Volgens Stoutjesdijk is het een misverstand dat Nederlanders in de zeventiende en achttiende eeuw niets wisten van slavernij en dat we hen dus niets kwalijk mogen nemen. “Dat argument klopt historisch gezien niet. Mensen die bij de VOC werkten, kwamen uit alle lagen van de samenleving; iedereen kende wel iemand die gelieerd was aan de koloniale handel, omdat ze toevoerder waren, schepen bouwden, worsten leverden, et cetera. (…) Vandaag weten we nog veel meer over moderne slavernij, we kennen de verhalen van kledingfabrieken in Bangladesh. Dus als je voor een paar euro kleren koopt, dan wéét je dat er ergens in de keten iets niet klopt. Toch houden we dergelijke verhalen liever ver van ons.”
Naast Martijn Stoutjesdijk interviewde journalist Wilfred Hermans zes anderen voor het boek, onder wie Tweede Kamerlid Don Ceder en Linda Nooitmeer, voorzitter van het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden. Ook Caroly Houmes is geïnterviewd, zij is directeur van de Nederlandse tak van International Justice Mission (IJM). Ze hoorde veel verhalen van mensen die moderne slavernij hebben overleefd. “Sommige details zijn zo gruwelijk dat ik ze niet eens kan bedenken,” vertelt Houmes. “Die vergeet ik niet meer. Ik wil me niet afsluiten voor verhalen van onrecht. Anders kan ik ook geen verschil maken.”
Minderwaardig of vervloekt

Moderne slavernij komt in deze tijd op enorme schaal voor. Naar schatting gaat het om 50 miljoen kinderen, vrouwen en mannen die als slaaf worden uitgebuit. Toch is Houmes hoopvol over de strijd tegen dit onrecht: “In sommige steden waar wij werken, zagen we een drastische afname van het aantal kinderen dat wordt uitgebuit in de commerciële seksindustrie – tot wel 82 procent! Dus ook voor de toekomst heb ik goede hoop dat het tij zal keren.”
Gertjan de Jong van IJM Nederland schreef onlangs in dagblad Trouw over moderne slavernij: “We zien slaafgemaakten in deze tijd niet langer als vervloekten of minderwaardige schepselen. Wij negeren ze gewoon. We houden ze buiten beeld. Verhalen van moderne slavernij dringen maar mondjesmaat door.” Lees het volledige artikel.
Het boek ‘Slavernij! Ketenen die (nog) niet verbroken zijn’ is gratis te bestellen via IJMnl.org/boek.
International Justice Mission (IJM) is een organisatie die mensen in armoede beschermt tegen geweld. IJM werkt samen met lokale autoriteiten in 31 gemeenschappen in 16 landen om mensen te bevrijden van moderne slavernij en andere vormen van geweld, daders ter verantwoording te roepen en publieke rechtssystemen te versterken, zodat kwetsbare mensen worden beschermd tegen uitbuiting en geweld. Voor meer info zie ijmnl.org.