Voor zijn onderzoek richtte Witkower zich op de zogenoemde Duchenne-glimlach, vernoemd naar een Franse neuroloog die gezichtsuitdrukkingen heeft bestudeerd. De Duchenne-glimlach herken je aan het feit dat zowel de spieren rond de mond als rond de ogen actief zijn en wordt ook wel omschreven als de ‘glimlach waarbij de ogen meelachen’.
Voor het onderzoek werden iets meer dan driehonderd proefpersonen voor een camera gezet waarop hen werd gevraagd om te glimlachen. “Ongeveer de helft nam de Duchenne-houding aan”, zegt Witkower. “Niet iedereen glimlacht hetzelfde, maar vooral mensen die zichzelf omschrijven als warm, betrouwbaar, plichtsgetrouw of minder agressief en arrogant vertonen van nature deze specifieke glimlach.”
Volgens Witkower kan de Duchenne-lach anderen daarom veel betrouwbare informatie geven over hoe je bent.
Moeilijk te faken
Bij een tweede proef met ongeveer duizend deelnemers werd gevraagd om de persoonlijkheidskenmerken warmte, betrouwbaarheid, plichtsgetrouwheid, agressie en arrogantie in te schatten op basis van een glimlachende of een neutrale foto van een persoon uit de eerdere proef. De beoordeling door de kijkers werd vergeleken met hoe de oorspronkelijke deelnemers zichzelf op die vlakken beoordeelden.
Kijkers die beoordelingen maakten op basis van een glimlachend gezicht waren over het algemeen nauwkeuriger dan degenen die een neutraal gezicht beoordeelden. “Sterker nog, het zien van de Duchenne-glimlach was direct gekoppeld aan de nauwkeurigheid van de beoordeling van die warme eigenschappen”, aldus Witkower.
Volgens hem is het trouwens niet zo makkelijk om deze glimlach te faken. “Iemand die koudere karaktereigenschappen aan zichzelf toeschrijft, kan niet gemakkelijk overschakelen naar een glimlach die zo gunstig is als de Duchenne-glimlach. Zij laten eerder een asymmetrische glimlach zien, of glimlachen alleen met de mondhoeken, terwijl de oogspieren minder betrokken zijn.”
De glimlach onthult dus aspecten van wie we zijn, en dat roept volgens Witkower vragen op over privacy. “Onze glimlach is overal. Op je LinkedIn-profiel, op een datingsite, in een jaarboek, op een medewerkersbadge—het is vaak het eerste wat mensen van je zien, nog voordat je jezelf hebt voorgesteld.
“Het is belangrijk om je ervan bewust te zijn dat onze glimlach persoonlijkheidskenmerken aan anderen onthult”, zegt de onderzoeker. Hij vraagt zich zelfs af of dat wel eerlijk is. “Je wordt min of meer gedwongen om dit soort informatie over jezelf weg te geven op allerlei plekken waar je er geen controle meer over hebt.”
