“Wij slaan alarm, juist omdat we durven vertrouwen”

De scenario’s zijn bekend bij twee, drie, vier of meer graden Celsius opwarming. Nu al kampen we in Nederland met droge zomers. De zeespiegel stijgt. Misschien gebeuren grote rampen in West-Europa pas later. Maar wie gunt dit zijn of haar kinderen en kleinkinderen? Ons vertrouwen is aangevochten en lijkt soms op de hoop die een moeder wil geven aan haar kind, vluchtend uit een brandend huis, zonder zicht op de uitgang.

Deze woorden hebben iets alarmistisch. We realiseren ons dat het niet helpt om mensen angst aan te praten of cynisch te maken. Het klimaatprobleem is zo overweldigend dat het mensen kan verlammen, terwijl veel anderen zich nauwelijks realiseren hoe urgent de situatie is. Daarom is in het gesprek over klimaatverandering een begrip als vertrouwen zo belangrijk. Geen naïviteit, maar een betrokken vertrouwen dat mensen de ogen opent en oproept tot verantwoordelijkheid. Dat vertrouwen raakt onze ziel en ligt ten grondslag aan onze levensovertuiging.

We stellen veel vertrouwen in de groeiende groep mensen die kiest voor een duurzame levensstijl, mensen die bewuste keuzes maken als consument of producent. We stellen ook vertrouwen in boeren die niet langer willen meedoen in een verdienmodel dat de Nederlandse landbouw weliswaar groot maakte, maar een veel te zware wissel trekt op de leefbaarheid van de aarde. We stellen vertrouwen in bijvoorbeeld waterschappen die werk maken van een circulaire economie. En we stellen vertrouwen in rechters die arme boeren in Afrika recht verschaffen en multinationals wijzen op hun schuld en verantwoordelijkheid.

Dat doen wij omdat verhalen en rituelen vanuit oeroude geloofstradities ons een spiegel voorhouden, ons kracht bieden en hoop verschaffen. Ze helpen om vertrouwen te hebben in wat onmogelijk lijkt. Hoop en vertrouwen zien we bij sommigen die zich tot een godsdienst bekennen en minstens zo sterk bij anderen. Zo denken we aan Wubbo Ockels (1946-2014), de oud-astronaut die vlak voor zijn dood een brandbrief schreef aan de mensheid. Daarin riep hij op tot bescherming van de aarde. “We kunnen de mensheid in een betere richting krijgen, als we samenwerken,” zo luidde zijn boodschap. En die samenwerking kan, zo geloven we, juist in alle diversiteit vorm krijgen.

Tenslotte stellen we ons vertrouwen in, en misschien doen we dat tegen de klippen op, de Nederlandse kiezers die binnenkort naar de stembus gaan. Dat zij stemmen op politieke partijen die niet alleen lippendienst bewijzen aan het klimaat, maar gewetensvolle en ook pijnlijke keuzes durven maken.

Vanuit al dit noodzakelijke vertrouwen slaan wij alarm. Want er staat veel op het spel: het meest kostbare geschenk dat we in bruikleen hebben gekregen, ons gemeenschappelijke huis, de aarde. Daarom doen we aan iedereen in Nederland de oproep om mee te doen vanaf 11 maart aan de wereldwijde klimaatactie met als motto Sacred People, Sacred Earth: een zegenspreuk die ons inspireert tot een radicale omslag. En door mee te doen aan het nationale klimaatalarm op zondag 14 maart. Wij slaan alarm, juist omdat we vertrouwen hebben in de toekomst en in alle goede krachten om van daaruit samen verantwoordelijkheid te nemen.