Weg met de monarchie, het is 2013
“Altijd bij bijzondere gebeurtenissen rond het Huis van Oranje wordt gezegd dat de monarchie achterhaald is. Maar wat in de beeldvorming onder andere niet goed uit de verf komt, is de rol van de koningin bij staatsbezoeken. Er reist vaak een grote handelsmissie in haar kielzog mee. De koningin opent deuren die anders gesloten blijven. Door de opzet van deze missies krijgen bedrijven en daarmee de Nederlandse economie een behoorlijke boost.
Het bijzondere van ons staatshoofd is dat ze gedurende langere tijd het bindende element en symbool van ons land is. Een republikeinse staatsvorm is veel kwetsbaarder. Op een president zit een etiketje geplakt. Hij heeft een eigen denkwijze, achtergrond en politieke kleur. Bovendien, presidenten komen en gaan. De aanwezigheid van een koning die ‘boven de partijen’ staat, zoals wij die kennen, is er één om zuinig op te zijn.”
Maar een president is democratisch gekozen
“Natuurlijk, laat ik voorop stellen dat democratie een groot goed is. Niets is belangrijker dan mensen in alle vrijheid informeren over standpunten en de aanpak van problemen; De mogelijkheid te kiezen voor iemand van wie je denkt dat hij onze belangen juist vertegenwoordigt. In theorie kán een gekozen president goed als staatshoofd functioneren. Alleen het politieke, economische en maatschappelijke verkeer rondom presidenten is kwetsbaarder.”
Critici wijzen op de hoge kosten van ons koningshuis.
“Een koningshuis brengt inderdaad kosten met zich mee. Maar een president heeft óók zijn kosten. Daarbij komt dat het Koninklijk Huis zich juist bescheiden en transparant opstelt als het om de uitgaven gaat. Dat kun je van veel presidenten niet zeggen. Ons staatshoofd beseft dat het een voorrecht is dat ze Nederland mag vertegenwoordigen en er het gezicht van mág zijn.”
Wat verwacht u van de nieuwe koning?
“De nieuwe koning wordt ingehuldigd op een moment waarop de ontwikkelingen in de wereld nog sneller lijken te gaan. Dat betekent dat een koning op de hoogte moet zijn van wat er speelt, niet alleen in Nederland, maar ook daarbuiten. Kroonprins Willem-Alexander heeft in het laatste decennium laten zien waar hij voor staat.”
Gaat u koningin Beatrix missen?
“Koningin Beatrix heeft enorm veel voor Nederland betekend. Zij heeft Nederland echt op de kaart gezet zoals dat zo mooi genoemd wordt. Gedegen, met beleid en tact heeft ze iets opgebouwd wat voor Nederland van groot belang is. Koningin Beatrix heeft men in al die drieëndertig jaar tijdens werkbezoeken, staatsbezoeken, maar ook tijdens nationale tragedies of rampen nooit kunnen betrappen op een gebrek aan kennis. Daarmee heeft ze dat samenbindende element wat het Huis van Oranje toch is voor Nederland een bijzondere glans gegeven. En altijd met datgene waar ze van jongs af aan al om bekend staat: haar glimlach. Die lach zullen we zeker gaan missen. Niettemin is ze óók weer de moeder van onze toekomstige koning die ook gul lacht, medemenselijkheid laat zien én kennis van zaken heeft.”
Wat voor man is prins Willem-Alexander eigenlijk?
“Een man die met de volle overtuiging deze moeilijke rol van staatshoofd aangaat, een empathische en sportieve man met humor – dat merk je bijvoorbeeld bij staatsbezoeken, sportwedstrijden en Koninginnedag. Een man die ook zaken durft te benoemen, zonder iemand tekort te doen. Een stevig persoon die weet waar hij aan begint.”
Hoe worden prins Willem-Alexander en prinses Máxima een koningspaar van iedereen in Nederland, ongeacht afkomst of religie?
“Het Oranjefonds, dat betrokkenheid in de samenleving bevordert, heeft de prins én de prinses al op die weg gezet. Ook tonen ze door hun huwelijk hoe culturen kunnen samensmelten tot één geheel, met behoud van eigenheid. Door hun instelling, grote belangstelling voor alles wat Nederland tot Nederland maakt, van milieu tot microkrediet, van maatschappelijk welzijn tot bedrijfsleven, spreken zij álle bevolkingsgroepen en generaties aan. Met koning Willem-Alexander als een modern staatshoofd, en Máxima naast zich als waardevol koningin.”
