Het vieren van Holi in de zomer door bovengenoemde organisaties is voor een aantal hindoes in Nederland zeer controversieel. Dit heeft geleid tot veel discussie op een aantal Facebook-pagina’s- en profielen. Mij is als hindoe priester gevraagd om mijn mening te geven over het gebruik van de naam en het thema van Holi voor zulke zomerevenementen. Om deze vraag goed te kunnen beantwoorden, moeten we eerst onze emoties en ego’s opzij zetten en kijken naar de culturele, religieuze en spirituele achtergronden van Holi.
Holi en Phagwa
Holi wordt cultureel ook wel Phagwa genoemd, vanwege de hindoe kalendermaand Phagun waarin Holi valt. Afhankelijk van de regionale traditie wordt het een of meerdere dagen gevierd op verschillende manieren. In vele plaatsen in Noord-India wordt het gevierd gedurende twee tot vijf dagen. In de Braj regio van Mathura en Vrindavan kunnen de festiviteiten tot zelfs 16 dagen duren.
Festiviteit van vrijheid
Duizenden jaren terug werd de Aarde geregeerd door oligarchie met demonische krachten onder leiding van Hiranyakashapu. Met een ijzeren vuist regeerde hij over zijn rijk. Door zijn bovennatuurlijke krachten en praktische onsterfelijkheid zag hij zichzelf als god, nadat hij het Hindoeïsme grotendeels van de aardbodem had weggevaagd. Toch bleven kleine groeperingen bestaan die tegen hem rebelleerden. Deze rebellen, maar ook zijn zoon Prahlaad, geloofden echter dat God Vishnu machtiger was dan hij. Daarom besloot Hiranyakashapu dat zijn zoon dood moest om andere gelovigen af te schrikken. Prahlaad overleefde alle pogingen, waaronder de brandstapel waar hij op wonderbaarlijke wijze ongeschonden uitkwam. Hier komt de traditie van het verbranden van de brandstapel op de vooravond van Holi uit voort. Dit symboliseert het vernietigen van onwetendheid, en arrogantie en het redden van onschuld en hoop.
Prahlaad kreeg meer en meer aanhang van het volk, dat steeds meer geloofde in de vrijheden die het Hindoeïsme propageerde. Om Prahlaad te redden verscheen God Vishnu als half mens en half leeuw en maakte een einde aan de tirannie. Prahlaad werd de nieuwe koning en volgens de principes uit het Hindoeïsme kregen de mensen de vrijheid om hun eigen weg te kiezen en God te aanbidden en dienen in de vorm die persoonlijk bij hun paste.
Festival van reproductie en liefde
Holi wordt ook geassocieerd met Kamadeva, een oudere vorm van Cupido. Om liefde en seksualiteit op aarde in stand te houden kreeg Hij een niet-corporale vorm die onzichtbare pijlen kon schieten om liefde te spreiden op aarde. Het wordt daarom ook wel het festival van de liefde genoemd. Het wordt gevierd wanneer lente begint, omdat in de natuur dit de periode van voortplanting is voor vele dieren
Festival van samenhorigheid
Het derde verhaal gaat over hoe dorpelingen door middel van samenwerking en samenhorigheid demonen onder leiding van de reus Dhundha belaagden, versloegen en wegjoegen: Op advies van de wijze ziener Maharishi Vashishta plaatsten zij rond alle nabij gelegen dorpen brandstapels om de dorpen tijdens de nacht te verlichten. Zo konden zij samen met speciale wapens vechten tegen de demonen en hen verslaan en verjagen.
Universele boodschap
Holi is dus een viering van de liefde, samenwerking, samenhorigheid en overwinning van het goede op het kwade, van vrijheid over tirannie en van diversiteit over homogeniteit. Ongeacht wat ons afkomst, geslacht of sociale stand, hebben wij uiteindelijk alleen elkaar op deze wereld. Al in de 9e eeuw vierden moslims in India Holi. De Joden deden dit daarvoor al en na de komst van de Britten werd Holi populair onder de Christenen. tot op de dag van vandaag blijft de boodschap zich spreiden.
