We wonen in een blanke stad. Zelf fietste ik vorige week al naar de partywinkel om schmink te kopen. Rood, blauw, geel, groen en wit want de kinderen hebben nog niet besloten welke Piet ze willen worden. De 6-pack schmink bevatte ook de kleur zwart maar die, heb ik aan de kinderen uitgelegd, gaan we niet gebruiken.

Ja, ik vind het ongepast dat blanke mensen hun gezicht zwart verven. Het is geen grap om zwart te zijn. Het is geen rollenspel en zwart zijn is niet een trend of in de mode zoals vorig jaar het ‘black-facing’ mei-nummer van Voque Nederland. Het is het dagelijkse leven van mensen die hier wonen en elke dag alledaags en minder alledaags racisme meemaken.

Op de ochtend van de intocht besloot het oudste kind dat hij omdat hij 8 jaar is, te oud is voor schmink en zelfs te oud voor een Piet-muts met veer. De jongste koos roze en geel. Gezicht half roze en half geel. Hij zou liever Hello Kitty zijn dan Piet maar dat is een ander verhaal.

Toen we net arriveerden kwamen we een jonge man van Surinaams afkomst tegen die mijn jongste kind uitnodigde om ‘Zwarte Piet-hulpje’ te zijn in een spelletje. “Oeps, ik bedoel Piet” verontschuldigde hij zich, “Ik moet nog wennen”. De spreekstalmeester probeerde het veel minder. Het was alsof hij zelfs expres en nadrukkelijk ‘zwart’ in elke zin moest zeggen. In de regen wachten we met iedereen op de boot terwijl zwart geschminkte Pieten rondliepen, renden, hinkelden en op rollerblades gek deden en snoep en kruidnoten gaven. De kinderen riepen zoals elk jaar gewoon “Piet! Piet!”.

vogueVeel mensen glimlachten naar mijn kindje met roze-geel gezicht en één Piet (zelf een zwart geschminkt blanke vrouw) heeft hem gecomplimenteerd met zijn mooie kleuren. Maar we hoorden ook iemand zeggen “Toch één gekleurde Piet gezien. Gelukkig zijn alle andere normaal anders zou het schandalig zijn”.
Ik begrijp niet hoe mensen het gekleurde gezicht van mijn 4 jaar oude kindje als een politieke actie (zelfs een provocerende actie!) zien maar de zwarte gezichten van blonde kinderen in het publiek als de normaalste zaak van de wereld. Wat willen hun ouders ermee zeggen? We zijn blanken en hebben daardoor alle recht om ongevoelig te zijn? Of weten ze niet wat er in de media speelt?

Ik volg de discussie van de afgelopen weken op de Facebookpagina Pietmakeover waarin de meest uiteenlopende reacties te lezen zijn. Van belachelijke reacties zoals “Piet heeft NIETS en dan ook NIETS met slavernij te maken!” (een stoomboot vol zwarten in een Nederlandse haven – is er een duidelijkere aanwijzing dan dit?) tot heftige racistische (en tegen vrouwen ook met wat vrouwenhaat erbij) opmerkingen die ik niet zal herhalen.

Er zijn ook mensen die het gewoon niet willen begrijpen. Van de school hebben we een bericht ontvangen met daarin “… [Zwarte Piet] lijkt al lang niet meer op het stereotiepe beeld van de knecht van Sinterklaas waar kinderen bang van worden.” Het probleem is niet dat kinderen bang worden. En nee, het is niet racistisch om geen Zwarte Pieten bij de intocht te hebben. Hij is niet onwelkom omdat hij zwart is, maar omdat hij zwart geschminkt is. Hebben mensen niet gemerkt dat hij altijd een blanke met zwarte make-up is?

In mijn woonplaats was geen manifestatie en als het niet de hele tijd regende was de intocht bijna zo gezellig als elk jaar. Maar hoe kan ik de nare reacties vergeten die ik de afgelopen weken heb gelezen? Ik keek naar het publiek. Ouders zoals die op het schoolplein en bij de zwemlessen. Mijn buren. Mensen die nu heel gezellig doen maar in hun hart zit misschien veel haat. Kunnen we echt doen alsof er niets aan de hand is? Want bij mij is er iets gebroken.

Beeld: Voque Nederland

Ayala Levinger

blogger bij Nieuw Wij

Profiel-pagina
Nog geen reactie — begin het gesprek.