De briefwisseling zal over verschillende onderwerpen gaan. In de eerste brief van Mikkers ligt de focus op de interpretatie van heilige teksten, oude theologische conflicten en homoseksualiteit in de kerk. Voorberg zal volgende week met een antwoord komen. Beide mannen zijn vrij om tijdens de briefwisseling met andere onderwerpen te komen. Lezers van de brieven zijn van harte uitgenodigd mee te denken en te reageren!
—
Beste Rikko,
Al een tijdje ben ik van plan om je te schrijven. Ik zou graag met je in gesprek willen over de wijze waarop het christelijk geloof in de 21ste eeuw aanvaardbaar is. Ook al verblijven we alle twee in een heel ander deel van de christelijke kerk, toch heb ik de indruk dat we ons alle twee bezig houden met het zoeken naar nieuwe wegen om mensen te betrekken bij het christelijk geloof.
Mijn achtergrond is anders dan de jouwe. Ik kom uit het gemoedelijke Brabant en ben van huis uit katholiek. Ik ben opgegroeid met de waarde van het relativeren. Ook van het geloof. Laat de pastoor maar kletsen; wat weet hij ervan? De man heeft geen kinderen. Dat zijn de zinnetjes uit mijn jeugd. Nu heb ik zelf ook geen kinderen, dus wat dat betreft kun je wat ik schrijf direct terzijde schuiven.
Tijdens mijn studie theologie heb ik de keuze gemaakt voor de remonstranten. Ik vond dat deze kerk in de buurt kwam van het vriendelijke katholicisme waarmee ik ben opgegroeid. En het was voor mij een kerk die altijd pogingen heeft ondernomen om het geloof dicht bij mensen te brengen, om de tijdgeest recht te doen.
Ik heb trouwens met veel plezier jouw boek gelezen dat je samen met Martijn Horsman hebt geschreven, De manipulator. Dit boek kan ik echt aanraden aan degenen die meelezen met deze brief. Ik meen daarin te lezen dat het jou om iets anders gaat. Dat je bereid bent om woorden niet in steen te beitelen maar deze zo te boetseren dat ze ook nu nog tot de verbeelding spreken. En toch zit daar voor mij ook een vraag. Doen we de complexiteit van leven wel recht als we de Bijbel als heilig sjabloon zo naast ons leven leggen, zelfs als we hierin zo oprecht en eerlijk mogelijk zijn? Ik deel jouw waardering voor Bijbelverhalen en de kracht die deze verhalen bezitten om zaken te verhelderen. Maar ergens gaat er soms ook iets mis. Je zou namelijk verwachten dat het gesprek over wat verbanden doet oplichten probleemloos is. Maar dat is het soms niet.
We hebben alle twee wel eens in de vuurlinie gestaan van een theologisch debat. De social media maken de heftigheid van religieuze meningsverschillen ook meteen zichtbaar. Wat maakt een gesprek over religie tussen mensen die er anders over denken toch zo moeilijk? Hoe was dat voor jou toen je duidelijk merkte dat mensen het niet met je eens waren? Ik waag het toch maar om twee thema’s aan te snijden waarvan ik benieuwd ben hoe jij daar tegen aan kijkt. Twee mogelijk hete aardappels dien ik op.
Mijn eerste vraag aan jou is eigenlijk hoe jij aankijkt tegen oude theologische conflicten. Of om heel precies te zijn: hoe belangrijk zijn voor jou teksten als een Nederlandse geloofsbelijdenis of artikelen tegen de remonstranten? Zijn vanuit jouw gereformeerde achtergrond deze teksten een levende letter? En wat is nastrevenswaardig in jouw geloof? Gaat het jou om de waarheid of ben je op zoek naar iets anders?
Mijn tweede vraag heeft te maken met een thema waarover ik in kerken steeds weer struikel. Mijn huwelijk was nooit mogelijk geweest als de samenleving had geluisterd naar de roep die klinkt uit de gereformeerde kerken als het gaat over homo’s. Je mag het wel zijn maar je mag het niet doen. Wat dat betreft voel ik mij veiliger bij artikel 1 van de grondwet dan bij de Bijbeluitleg die in deze kerken wordt gevolgd. Ik ben benieuwd of de woorden “wat God bij elkaar brengt zal de mens niet scheiden” voor jou toch op een huwelijk van mensen van hetzelfde geslacht van toepassing zijn.
Eerlijkheidshalve moet ik bekennen dat ik zelf niet in de kerk ben getrouwd. Mijn man wilde dat niet. “Jouw werk is niet mijn hobby” zegt hij dan liefdevol. Het compromis was een extra lang gebed voor het eten tijdens de dag van het huwelijk. In dat gebed speelde homo of hetero geen rol, dat ging over de liefde.