Verschillende vormen van vieren
Afhankelijk van traditie, plaats en tijd wordt Holi al eeuwen op verschillende manieren gevierd. De meest bekende manier is het besprenkelen van elkaar met kleurrijke poeders en gekleurd water. Er worden verschillende spelletjes gespeeld; zoals mannen die op elkaar klimmen in de vorm van een piramide om een prijs te pakken die hoog gebonden is, terwijl vrouwen hen belagen met gekleurd poeder.
Er zijn plaatsen in India waar mannen met een schild lopen en vrouwen de mannen op speelse wijze belagen met stokken. Er wordt muziek gemaakt op verschillende manieren. In Suriname gaan nog steeds culturele zanggroepen (chautaal) naar de tempels, maar ook huis aan huis om muziek te maken. DJ’s draaien keihard muziek terwijl er een pool party gehouden wordt, waar het zwembadwater een mengelmoes is van verschillende kleuren. Op sommige plaatsen is het eten strikt vegetarisch, terwijl andere plaatsen men gewoon vlees kan nuttigen. Sommige plaatsen mag er geen alcohol gedronken worden en op andere plaatsen weer wel. Hoewel men vaak denkt dat er tijdens Holi geen alcohol gedronken mag worden, dit is wel degelijk een traditioneel gebruik, men drinkt bhaang (een melkcocktail met o.a. cannabis en soms alcohol). In onze tijd drinken men frisdrank tot aan sterke drank. Feestjes worden gehouden in tempels, in huizen, in straten, in feestzalen en open parken. Sommige feestjes zijn gratis en bij anderen vraagt men een contributie.
De essentie van al deze vormen is dat wij mensen, hoewel wij er allemaal anders uitzien, en hoewel wij allemaal een andere afkomst hebben, allemaal voortkomen als delen uit eenzelfde God. Wij zijn allemaal verbonden aan elkaar en kunnen eenheid in verscheidenheid vinden om een veel betere en harmonieuze maatschappij te creëren. Vreugde, liefde, respect en mededogen zijn de basis van het Holi feest. Holi staat boven sociale standen, stromingen, religiën, rassen, grenzen en talen.
Holi in de zomer
Hoewel wij Hindoes Holi vieren tijdens de lente, weten wij dat de gebeurtenissen uit de geschriften zich niet allemaal hebben afgespeeld tijdens deze periode. In het Hindoeïsme staat het principe of de spirituele boodschap hoger dan het ritueel. Het Hindoeïsme is voor het grootste deel van haar geschiedenis dynamisch geweest en heeft de tand des tijds doorstaan. Spirituele waarden staan boven culturele tradities die veranderlijk zijn en ook boven de tijd zelf. De boodschap van Holi in de lente is nog steeds van toepassing in de zomer, in de herfst en in de winter.
Geen één mens of groep heeft patent op hoe Holi gevierd dient te worden. Ieder mens zal zich aangetrokken voelen tot de festiviteiten die daar het meest bij hem of haar passen. Waar, wanneer en met wie je Holi wilt vieren is een persoonlijke kwestie. Er zijn Hindoes, onder wie ik, die Holi liever vieren in Suriname omdat het weer en de sfeer er veel prettiger voor zijn. Ik kan het recht van een ander niet afpakken die Holi wil vieren op zijn manier.
Ik vind Holi in de zomer een interessante ontwikkeling in de continue spreiding van de hindoeïstische waarden over de wereld en kijk hoopvol en benieuwd uit naar de ontwikkelingen in de toekomst. Ik hoop dat door zulke festivals meer en meer mensen zich zullen willen verdiepen in de prachtige achterliggende boodschap van Holi.
Bronnen:
Narada Prurana, Bhavishya Purana, Bhagvad Mahapurana, Yajurveda, Al Biruni’s India en The Standard
Dank u voor uw mening heer P.A. Mathura.
Er is een vraag ontstaan met betrekking tot uw mening.
Zelf heb ik geen enkel probleem met een houseparty met gekleurd poeder voor iedereen.
