De Gülen-beweging is een losse beweging rond de ideeën van de Turkse imam Fethullah Gülen. De beweging is bijzonder omdat het Gülen lukt om liberale ideeën te gronden in een basis van traditionele islam. Daarmee kunnen fundamentalistische visies niet zomaar om hem heen. Gülen gelooft dat in de deze eeuw een spirituele stroming zal worden geboren die zorgt voor tolerantie, begrip en internationale samenwerking. Dat gebeurt met name door debat, het stichten van scholen en het tot stand brengen van dialoog tussen verschillende religies en andersoortige groepen. De beweging en Gülen zijn in Nederland niet onomstreden.
De boekpresentatie vond plaats in het gebouw van de Dialoog Academie in Rotterdam. Weller is een vriendelijke man en een prettig spreker. Hij vertelde dat hij in het boek zo’n compleet mogelijk beeld heeft willen schetsen van de Gülen-beweging in het kader van het burgerschap en het publieke leven van Europese moslims. Het boek, een verzameling essays waarvan er een aantal van binnenuit de beweging en een aantal van buitenaf zijn geschreven, begint met een korte introductie op het gedachtegoed van Gülen. Weller gaf aan dat hij zo het boek toegankelijk heeft willen houden. Het boek bestaat verder uit vier delen waarin een aantal essays rond een thema zijn gegroepeerd. Het eerste deel gaat over het perspectief van Gülen op identiteit en samenleving van moslims in Europa. Gülen gelooft dat het aangaan van de dialoog precies is waar de islam over gaat. Weller beweerde dan ook dat volgens Gülen moslims niet terug moeten kijken naar een Gouden Eeuw in het verleden en dat het ook niet noodzakelijk is een islamitische staat te hebben. Het boek handelt verder over burgerschap, samenleving en integratie, de Europese context en een deel over terrorisme.
De Gülen Beweging in Nederland
De tweede spreker was Karel Steenbrink, emeritus hoogleraar Interculturele Theologie aan de Universiteit van Utrecht. In zijn bijdrage richtte Steenbrink zich op de activiteiten van de Gülen-beweging in Nederland. De Gülen-beweging stichtte het educatief centrum de Witte Tulp in Amsterdam. Hier wordt onderwijs gegeven in de vorm van onder andere talentenclubs en huiswerkbegeleiding. Vervolgens legde hij de link met het tijdschijft Zaman dat informatie geeft over Europa en over de Turken in Nederland. Hij noemde ook een ontmoetingsplaats voor zakenlieden en een school die gesticht is door leden van de Gülen-beweging. Hij benadrukte dat deze school geen islamitische school is, en een verbinding is aangegaan met een overkoepelend Montessori-orgaan. Ook noemde hij de stichting Islam & Dialoog als een voorbeeld van de Gülen-beweging in Nederland. Steenbrink sloot af met de opmerking: “Als je de titels van de hoofdstukken van Gülen bekijkt, heb je genoeg voor tien jaargangen Happinez”.

Debat
Hierna was er gelegenheid voor vragen en debat, waar gretig gebruik van werd gemaakt. Een deelnemer vroeg aan Weller wat Gülen zou kunnen betekenen als het gaat om 10 jaar islamofobie. Weller antwoordde dat dat kan door het opbouwen van vertrouwen. Weller gaf een voorbeeld waarin partijen samen aten en elkaar leerden kennen; de angst ebde web. Ook stelde hij dat de wet kan helpen tegen discriminatie en ongelijkheid.
Een dame vroeg naar de positie van vrouwen in de Gülen-beweging. Weller vertelde dat hij kritiek op zijn boek heeft gekregen omdat er niets over vrouwen in staat. Steenbrink merkte op: “Gülen is geen ware feminist”. Toch zitten op de scholen van Gülen jongens en meisjes door elkaar heen. Weller vertelde dat hij waarneemt dat islamitische vrouwen steeds meer vragen stellen bij de verschillen tussen mannen en vrouwen.