Ik zie uit naar je reactie en wees vrij om met eigen vragen te komen. Ieder heeft zo zijn thema’s.
Hartelijke groet,
Tom Mikkers
Boeiend. De brieven van De Ruiter en Wildeman van de vorige briefwisseling vond ik van een zeer verschillende kwaliteit: de academicus versus de niet-wetenschappelijke bekeerling. Was wel interessant, maar er zat geen gelijk niveau in. Ik verwacht dat deze wisseling wel gelijk is qua niveau: beide theologen spreken mij aan. Heel goed dat NieuwWij beide heren op deze wijze met elkaar in contact brengt.
Iedereen een zalig kersfeest gewenst, zr. Cornelia uit Doorn.
Wedden dat Voorberg met een vaag antwoord komt op homoseksualiteit-vraagstuk?
Begin is eenvoudig, hopelijk komt Rikko met een stevige reactie!
Als Nazarener (Kerk van de Nazarener) met gereformeerde wortels en bovendien nog gelukkige homo met een relatie van 44 jaar vind ik de gestelde vragen van Tom Mikkers zeer relevant. Sinds een paar jaar ben ik getrouwd en daarvoor hokten we vrolijk samen, nooit echter zonder de Heer. Dat kan lieve broeders en zusters van de gereformeerde belijdenissen. Ook in de Kerk van de Nazarener ben ik altijd opgekomen voor gelijke rechten en plichten voor LHBT-ers en heb bereikt dat ik in de kerk in Vlaardingen volkomen ben geaccepteerd als gay man. Ook heeft er theologische reflectie plaats gevonden over de zgn.anti-homo teksten in de bijbel door onze predikanten. Daarom ben ik ook zeer benieuwd hoe de briefwisseling zich zal ontwikkelen tussen Tom en Rikko. In ieder geval mijn zegen hebben jullie. Lieve groet, Hans.
Vaak hoort men het argument, dat homoseksualiteit tegennatuurlijk is. Maar dat blijkt niet zo te zijn. Wanneer men teveel muizen in een beperkte ruimte houdt, dan ontstaat er homoseksualiteit. Het driftleven zoekt een uitweg terwijl de aanwas van de groep wordt gereguleerd. (homo’s maken n.l. geen nageslacht) 🙂 Een mooie regulering van de natuur, vind ik.
De koppeling van het driftleven aan liefde vind ik wel misleidend. Onze taal schiet tekort met het woord “liefde”, het is multi-interpretabel een soort container begrip. Liever gebruiken we dan woorden uit andere taal om beter onderscheid te maken: eros (begeerte), philia (vriendschap),storge (genegenheid) xenia (gastvrijheid), charitas (liefdadigheid), agape (onbaatzuchtige liefde).
En natuurlijk komen er combinatie’s voor die vertroebelen datgene wat we proberen te zeggen als we liefde gebruiken. Vaak gebruikt men (in deze westerse christelijke cultuur) het woord “liefde”, vind ik, omdat het sociaal zo fijn overkomt. Als buitenstaander voel ik dat als onzuiver aan.
Grote liefde, is geen hoge liefde. Zoiets staat in de Tao Teh Tsjing. Een sematische paradox. Liefde die van zichzelf bewust is, is geen hoge liefde. Liefde dient vanzelfsprekend te zijn en niet van zichzelf bewust: maar vanzelf.
Ook staat er in de Tao Teh Tsjing: waar men spreek over Tao is (er) geen Tao. enz
Al met al trek ik de conclusie dat homo’s graag geaccepteerd willen worden, maar dat die acceptatie gehinderd wordt door de onverdraagzaamheid van christenen met een nogal sterk “deontologisch” karakter op grond van sterke godsdienstige dogma’s. Als dat gepraat over “liefde” vind ik onzuiver, het dient om te maskeren wat de werkelijke problemen zijn.
Waarom ook hier weer dat generaliseren? DE gereformeerde kerken. Ooit gehoord van ds. Brussaard? De Huiskamerkringen die hij samen met ds. Alje Klamer en pater Gotschalk opzette? En in 1989 een ‘homohuwelijk’ in de Haagse gereformeerde Petrakerk? En het ‘huwelijk’ van mijn man en mij in een hervormd-gereformeerde dienst in Delft?
Boeiend zo’n idee van een briefwisseling. Ben benieuwd of dat hier ook zo zal zijn en of het meer wordt dan enkel vooraf te verwachten stellingnames. Afwachten maar!