In mijn woonplaats Tilburg is pas een nieuwe kerk geopend: de City Life Church. Geen bakstenen gebouw, maar een zaaltje boven een trendy café. Een band is ter voorbereiding van de dienst aan het soudchecken, een technicus test het licht. Die dienst heeft zo eerder iets van een popconcert dan van een kerkelijke bijeenkomst, blijkt uit een reportage van Omroep Brabant. “Kerk hoeft niet saai te zijn”, zegt een van jeugdige bezoekers. City Life Church zit op meer plaatsen in het land. De Haagse afdeling trekt iedere week zo’n 1300 tot 1500 bezoekers waaronder veel jongeren.

Aansluiten bij de moderne cultuur, multimediaal, goede muziek, dat lijken en de succesfactoren te zijn van deze uit Amerika overgewaaide evangelicale kerk. Modern van vorm, traditioneel van inhoud. Maar misschien het belangrijkste: de deelnemers ervaren de bijeenkomsten als iets dat van henzelf is; het gaat over hen, over hun eigen leven. Hedendaagse religiositeit is in staat het gevoel en de persoonlijke ervaring aan te spreken en daadwerkelijk relevant te zijn voor het leven van alle dag. Dat geldt niet alleen voor evangelicale kerken, maar voor spiritualiteit in het algemeen of het nu gaat om mindfulness, boeddhistische meditatie, een yogacursus of de atheïstenkerk.

Latente religieuze behoefte

Wat de grote traditionele kerken moeizaam lukt, lijkt hier wel te gebeuren: her en der vinden nieuwe religieuze bewegingen aansluiting bij de latente religieuze behoefte in onze samenleving. Wat langzaamaan duidelijk wordt is dat ontkerkelijking en ontzuiling zich onverminderd doorzetten, maar dat religie daarmee nog niet uit de samenleving verdwijnt. Religie staat niet in functie van kerken. Het omgekeerde is het geval: kerken staan in functie van religie. Ontkerkelijking ja, secularisatie nee, zo zou je de ontwikkeling kunnen samenvatten. Lange tijd is gedacht dat in een moderne samenleving (een samenleving waarin welvaart, sociale en medische voorziening, techniek en wetenschap toenemen) religie als vanzelf zou verdampen. In zijn algemeenheid blijkt die gedachte niet houdbaar en in die zin is de secularisatietheorie achterhaald.

Met andere woorden: traditionele kerkelijkheid en religiositeit vallen niet één op één samen. De kerken zijn belangrijk, maar ze zijn hun monopoliepositie kwijt. Er zijn tegenwoordig meerdere spelers op het veld van de religie.

En die verschillende religieuze spelers zijn bezig zich op nieuwe manieren te organiseren in onze samenleving. Je kunt ook zeggen dat kerkzijn op diverse plaatsen opnieuw wordt uitgevonden. Minder vanuit gewoonte, traditie, sociale druk; minder op basis van autoriteit, voorschriften, regels van boven af. Meer op het kompas van het gevoel, meer op basis van persoonlijke behoefte, waarbij diverse bronnen en tradities kunnen samenvloeien en waarbij de vraag naar de werkzaamheid die van de waarheid verdringt. Religieuze zoekers leggen een grote vrijmoedigheid aan de dag. Mensen maken zelf wel uit wat, waar, met wie en hoe ze hun religieuze aspiraties vormgeven. Zoals op meerdere terreinen leven we ook in religieus opzicht steeds meer in een do it yourself cultuur.

Lees hier verder.

Bron: Debezieling.nl

Theo van de Kerkhof

theoloog, journalist, redacteur

Profiel-pagina
Nog geen reactie — begin het gesprek.