Grondoorzaken liggen volgens PAX in machtspolitiek en wanhoop. “Zolang internationaal recht en mensenrechten niet gerespecteerd worden en er geen zicht is op verbetering, blijft deze geweldsspiraal steeds escaleren en zijn burgers telkens de dupe. Daarom moeten de grondoorzaken aangepakt worden.”
Helaas staat de recente geweldsuitbarsting niet op zichzelf. Het geweld neemt al tijden sterk toe, met name op de Westelijke Jordaanoever, zo stelt PAX. Voor de escalatie op 7 oktober waren al meer dan 200 Palestijnen en 30 Israëli’s gedood. Daarmee was 2023 al het dodelijkste jaar sinds 2005. De aanval van Hamas kan volgens de vredesorganisatie niet los worden gezien worden van de wanhoop als gevolg van de illegale bezetting, de blokkade en rechteloosheid.
Volgens PAX ligt er nu ook een rol voor de internationale gemeenschap, inclusief Nederland en de Europese Unie, om verdere toename van het aantal onschuldige burgerslachtoffers te voorkomen en de partijen op te roepen die geweldsspiraal te doorbreken en te stoppen met het verder aanjagen ervan. “Eenduidig internationaal beleid is nodig, om te beginnen gericht op het naleven van internationaal recht en het respecteren van mensenrechten en de behoefte aan veiligheid en waardigheid voor iedereen. Alleen door een einde te maken aan de grondoorzaken, waaronder de illegale bezetting en ongelijkheid, kan deze spiraal echt doorbroken worden en daarmee de kans op vrede iets dichterbij brengen.”
De vredesorganisatie treurt om ieder onschuldig slachtoffer. “Laat de schok die dit teweeg brengt niet leiden tot meer geweld, maar tot inzet voor vrede.”
Polarisatie in Nederland
Mensen die aandacht vragen voor nuance en verbinding worden in Nederland vaak vermalen tussen uitersten. Dat blijkt op sociale media. Chantal Suissa-Runne, co-voorzitter van het joods-islamitische netwerk Yalla! en actief in diverse interreligieuze dialooggroepen in Amsterdam, is diep geraakt door de gebeurtenissen in Israël, waar familieleden en vrienden van haar wonen. Dit blijkt in een artikel in Trouw waarin ze zegt: “Dit keer is het heftiger dan alle andere keren. We zijn verder van vrede dan ooit.”
Volgens Suissa-Runne wordt de polarisatie verdiept. “Je wordt gedwongen een kamp te kiezen. Het is een wedstrijdje slachtofferschap geworden. Mensen zijn zo in shock dat elke nuance weg is. Dat is doodeng, want gebrek aan nuance is een recept voor ontmenselijking.”