Toch is dit anders wanneer het mijn religie, de islam, betreft. Vaak hoor je geluiden van mensen uit de gemeenschap die graag meer ‘leiders’ zouden willen zien. Leiders die het voortouw nemen, de groep inspireren en een voorbeeldfunctie vervullen. Hiervan getuigt het feit dat er zelfs een mondiaal project in het leven is geroepen onder de naam Muslim Leaders of Tomorrow.
Moslimprominenten uit de hele wereld worden ingevlogen om te discussiëren over actuele thema’s binnen de moslimgemeenschap. Wie deze mensen selecteert, blijft voor mij een raadsel, maar er zijn zoveel clubjes die alles in de gaten houden… Dat zal wel snor zitten.
Mijn vraag blijft alleen: waarom selecteren zij juist deze mensen? Zijn zij wel representatief? Wat maakt hen tot leiders? En boven alles: waarom hebben wij moslimleiders nodig? Ik kan me helemaal voorstellen dat er moslims zijn die, mede door de recente ontwikkelingen, willen dat er mensen opstaan die een goed woordje doen voor de geloofsgemeenschap. Dat brengt echter ook een hele verantwoordelijkheid met zich mee. De islam is zo breed, dat ieder geluid wel een tegengeluid zal oproepen. En zo blijf je uiteindelijk meer met elkaar bezig dan dat je een representatief geluid naar buiten toe vormt.
Als het om de islam gaat, ben ik wel voor anarchisme. Geen leiders of mensen die namens mijn religie een woordje doen. De islam heeft nooit leiderfiguren gehad die tussen de Schepper en de gelovige instaan, om zo hiërarchie te voorkomen. Iedereen heeft evenveel kans om dicht bij God te staan. Ook in de maatschappij vind ik dat dat zoveel mogelijk gehandhaafd moet worden. Gek word ik als ik iemand zie die namens mij weer eens iets verkondigt op tv, in de krant of op de radio.
Uiteraard hebben we moslims nodig die zich mengen in het publieke debat. Niet zozeer omdat het moslims zijn en zij voor moslims opereren, maar omdat zij iets toe te voegen hebben aan het publieke debat en de hele samenleving. Gewoon voorbeelden, voor iedereen – alleen met een islamitische achtergrond. En voor de pluriformiteit van het debat is het een grote plus om mensen met verschillende achtergronden te hebben.
Ik zeg: lang leve het anarchisme!
Het lijkt me niet helemaal juist om te zeggen dat mensen zichzelf geen grenzen kunnen stellen. De ervaring leert ons dat een samenleving op bepaalde manieren wel kan functioneren en op andere manieren niet. We kunnen iets van die samenhang overzien en begrijpen, we kunnen de postulaten voor ethisch gedrag herkennen, en we kunnen ons eigen gedrag daarnaar inrichten. Dat vraagt een zekere mate van zelfreflectie, en niet iedereen is daartoe in staat. Maar het is ook geen specifiek moderne ontwikkeling, denk aan mensen als Confucius en Socrates (en vele anderen die niet zo’n bekende naam hebben).
Omdat niet iedereen die geestelijke rijpheid heeft brengen veel samenlevingen hun regels en wetten in verband met hun religie. Als je je niet aan de voorschriften houdt zullen de goden of de geesten of de voorouders je straffen. Gevolg is helaas ook dat veel mensen denken dat iemand die niet aan hun speciale goden of geesten of voorouders gelooft noodzakelijkerwijze wel een slecht mens moet zijn. Dat idee bouwt muren tussen groepen die eigenlijk beter zouden kunnen samenwerken.
Leiders zijn niet per definitie betere mensen of mensen met meer goddelijke inspiratie dan ieder ander. Als het goed is hebben ze misschien meer ervaring, of hebben ze beter nagedacht. Ik denk aan een observatie van professor Paul Radin, die studie maakte van de positie van priesters en stamhoofden. Over het algemeen kies zo’n leider voor wat de meerderheid van zijn stam of volk wil. Als hij iets anders kiest ondergraaft hij zijn eigen positie. In heel bijzondere gevallen kan hij kiezen voor iets waar veel mensen tegen zijn, en dat op den duur toch goed uitpakt. Dan versterkt hij zijn charisma.
Fascinerend, mooi te zien dat een Moslima het anarchisme omarmt. Wellicht mooi als bijdrage aan de discussie:
http://knol.google.com/k/erik-van-luxzenburg/muslim-anarchism/54up6rm0dd0u/3#
Zoals ik het zie is geloof anarchisme (vraag maar aan egypte e.d. meer haha.)
het geloof staat voor een vrij mens met een vrije keuze.
Het geloof verteld mij dat ik gods weg moet gaan en dus de weg van het leven. Hoe anarchistisch kan je het hebben?!
Verder is god geen leider in mijn ogen echter iets waar ik onzettend veel respect voor heb. Hijzelf geeft ons de keuzes.
Helaas zijn er instituten kerken en weet ik veel nog meer menselijke constructie omheen gebouwd die alleen maar tot gevolg hebben gehad dat de mensen verdeeld zijn geraakt voor de belangen van enkele anderen.
De paus bijvoorbeeld heeft zichzelf uitgeroepen als goddelijk gazant, kijk eens wat een macht die heeft en waar die woont en met welke middelen. De kerken richten beelden op van heiligen en maria en sporen aan die te gaan aanbidden. Hoe godstlasterig kan je het hebben. ik bedoel maar deze kerken leggen mensen allerlei dingen/normen op die niet kloppen en vertellen halve waarheden over geloof.
Ik geloof dus ook niet in die menselijke bolwerken
wel in god! die voor leven staat. en ik zal dus ook niet buigen knielen voor welk mens dan ook alleen omdat die meent dat te mogen.
De enigste waarvoor ik wil knielen is god en dat doe ik met een ongelovelijk respect en liefde.
Wat dat betreft is een anarchist niet erg veel verschillend met iemand die in god geloofd (niet in de kerk)