Feit is dat al sinds de middeleeuwen de moslimwereld op wetenschappelijk gebied ver achterloopt op het christelijke Westen, met alle nadelige gevolgen van dien voor de welvaart, onderwijs en democratische ontwikkeling. Zelfs in de hedendaagse rijke oliestaten is het onderwijsniveau droevig. Hoe komt dat? Een belangrijke vraag, maar presentator Jim Al-Khalili gaat er merkwaardig genoeg niet echt op in. Ik denk dat het verschil in benadering van de Bijbel en Koran een cruciale rol speelt.

Het woord ‘Qoer’an’ (Koran) betekent recitatie of voordracht. De Koran wordt niet geïnterpreteerd zoals christenen doen. Koranstudie houdt vooral in dat je de teksten (soera’s) uit het hoofd leert en reciteert, zoals Mohammed ze zelf in het Arabisch van de engel kreeg.

Hoe anders gaat de studie van de Bijbel waarmee zowel joden als christenen in gesprek gaan, de teksten toetsen en soms weerleggen. Christelijke theologen herhalen niet slechts de Bijbel, maar willen die onderzoeken en vertalen naar onze cultuur vandaag. Dit heeft alles te maken met het geloof dat God in Jezus op aarde verscheen, met alle menselijke eigenschappen van dien: hij was een jood, ging naar de synagoge, was een timmermanszoon. Dit heet incarnatie (menswording). God paste zich aan de cultuur van het joodse volk van die tijd aan, zoals hij zich aanpast aan alle culturen. Vandaar dat de Bijbel het meest vertaalde boek ter wereld is.

Het is daarentegen niet de bedoeling dat de Koran vertaald wordt. Die is volmaakt uit de hemel komen vallen, zoals de meteoorsteen die in de Kaäba in Mekka ligt. Je mag er daarom niets aan veranderen, alleen gehoorzaam herhalen wat er staat. Dat bevordert geen kritische geest en zelfstandig onderzoek. De Bijbel, aan de andere kant, is zelf al een voorbeeld van kritische interpretatie. Zo geven de profeten van het oude Israël een andere, actuele uitleg aan wat hun voorgangers zeiden en het Nieuwe Testament herinterpreteert voortdurend het joodse (Oude) Testament. Moslims zien dit als een bewijs dat de Bijbel tegenstrijdig is, maar het is eenvoudig de weg van God die niet voor altijd en eeuwig in steen is gehouwen maar in elke tijd nieuw wordt gevonden en verwoord. Vandaar dat de kerk nu bijvoorbeeld over scheiding en homoseksualiteit meestal heel anders denkt dan een paar generaties terug.

Ik denk dat dit grote verschil tussen de benadering van de Bijbel en de Koran verklaart waarom de moslimwereld zo achterloopt in wetenschappelijke ontwikkeling. Beide boeken zijn fundamentele bronnen voor de culturen die ze hebben voortgebracht. Terwijl echter joden en christenen door de Bijbel worden aangemoedigd tot kritisch onderzoek en het vinden van nieuwe inzichten, blijven moslims vooral herhalen (reciteren) wat er al eeuwenlang staat.

Dit verklaart ook waarom het fundamentalisme in de moslimwereld zo’n weerklank vindt. God is absoluut, maar hij past zich in christelijke ogen aan de mensen aan, wat hun geloof relativeert en altijd openhoudt voor verandering en verbetering. Moslimfundamentalisten nemen daarentegen niet alleen God maar ook de Koran (en bij uitbreiding de sharia) absoluut – en daarmee hun eigen geloof dat daarvan immers een herhaling is.

Zo worden ze als een meteoorsteen uit de hemel die dood en verderf zaait.

jjsuurmond 2023 – kopie

Jean-Jacques Suurmond

Publicist

Jean-Jacques Suurmond is pastor, coach/supervisor en publicist. Van hem verscheen eind 2022 een vertaling en bewerking van de klassieker …
Profiel-pagina
Nog geen reactie — begin het gesprek.