bukt om zaad in de grond te stoppen waar nog voor je je op hebt kunnen richten een boom uitgroeit die je hele dorp overwoekert.” In de begintijd deden een grote groep mensen iets samen simpel omdat het een goed idee was en het was geweldig. Maar de kant die internet op is gegaan is volgens hem pervers. Jonge mensen worden aangemoedigd om de online wereld binnen te gaan om gestandaardiseerde profielen aan te maken op sites als Facebook. Een hele generatie groeit op met een beperkte verwachting van wat een persoon kan zijn, en van wat elke persoon kan worden. Wat Lanier wil zeggen is: “Je moet eerst iemand zijn voordat je jezelf kunt delen.”

Lanier2
Jaron Lanier Beeld door: Wikipedia

Het manifest is een krachtig, kritisch, en warm menselijk pleidooi om de ontwerpen die ons deze kant opsturen te verwerpen nu het nog kan. Hij geeft daarbij ook een paar suggesties voor de gewone gebruiker. Bijvoorbeeld: zet nooit iets anoniem op het net, tenzij je in gevaar bent. En stuur een filmpje in dat je honderd keer meer tijd heeft gekost om het te maken dan dat het een ander kost om het te bekijken.

Hoe je er verder ook over denkt, het manifest van Lanier heeft hem zeker honderd keer meer tijd gekost om het te schrijven dan het kost om het te lezen. Hij schrijft met een grote kennis van zaken en vanuit een diepgevoeld verantwoordelijkheidsbesef. Dat maakt hem tot één van de Echt Belangrijke Mensen, tot lid van de elite waar we niet zonder kunnen.

U kunt gratis verder lezen

Klik deze melding weg via het kruisje. Maar goede artikelen schrijven kost geld. Steun daarom onze schrijvers en word al vanaf € 5 per maand Vriend/in van Nieuw Wij.

Ik lees eerst het artikel verder.

Jonneke Bekkenkamp

Assistent professor Universiteit van Amsterdam

Profiel-pagina
Nog geen reactie — begin het gesprek.