Pas de deux
Jij danst met mij
de stilte in.
Ik volg je pas
na pas.
Jij leidt mij terug
naar het begin,
naar wie je was
voordat je sprak
of schreef of las:
zo transparant nog
voor het licht,
zo dicht bij je
oorspronkelijk gezicht.
***
Ik zag het al een paar jaar aankomen, maar sinds oktober 2018 heeft de medische wetenschap het bevestigd: dokter Alzheimer is onuitgenodigd ons leven binnengekomen. Mijn dierbare dansende geliefde en echtgenote Brigitte heeft het gen geërfd van haar vader, die er relatief jong aan overleed. Brigitte heeft nu bijna de leeftijd bereikt waarop hij stierf. Ze werd in maart 2019 zestig jaar.
Gelukkig dementeert de liefde niet en zijn wij elkaar meer nabij dan ooit in de bijna veertig jaar dat we ons leven en ons werk al delen.
De enige juiste vraag is niet ‘waarom ik?’ maar ‘waarom ik niet?’ Eén op de vier of vijf mensen krijgt vandaag met dementie te maken. Alleen al in Nederland delen wij dit lot met honderdduizenden anderen. En het nodigt ons uit om op een volgend niveau te oefenen in de dansschool van de liefde, een pas de deux voor gevorderden…
Dat wil niet zeggen dat het niet ook een uiterst verdrietig en pijnlijk proces is. Dikwijls zijn deze woorden uit ‘De Profeet’ van Kahlil Gibran in mijn gedachten: ‘Want zo de liefde je kroont, ze kruisigt je ook, ze dorst je tot je naakt bent, ze kneedt je tot je buigzaam wordt.’
Meer dan ooit moet ik nu zelf leren wat ik al jaren onderwijs: leef in het hier-en-nu, maak je geen zorgen over de dag van morgen, en volg gehoorzaam en in vertrouwen de stroom van het leven – ook wanneer die je voert langs wegen waar je zelf niet vrijwillig voor gekozen zou hebben: door donkere dalen van angst en wanhoop, langs peilloze afgronden van verdriet, en door mistige doolhoven van eenzaamheid.
Je hebt gevoelens, maar je bént ze niet.
Word getuige van je eigen leven en van wat er in jou omgaat.
Ga in het oog van de orkaan wonen.
Intussen ben ik ook getuige van dat wonderlijk gebeuren waarin een mens de omgekeerde weg gaat van die aan het begin van zijn leven. Alles wat we leerden vanaf onze geboorte leert een mens bij deze ziekte, die gaandeweg de hersenfuncties afbreekt, langzaam maar zeker weer af. Tot opnieuw het stadium van de totale hulpeloosheid en afhankelijkheid van een baby is bereikt.
Maar dat is niet het laatste stadium, zoals de dood ook niet het laatste woord heeft. Uiteindelijk moeten we allemaal de weg gaan die ons voorbij de dood terugbrengt naar wat we altijd al waren. De Vlaamse mysticus Erik van Ruysbeek heeft dat in zijn bundel ‘De eeuwigheid is nu’ zo subliem als volgt verwoord:
Tijdloze oorsprong was ik
en wierp mij in de schepping en de tijd
een cirkel trekkend een spiraal
verduisterend de oorsprong in het worden.
Maar nu, verzadigd, ont-schep ik mij
en trek mijn cirkel naar zijn oorsprong weer
en vind achter de bronnen van de tijd
het tijdloos ogenblik waar ik weer alles ben.
Het gedicht (bovenaan) is afkomstig uit de bundel ‘Gebroken brein’ van Hein Stufkens. Uitgeverij Berne Media, 2021.
Bekijk onze video over het 'Huis van de Tijd'
Als u of jij wilt reageren met een eigen ervaring van een ‘best practice’ – welkom! Stuur de reactie onder vermelding van Menslievende Zorg aan: [email protected]. Wie weet zien we het terug op Nieuwwij.nl.
Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd op 21 september 2021 en opnieuw geplaatst in het kader van de Nieuw Wij Winterherhalingen.
“…langs peilloze afgronden van verdriet, en door mistige doolhoven van eenzaamheid…” Ik heb een weekend achter de rug overmand door precies deze gevoelens, vanwege de almaar meer eisende zorg. Jouw stukje zet alles weer in perspectief, gaat naar de essentie van wat waardevol leven is. Ik zie het weer zitten.
Bedankt Hein!