Wederopstanding! Pasen als feest voor bange mensen

In de aanloop naar de Statenverkiezingen werd inderdaad zichtbaar dat de partijleider van Forum aantrekkingskracht uitoefent op groepen reformatorische en evangelische christenen. Baudet werd op diverse plekken uitgenodigd om in debat te gaan met politici van SGP of ChristenUnie.

Uiteraard wilden de confessionele politici graag Baudets nieren proeven. Is hij wel christelijk genoeg? Dat deden ze bijvoorbeeld met de vraag of hij wel gelooft in de lichamelijke opstanding van Jezus Christus. Aanvankelijk stond Baudet met zijn mond vol tanden. Zo konden de confessionele politici hem makkelijk afserveren en hun traditionele achterban laten zien dat Baudet geen rechtzinnig christen is.

De politicus Baudet kwam tot de conclusie dat het opstandingsgeloof wel erg belangrijk is voor zijn potentiële christelijke kiezers. Zo kwam hij tot de uitspraak die Zmnako Karem in zijn betoog ook aanhaalt: “We hoeven de metafysische grondslagen van het christendom niet te aanvaarden om toch de opstandingsgedachte als leidend motief van de westerse beschaving te kunnen aanvaarden”.

De nogal opportunistische uitspraak van Baudet geeft mij een vieze smaak in de mond. Geloven in de opstanding van Jezus – of je dat nu letterlijk doet of het meer symbolisch begrijpt – staat niet los van de levensweg en boodschap van Jezus. In de evangelieverhalen staan vrede en gerechtigheid centraal, uitmondend in een zichzelf opofferende liefde. Het gaat in de evangelieverhalen niet om nationalisme en angstpolitiek, maar om gastvrijheid en humaniteit, principieel over de grenzen van volkeren, naties, culturen en etniciteiten heen.

Baudet heeft volgens Karem “geen last van oikofobie ten aanzien van het christendom”. De bestuurskundige maakt een kardinale denkfout. De oikos of ‘woonplaats’ van het christendom is immers de hele bewoonde aarde, dat zijn alle volkeren samen. Sterker nog: de woonplaats van Christus is volgens de Bijbel de gehele schepping. En juist deze schepping staat in ons tijdsgewricht onder druk door ontbossing, CO2-uitstoot en zeespiegelstijging. Daarover bestaat grote wetenschappelijke consensus. Maar Baudet schuift dat urgente inzicht – dat een groot appèl doet op onze verantwoordelijkheid – domweg terzijde.

Baudet laat zich inspireren door het fascisme, had diverse vriendschappelijke ontmoetingen met Jean-Marie Le Pen, de extreemrechtse leider uit Frankrijk die bekend staat om zijn antisemitisme. Door zijn cultuur-conservatisme en zijn eenzijdige pro-Israël standpunt oefent Baudet blijkbaar aantrekkingskracht uit op sommige orthodoxe christenen. Zijn openlijke geflirt met het fascistisch gedachtegoed schrikt deze christenen blijkbaar niet af.

Het effect moet trouwens ook niet worden overschat. Forum trok vooral kiezers die eerder PVV, VVD of SP stemden en in mindere mate ChristenUnie, SGP en CDA. Daarbij moet wel worden meegewogen dat christelijke kiezers overal te vinden zijn, niet alleen bij de confessionele partijen.

Wat andere politieke partijen van de populariteit van Baudet kunnen leren is dat er onvrede bestaat bij een deel van de kiezers. Die onvrede kan samenhangen met een gebrek aan bestaanszekerheid of gevoelens van onveiligheid. Ook ongenoegen over een politieke elite die goed voor zichzelf en welgestelden zorgt, en te weinig oog heeft voor gewone mensen, kan daarin een reële factor zijn.

Een politiek die deze zorgen serieus neemt, moet vooral een sociaal, verbindend en duurzaam beleid voeren. En als een partij dat zou doen vanuit de gedachte van de opstanding van Christus – wat ik zelf overigens een nogal pretentieuze en gewaagde onderneming vind – dan kan zo’n politiek niet beperkt blijven tot uitsluitend belangenbehartiging van mensen van slechts één religieuze of culturele groep. Of uitsluitend de belangenbehartiging van mensen binnen de grenzen van ons welvarende landje aan de Noordzee. Pasen doorbreekt immers grenzen. Het is geen feest voor bange mensen.