Verslag Praktische W!Jsheidsdiner 9 december

Beelden en vragen

Op woensdag 9 december zijn ruim zestig gasten, van 18 tot 81 jaar en afkomstig uit alle hoeken van Nederland, aangeschoven aan het zesde praktische W!Jsheidsdiner in Utrecht. Aan de hand van beelden en vragen, uitwisseling en uitdaging stellen zij zich een samenleving voor waarin alle Nederlanders zich thuis voelen, onafhankelijk van hun achtergrond en levensovertuiging. De diners maken deel uit van het project W!J dat bestaat uit een interactieve website en ontmoetingsbijeenkomsten.

De sfeer tijdens deze W!Jsheidsdiners is open, de vragen zijn praktisch, de gesprekken intens. Welke beelden heb ik bij de toekomst en welke obstakels zie ik? Wat werkt remmend, wat juist inspirerend? Aan tien tafels verspreid door het sfeervolle Huis aan de Werf, wisselen steeds zes mensen de beelden uit die ze bij binnenkomst uit een groot aanbod hebben gekozen. Wolkenkrabbers of groene weiden, slapende kinderen of dansende mensen, stripfiguren, dieren of engeltjes. ‘Dit beeld laat precies zien wat ik in de toekomst niet meer wil’, zegt een jongen terwijl hij een foto van een fabriek vol lopende bandwerkers in hetzelfde uniform laat zien. ‘Dit is het beeld van mijn jeugd’, zegt een oudere dame wijzend op de foto met witte was die wappert aan een lijn tegen een blauwe lucht met grazende koeien op de achtergrond. ‘Nu woon ik in de stad en trek op met vrouwen uit alle werelddelen.”

Samen perspectief scheppen

Na de persoonlijke uitwisseling is het tijd om de individuele beelden samen te voegen tot een sociaal ‘landschap van de toekomst’ en dat weer te verbeelden op een groot wit vel. Het blijkt een hele klus om alle individuele verlangens en ervaringen om te zetten naar een gezamenlijk ‘project’. Iedereen brengt een eigen invalshoek mee en zoekt tegelijk naar verbinding. Aan de lange dinertafels ervaren de gasten aan den lijve hoe moeilijk het is om verschillen te verbinden en samen perspectief te scheppen. Tegelijk is de diepgevoelde wens om concrete stappen te zetten, voor iedereen waarneembaar. Ondertussen speelt Rosa op de accordeon en geeft af en toe wat mijmertijd. De gesprekken gonzen, hier en daar wordt smakelijk gelachen maar je hoort ook hersens kraken. Veel gehoorde verlangens: nieuwsgierigheid, verbondenheid, beweging, vertrouwen, veiligheid, ontmoeten, transformeren, reizen, ontdekken, veranderen en ‘er moet wel iets gebeuren.’ Op de collages drukt een hart met oren de nieuwsgierigheid uit en een wereldbol met pijlen, het reizen en ontdekken.

Ander been

De groepsgesprekken worden afgewisseld met korte bijeenkomsten in de grote zaal. Een verhaal van Toon Tellegen en een clip over de ‘machten van tien’ zetten de gasten op een ander been en kantelen (letterlijk!) de perspectieven. Uit de voorgaande bijeenkomsten is gebleken dat praktische W!Jsheid gevoed wordt door verbeeldingskracht, creativiteit en eigenzinnigheid en de organisatoren van stichting Echte Welvaart doen er alles aan om die bij de gasten te activeren.

Zelf agenda bepalen

Later op de avond wordt de overstap gemaakt van de toekomstbeelden naar ieders concrete bijdrage. In een ‘open space’ mogen de gasten zelf de agenda bepalen. Annette de Vries nodigt uit om een brandende vraag te formuleren die begint met “Hoe kan ik…” Na het inventariseren van tien vragen sluiten de gasten zich aan bij de kwestie waaraan zij het meest denken te kunnen bijdragen. De reacties komen vlot:
‘Hoe kan ik meer doen met minder?’ vraagt een ambtenaar van een ministerie.
‘Hoe kan ik blijven hopen?’, vraagt een dominicaanse pater.
‘Hoe kan ik bijdragen aan een samenleving met minder vanzelfsprekendheden?’ vraagt een trainer en dialoogbegeleider.
‘Hoe kan ik innovatie en duurzaamheid versterken?’ vraagt een milieuadviseur.
‘Hoe kan ik met kleine stappen grote veranderingen losmaken?’ vraagt een jongeman.
De groep”rond ‘zijn’ vraag, wordt opvallend groot. Het gesprek gaat over een weeshuis bouwen in Afrika, lesgeven op een school in Suriname en een kind adopteren in Sri Lanka. ‘Zo’n huis bouwen kunnen ze wel alleen maar ze beginnen er niet aan’, weet de jonge idealist die zelf in Afrika aan de slag is gegaan. ‘Maar als het eerste project geslaagd is, pakken ze wel het volgende aan.’

Samenvattend komen ze tot een logische reeks stappen: verantwoordelijkheid nemen, hoop geven, doelen stellen, in beweging komen, samenwerken en kansen benutten. Resultaten zijn zeker te behalen dichtbij en ver weg, persoonlijk en collectief, noteert de ‘kleine stappengroep’.
De ‘verbindingen groep’ vraagt zich af wat de regering moet doen om weer verbinding te maken met de bevolking. De ‘blijven hopen’groep noteert: ‘Volhouden, elke parel telt en met persoonlijke aandacht breekt soms het licht door’. En ook: ‘Accepteer negativiteit’. Het innovatieteam ten slotte constateert dat innovatie niet alleen technologisch is maar ook gebaseerd kan zijn op ‘oude wijsheid’.

Overvloed

Aan het eind van de avond in de grote kring vloeien veelkleurigheid, verscheidenheid en verbondenheid samen in een dankbaar nieuw wij-gevoel. Of zoals één van de gasten het zegt: ‘Wat een overvloed, deze eenheid is hartverwarmend.’ Een ander adviseert om ‘niet te denken in onmogelijkheden maar vooral te blijven doormodderen.’ Dat dat heel blijmoedig bedoeld is, blijkt uit de sfeer die deze avond is ontstaan. Glimmende ogen, stevige handdrukken, uitwisseling van kaartjes, nog een drankje en een stevige knuffel en dan naar huis.

Modder of geen modder, morgen weer opstaan en welgemoed aan de slag!