Maar generatie na generatie leert Holi ons dat het goede het kwade altijd overwint in spirituele zin, maar als er een bepaald organisatie een houseparty met gekleurd poeder organiseert en de naam ‘Holi’ bevat, heeft dat toch niets meer met Holi zelf te maken. Dat een spiritueel boodschap met zich mee brengt.
Materieel geluk is maar tijdelijk, terwijl spiritueel geluk eeuwig is. Is dat niet iets waar wij mensen naar moeten zoeken.
Zover ik weet word men, in dit geval feestgangers, niet wijzer met het gooien van poeder zonder de spirituele boodschap van Holi en de Holika-verbranding in zich op te nemen.
Hopende dat ik niet verkeerd word begrepen.
Dank u.
Beste heer Mathura, wat is het geweldig om op een heldere en analytische manier de achtergronden van Holi Phagua na te lezen. Ik hoop dat uw stuk wijd verspreid wordt. Ook naar de organisatoren van het zomerfestival waar zoveel ophef over is ontstaan, althans voor wat betreft de naam.
Het initiatief verdient alle lof. Het mobiliseert mensen om blij en vrolijk te zijn. Maar dat doet Pinkpop ook. Daar zijn festivals voor.
Maar de naam gebruiken van een cultureel-religieus feest dat nadrukkelijk bij een specifieke cultuurgroep hoort, door mensen die zich een keer blij hebben gevoeld bij zo’n feest, maar verder niets met de intrinsieke waarde van dat feest hebben, roept terecht boosheid op bij de groep die het feest als onderdeel van de identiteit omarmt. Tradities zijn aan veranderingen onderhevig. Gelukkig maar. Ze horen met hun tijd mee te groeien. Maar de waarde is vast. Ook de waarde van Holi, zoals u prachtig beschrijft. Verandering betekent alleen niet dat een commerciële organisatie ermee aan de haal gaat.
In de dagelijkse praktijk staat spiritualiteit niet boven tradities. Dat is verheven taal voor lezingen in de tempel. Tradities zijn identiteit bepalende bouwstenen.
De verlossing, overwinning van goed op kwaad, komt in elke religie voor als norm en behelst universaliteit. Jezus stierf aan het kruis voor een ieder, geloven en prediken Christenen. Niet- Christenen respecteren die overtuiging maar het is niet hun religieuze waarheid. Daarom organiseren zij ook geen mis in naam van Christus. Zij wonen deze hooguit bij.
Het Offerfeest en het Suikerfeest en Chanoeka hebben ok een min of meer gelijkluidende boodschap. Maar geen niet- moslim of Niet-jood haalt het in zijn hoofd om op eigen houtje op een voor hem gunstig tijdstip die feesten te gaan uitbaten. Wat individueel gebeurt of in kleine kring moet ieder voor zich weten. Niemand heb ik bijvoorbeeld horen klagen over Holi in Radhadesh.
Van Hindoestanen wordt, zo las ik op Facebook veelvuldig, tolerantie afgedwongen, bijna op het niveau van Gandhi, waar enkelen zich graag mee meten. Maar kan die Nederlandse organisator niet simpelweg Holi uit de betiteling van zijn commerciële zomerfestival verwijderen na zoveel signalen dat het kwetst? Hoe zit het met het spirituele besef, of beter gezegd, het goede fatsoen aan die zijde?
Ik heb de site van de initiatiefnemers nog eens goed bekeken. Het zijn drie jonge, blanke marketing deskundigen. Ze gaan hun marketing en sponsoring activiteiten nog verder uitbreiden met uitgelezen marketing tools. Voor maximale winst. Hun doelen zijn ook ondubbelzinnig geformuleerd. Noemen hun geïmporteerde Kleurpoederfeest een “hype” met toekomst. Waarom ze Holi niet weg zullen halen? Omdat de ” spirituele” verbinding met India de succesformule is. Zonder die link is het een leeghoofdig evenement zonder karakter. Als je het fenomeen Holi niet kent en je googled Holi festival of Colours, voordat je je tickets koopt, zie je vooral foto s van de traditionele viering in India en wereldwijd waar Hindoestanen wonen. Tussen de foto’s van dit commerciële initiatief door. Het is bedrieg… Ehh… Verwarrend. Ik ben bang dat protesten en petities niet zullen helpen. Alleen een rechtszaak.
