Diwali: het feest van licht

Hindoes vieren vandaag het Diwali, ook wel het lichtfeest genoemd. Licht dat duisternis overwint. Licht dat staat voor het goede, (het positieve, het mensvriendelijke). Duisternis dat staat voor het kwade, (het negatieve voor datgene wat mensonvriendelijk is). In de betekenis van overwinning van licht op duisternis, roept het Diwalifeest een ieder op om het kwade (en het negatieve) in zichzelf te overwinnen door het goede, het positieve meer ruimte te geven.

Diwali wordt gevierd in de donkerste nacht van het jaar. Het is aardedonker op aarde. De maan bevindt zich volledig achter de aarde. In deze donkere nacht maken we diya’s aan. Hiermee geven we aan dat zelfs de diepste duisternis of het ergste kwaad overwonnen kan worden. Als we het licht, dit is het positieve in ons, sterk genoeg tot uitdrukking brengen. Want net zoals deze donkerste nacht langzaam overgaat in een nacht met volop licht vanwege de volle maan, net zo kan ieder mens hoe ‘slecht’ hij ook was, of hoe moeilijk hij het ook had, zich transformeren tot het goede.

De viering van het Diwali begint ceremonieel met het aanmaken van de diya. En het uitspreken van de Laksmi mantra. Een diya is een aarden kommetje met daarin ghee (geklaarde boter) en een lontje van watte. In de mantra wordt het Goddelijk aspect Laksmi aangeroepen.

Laksmi is een goddelijke kracht of shakti die als vrouw wordt uitgebeeld. Zij is de uitvoerende energie van Vishnu, het Goddelijk aspect dat de schepping onderhoudt en daarmee voor continuïteit zorgt.

Laksmi wordt als een soort universele moeder gezien. Een moeder die geborgenheid biedt, die onvoorwaardelijk lief heeft en daardoor gelukkig maakt. In het westen wordt Laksmi daarom benoemd als ‘godin van geluk’.

Want wie geborgen is, is zelfverzekerd, kent eigen waarde en is in staat veel van zijn wensen en verlangens te realiseren en zich gelukkig te maken.

De eerste diya wordt aangemaakt door een vrouw; een moeder of grootmoeder. Dit als een soort eerbetoon aan de vrouw die als de aardse vervanger van Laksmi wordt gezien. Net als Laksmi heeft ook zij haar kinderen familie e’d onvoorwaardelijk lief en geeft geborgenheid.

Laksmi staat ook symbool voor het licht in onszelf. Zij is het licht dat jou in contact brengt met je diepste zelf, je Atma of het Goddelijke in jou. Ze helpt jou om je ware ik te ontdekken; om tot zelfinzicht te komen. En daardoor in balans te zijn. Maar ook om je mogelijkheden en je bestemming te leren kennen. Wie dit bereikt, verwerft voorspoed, gezondheid en succes.

Terwijl je de diya aanmaakt vraag je via de mantra Laksmi om je te helpen om al je innerlijke vijanden, dat zijn je negatieve eigenschappen, te overwinnen. Eigenschappen zoals haat, jaloezie, hebzucht, discriminatie en egoisme. En je vraagt haar om al het positieve in je te ontwikkelen.

Want zo denken hindoes, wie positief denkt handelt en spreekt, wordt gelukkig. En Divali is daarom het feest van geluk, voorspoed en gezondheid.

Divali is ook het moment van meditatie, bezinning en zelfreflectie. Vooral in de avond trekken veel mensen zich terug en stilte om te mediteren. De diya die je aanmaakt staat voor zelfherkenning en zelfreflectie. Want zowel jij als mens en de diya zijn opgebouwd uit de vijf basiselementen aarde, water, vuur of energie, ether en lucht. De diya wordt gemaakt uit een klontje aarde. Om deze te kneden heb je water nodig. Water en aarde worden kneedbaar omdat er lucht en ruimte in beide aanwezig is. Warmte of energie (het element vuur) uit de lucht versnelt het kneden en daarna het drogen.

De diya symboliseert het menselijk lichaam. De vlam stelt het atma voor. Het atma dat straalt en voor warmte en liefde staat. De ghee of olie staat voor de oorzaak, de bron (dit zijn onze gedachten emoties en intenties) van onze karma: alles wat je denkt, zegt en doet. De lont staat voor de tijd, het levenstraject van geboorte naar de dood. Het traject waarin de karma zich voltrekt. In die zin is de diya een reflectie van onszelf en daardoor een goede bron om op te mediteren.

Het aansteken van de diya met de vlam als  resultaat verwijst naar het doel van het leven: jezelf te verlichten. En dat door jezelf zoveel mogelijk intellectueel en spiritueel ontwikkelen. Intellectueel om jezelf en je omgeving te begrijpen en spiritueel om je te verlichten en moksha te bereiken.