Wat zou het heerlijk zijn geweest als we op 31 december ’s nachts om 0.00 uur de bladzijde van 2011 hadden kunnen omslaan en daarmee alle ellende van het afgelopen jaar achter ons hadden kunnen laten om met een schone, nog onbeschreven lei in 2012 te beginnen! Geen gezeur meer over bezuinigingen, de wankele euro, de economische crisis en het financieel bankroet van vele eurolanden die het dolce farniënte prefereren boven het verlangde begrotingstekort.
Door: Maria Deurvorst
Tegen deze droomfantasie in komt Nieuwwij.nl uitgerekend deze maand met het thema ‘Crisis’. Zitten we daar nu met ons allen wel op te wachten? Laten we eerlijk zijn: de doemscenario’s komen toch onze neusgaten uit? Er wordt op hoog niveau druk overlegd en de kosten die dat met zich meebrengt, werken op zich al een financiële crisis in de hand. De oplossing van de ene wijze is het doemscenario voor de andere en dus konden we op oudejaarsavond in de geest van Wim Kan zingen: ‘Waar gaan we met ons allen toch naar toe?’.
De crisis in de financiële wereld staat echter niet op zichzelf. Onze aardse wereld lijkt overal in haar voegen te kraken want naast het failliet van banken, bespeuren we ook het failliet van de kerken als instituut en nog ernstiger: van de moraal die voor vele eeuwen lang ons handelen bepaalde. Een Franse filosoof, Loisy, zei eens: Christus is gekomen om de blijde boodschap te brengen, maar wat gekomen is, is de kerk en die bepaalde op haar beurt ons handelen, resulterend in een stelsel van verbodens en ‘moetens’. Vooral het laatste zat een ware ont-moeting van mensen in de weg. Lange tijd hebben we hier goed mee kunnen leven. We wisten waar we ons aan te houden hadden en in onze gerichtheid op de ‘naaste’ meenden we op het goede pad te zitten.
Wat is er gebeurd dat we ons juist op dit gebied in een crisis bevinden en merkwaardig genoeg deze mentaliteit van louter gericht zijn op de ander, tegen ons is gaan werken? Nu pas voelen we dat het ‘heilige moeten’ onze poriën verstopt heeft en er te weinig ruimte was voor persoonlijke ontwikkeling. Het ‘zelf’ was een soort verboden terrein, terwijl juist daar de bron ligt van eigen rijkdom en creativiteit die nooit ophoudt te borrelen en die vreugde schenkt aan de naaste maar gelijk ook aan onszelf, die generaties overbrugt en communicatie mogelijk maakt. Bevrijd van moeten, het woord zegt het al, kunnen we weer ont-moeten.
Ik wou dat mijn pen het verdriet en de pijn kon beschrijven van goedwillende mensen die zich plots met lege handen voelen staan omdat ze de aansluiting met jongere generaties niet meer kunnen vinden voor wie deze eenzijdige gerichtheid als betuttelend wordt ervaren. De lange tijd gehanteerde gouden standaard van de moraal is ontmaskerd als zijnde een verkeerde interpretatie van de christelijke boodschap ‘Bemin uw naaste als uzelf’, waarin het uzelf om wat voor reden dan ook gezien werd als suspect voor egoïsme. Verwaarlozing van die ene poot is velen duur te komen staan. Misschien ligt aan de financiële crisis een zelfde interpretatiefout ten grondslag door gemakshalve ‘de naaste’ te verwaarlozen. Hoogste tijd dus nú voor introspectie en heroriëntatie op deze zo belangrijke christelijk boodschap.
Maria Deurvorst schrijft maandelijks een column voor Nieuwwij.nl
De morele crisis, de crisis in de kerk en de economische crisis hebben eenzelfde oorzaak lees in het bovenstaande. Interessant om eens verder over na te denken. Jammer dat mevr. Deurvorst hier niet dieper op doorgaat, misschien in een volgende column?