Dag meneer Mathura, Een mooi en helder stuk, wat volgens mij aangeeft dat geloof en tradities altijd zullen blijven bestaan. Ook zal Holi mensen aantrekken tot het Hindoeïsme. Dat zijn immers ook de bewegingen die je ziet ontstaan bij spirituele feesten zoals Holi en bijvoorbeeld ook Carnaval. Het brengt zoals u aangeeft mensen tot elkaar met op dat moment een eengezindheid. Ik ben het dan ook ten zeerste oneens met de stelling van mevrouw Kishoendajal, dat het slechts in het voordeel is van organisatoren van dergelijke evenementen. Uiteindelijk gaat het er mijns inziens om dat we een moment van tolerantie, begrip en gelijkheid beleven, wat zowel voor spirituelen en niet-spirituelen gevoeld wordt.
Dag meneer Mathura,
Bedankt voor uw betoog, wat veel doet ophelderen.
Echter zijn er ook Pandits die er ook aansluiten aan protestacties, zoals aan de Facebook pagina ‘Holi is geen houseparty’.
Er is informatie beschikbaar van een zeer bekende Pandit die zijn uitspraak maakt over deze ‘Holi’ fenomeen.
Bron;
http://www.sarnamihuis.nl/CMS20.aspx?IDCMSDetail=508
Dank u!
SPIRITUELE VERBONDENHEID MET INDIA IS VOOR IEDEREEN:
Er is toch niks verkeerd aan als in Nederland en Europa Holifestivals zich spiritueel verbonden voelen met India en zich door het Holifestival in India hebben laten inspireren om in Europa Holifestivals te organiseren met de nadruk op het thema gelijkheid en broederschap. Als vele duizenden mensen in Europa deze gelijkheidsbeleving middels kleurpoederlol zoeken en bereid zijn ervoor te betalen, dan is dat toch juist mooi dat ze die beleving krijgen dankzij de rijke Indiase cultuur?
Ze laten op die festivals ook foto’s van India zien en ook dansen er nu Indiase dansgroepen mee, kortom ze creeren een Indiase sfeer, the Holi spirit. Ze doen dat in de zomer, omdat in juli en augustus veel mensen naar festivals gaan (festivalseizoen). Ook Radhadesh heeft dat begrepen.
Sommige Hindoes identificeren zich te sterk met hun religieuze rituelen, de verhalen eromheen, de beelden en afbeeldingen van hun goden enz. en vergeten dat die slechts bedoeld zijn om de essentie van het geloof te versterken namelijk een zuiver hart. Dus het leven draait niet om die rituelen, tradities, enz, maar wel om een zuiver hart te ontwikkelen. Daarbij spelen universele waarden als gelijkheid, broederschap, blijheid enz. een grote rol. En dat brengen deze Holifestivals wel tot stand. Tradities geven mensen wel een culturele identiteit, maar het getuigt niet van wijsheid om je zeer sterk met deze tradities te identificeren en ze als iets heiligs en absoluut te zien, dat veroorzaakt vaak alleen maar ellende.
Het Hindoeïsme leert juist dat mensen zich uiteindelijk moeten identificeren met hun ATMA, dát is je ware identiteit, niet je AHAMKARA of vals ego, waarmee je je nu identificeert met je tradities, die bovendien van voorbijgaande aard zijn. Je leeft in de MAYA toestand hier op aarde, waar alles continu verandert, denk dus niet dat je je tradities gaat meenemen naar de hemelse planeten. Je bent een Jiva-atma en die reist verder zonder al die aardse tradities, waar je je nu druk om maakt.