Er kwam ook een vraag over de kritiek die de Gülen-beweging krijgt. Bijvoorbeeld dat deze niet transparant zou zijn. Weller antwoordde hierop dat de transparantie tweeledig is. Aan de ene kant kan volledige openheid van controversiële organisaties leiden tot sociale ongelijkheid van leden, of erger. Aan de andere kant ziet hij wel een wil om open te zijn. Hij stelde ook dat het onmogelijk is om niet een bepaalde openheid te hebben in de huidige politieke setting.
Ten slotte vroeg iemand hoe de Gülen-beweging bij kan dragen aan het ‘nieuwe wij’ in Nederland. Weller verwees naar de punten die Steenbrink noemde. Hij voegde toe dat gescheidenheid eigenlijk een illusie is en noemde de term interconnectedness. Opleiding is erg belangrijk. Gülen schrijft daarover: “Turkije heeft niet meer moskeeën nodig, Turkije heeft meer scholen nodig”.
Voor meer informatie over het boek: klik hier.
Ik blijf kritisch op alles wat met Gülen te maken heeft. Naar buiten toe is alles prachtig, dialooggericht, etc, maar van binnen zit daar iets goed fout.
Eerder is onderzocht of Gülen en zijn organisaties in Nederland staatsgevaarlijk zouden zijn. Natuurlijk zijn ze dat niet, wel zijn ze conservatief, niet transparant.
De Gülenbeweging heeft vijf scholen in Nederland. Cosmicus-basisscholen in Arnhem en Rotterdam. Cosmicus middelbare scholen in Rotterdam en Amsterdam, en een Witte Tulp-basisschool in A’dam. Toch wordt dit constant ontkend, en worden Nederlandse ouders misleid. Terwijl de Turkse ouders wel weten waarvoor ze kiezen, en ook veel er liever weg blijven.
Om deze scholen heeft in Nederland niemand gevraagd.
Onderzoeker Van Bruinessen zei het al: Geef openheid! Maar helaas zouden veel contacten en klanten het dan af laten weten. Nu is iedereen bang dat Wilders ermee aan de haal gaat. Dat moet dan maar, als CDA, Groen Links en PvdA zich zo in laten pakken en waarschuwingen negeren.
Deze slinks opererende mensen bewijzen Nederlandse Turken een slechte dienst.
Jammer dat mensen hier alsnog proberen Gulen-volgers zwart te maken. De scholen die faruk beschrijft zijn verreweg de beste ‘zwarte scholen’ van ons land en geven geen enkel religeus onderwijs. Waarom die jaloezie dat Turkse moslims hetzelfde proberen als de Katholieken al jaren doen?? Goed onderwijs voor een ieder, zonder een nadruk op geloof te leggen. Als atheistische Turk ben ik blij dat ik naar een seculiere Katholieke school ben geweest, waarom zouden mensen niet thuis kunnen op een Gulen-school? Het geeft je toegang tot een gigantisch netwerk!
Vers van de pers: De Washington Post over Gülen scholen
http://www.washingtonpost.com/blogs/answer-sheet/post/largest-charter-network-in-us-schools-tied-to-turkey/2012/03/23/gIQAoaFzcS_blog.html
Vorig jaar: De New York Times over Gülen scholen
http://www.nytimes.com/2011/06/07/education/07charter.html?pagewanted=all
Jammer dat mensen zoals faruk basisschool cosmicus ( in dit geval vestiging arnhem ‘) niet eens gaan kijken op deze basisschool alvorens een mening te geven . Deze basisschool is niet islamitisch, er zitten zowel turkse las nederlandse kinderen op ( sterker nog, ook uit canada, marokko, hongarije, de antillen en nog meer landen ) en ik durf rustig te beweren dat het een van de beter scholen is …
Sterker nog , ik denk dat mijn zoon van 9 uw hele stelling over deze school binnen enkele minuten onderuit zal halen , hij heeft n.l wel degelijk behoefte aan zo´n school . Een school die hem uitdaagt en stimuleert .
Ontzettend jammer dat u als niet ervaringsdeskundige dit hierneer zet, misschien vind u ooit nog eens de moed om gewoon eens te gaan kijken, of is dat te veel gevraagd ?
Hallo!
Ik heb onlangs een blog aangemaakt en ik zou het leuk vinden als je even een kijkje nam.
Het blog gaat over het studentenleven.
http://hetlevenvaneenrechtenstudent.blogspot.nl/
Groeten
Thomas.