De Sanatan Dharm is er voor de hele mensheid, dat leren de Hindoeboeken toch? En traditionele feesten veranderen steeds naar de maatschappelijke omstandigheden, de intrinsieke waarde van al die feesten en rituelen en al die geloven, is juist dat de mens een zuiver hart ontwikkelt, en dat kan ook zelfs zonder rituelen, gewoon door goed karma (zuiver/positief handelen). Die waarde/essentie staat vast, maar tradities zijn niet heilig, maar veranderlijk. Wat wel heilig is, dat is positief handelen en een zuiver hart ontwikkelen en daarvoor hoeft een mens niet gelovig te zijn. SPIRITUALITEIT STAAT DUS WEL DEGELIJK BOVEN TRADITIES! Spirituele waarden/wijsheden die de Hindoeboeken leren zijn tijdloze wijsheden, maar tradities zijn tijdelijke veranderlijke hulpmiddelen.
Je ziet dat steeds meer witte Hollanders zich goed verdiepen in de spirituele wijsheden van het Hindoeïsme, terwijl een kleine groep Hindoestanen zich vastklampt aan tradities, die bovendien voortkomen van hun grotendeels laag- of ongeschoolde voorouders. Het besef dringt bij deze Hindoestanen niet door, dat ze sommige tradities in een moderne samenleving moeten aanpassen om vooruit te komen, ze denken te sentimenteel aan de leefwijze van hun grootouders en laten zich ook hier door identificatie gevangen houden.
Er zijn verder 2 misverstanden: verplaatsing en hét Holifeest?
Sommige klagende Hindoestanen doen alsof de Nederlandse Holifestivals hét Holifeest hebben verplaatst naar de zomer. Dit is niet het geval en ook niet de bedoeling van die organisaties, ze organiseren slechts een Holi-related zomerfestival, en doordat hun festivals zo’n massaal publiek trekken in de zomer, geeft dat sommige Hindoestanen het CALIMERO-complex-gevoel, dat heel Nederland Holi viert alsof het een nationale feestdag betreft. Dit is dus niet waar.
De Holifestivals vieren niet hét Holifeest, maar slechts één aspect nl. het kleurpoederfestijn op muziek. Verder betrekken ze geen religieuze aspecten erbij. Ze zeggen dat ze ”geïnspireerd” zijn door het Indiase Holifeest, weten Hindoestanen niet wat het woord inspireren (inspired by) betekent? De vraag blijft dus: wat is voor sommige ”religieuze” Hindoestanen dan zo kwetsend?
Het is toch ook fatsoenlijk als die klagende Hindoes dat duidelijk kunnen aangeven? Dat ze bij de naam Holi onterecht associaties maken met hun religieuze rituelen, is hun mentaal probleem en bewijst hun zwakke spirituele ontwikkeling, ondanks hun vele wijze boeken.
Waarom vieren Europeanen Holi in de vorm van een festival? En niet de Islamistische en Joodse en andere Hindoefeestdagen?
Simpelweg, omdat Holi in India en wereldwijd ook als een uitbundig festival gevierd wordt door meerdere cultuurgroepen: ook de Moslims en andere groepen in India vieren Holi, ook in Suriname vieren alle bevolkingsgroepen Holi. Niet voor niks wordt Holi ook wel het Carnaval van de Hindoes genoemd. Als Holi juist een uitbundige feestviering als belangrijkste aspect inhoudt, waarom mag dat aspect niet genoten worden door de hele mensheid?
MAHATMA GANDHI:
Tot slot stel ik vast dat het triest is, dat sommige Hindoestanen de visie en tolerantie-boodschap van Gandhi in een multiculturele samenleving nog steeds niet kunnen begrijpen, terwijl ze wel een standbeeld van Gandhi hebben in Den Haag en hem regelmatig eren. En kunnen deze Hindoestanen de spirituele boodschap van Krishna (Bhagavad Gita) wel begrijpen dat je als mens één eeuwige ware identiteit hebt nl. je ATMA en dat je aardse geestelijke ego slechts tijdelijk en voorbijgaand is, dus ook je IDENTIFICATIE met je culturele identiteit.
NIET HET RITUEEL IS BELANGRIJK, MAAR EEN ZUIVER HART!
lAAT IEDEREEN VRIJ OM ZIJN HOLI TE VIEREN!
Hey, had effe een vraag… Waarin verschil de viering van Holi Phagwa van toen en nu???