Tbirls.com treedt op als intermediair en heeft vooral een verbindende rol: kappers met expertise over dit type haar te verbinden met de doelgroep én andere geïnteresseerden. Ik spreek Bakker in Amsterdam en wil alles weten over haar start-up. Wat is haar blik op actuele maatschappelijke ontwikkelingen en hoe beïnvloedt haar eigen achtergrond en levensloop haar denken hierover?
Volgens Bakker is het heersende schoonheidsideaal nog altijd ‘Europees’ haar, zoals bijvoorbeeld zichtbaar is bij grote rolmodellen als Beyoncé, Oprah Winfrey en ook former first lady Michelle Obama. “Anderzijds moeten we waken voor een nieuwe vorm van hokjes denken: deze vooruitgang betekent niet dat natural hair ook gelijk het enige juiste is,” nuanceert zij.
Zou je in het kort willen vertellen wat Tbirls.com doet?
“Enerzijds kunnen afro kappers die door heel Nederland gevestigd zitten zich aanmelden om een workshop te geven. En anderzijds kunnen geïnteresseerden, en dat kan iedereen zijn – iedereen met interesse in curly en kroeshaar, zich aanmelden om een workshop te volgen. Wij treden op als intermediair. Stel je voor je woont in Zeeland, en je bent geïnteresseerd in het volgen van een workshop, dan ga je naar Tbirls.com en vul je ons inschrijfformulier in, dan nemen wij contact met je op en proberen een match te maken.
De mensen die zich aanmelden vallen in een brede doelgroep. Adoptieouders met kinderen met kroeshaar, die letterlijk met hun handen in het haar zitten. Maar ook bijvoorbeeld: student kappers leren meestal alleen nog te kleuren op ‘Europees’ haar, maar dat is absoluut niet meer realistisch of van deze tijd. Ook zij kunnen geïnteresseerd zijn.”
Dus eigenlijk kan iedereen bij jullie aankloppen?
“Juist. En daarom vind ik de term ‘black hair’ ook lastig. Dat klinkt alsof het alleen voor ‘black people’ is, maar ik wil iedereen met curly hair tegemoetkomen. Daarnaast zijn we meer dan een boekingsbureau. We denken actief mee. Wat moet er tijdens zo’n workshop aan bod komen? Een student kapper heeft hele andere behoeftes dan een adoptie ouder, daar proberen we op in te spelen. Tot slot bieden we ook marketingadvies aan kappers. Kappers zijn vaak een vergeten doelgroep, en hebben het budget niet om aan marketing te doen. Wij geven dan wat praktische tips.”
Je bent nog jong en al zo ondernemend. Wat was voor jou de aanleiding om dit bedrijfje te beginnen?
“Ik was het zat dat er altijd het beeld was dat kroeshaar iets vreemds was. Ik vond dat daar verandering in moest komen. Of dat het iets was dat alleen in Amsterdam en andere Randstedelijke gebieden aan de orde van de dag is. Absolute onzin! Wat ik ook erg vond: ik heb puur uit wanhoop heel veel erge dingen met mijn haar gedaan, en bij anderen zag ik dat ook gebeuren. Ontzettend zonde. Het is niet zo dat kroeshaar hét haar is, maar het mag er ook gewoon zijn. Naast dit alles wist ik ook dat dit een gat in de markt was en dat ik er een leuk zakcentje mee kon verdienen. Ik wil er wat van leren en iets bereiken voor mezelf. Wel belangrijk: ik ben pas net bezig met deze onderneming, en ik moet me ook op mijn studie focussen. Het staat nog wel in de kinderschoenen dus.”
Welk maatschappelijk ‘probleem’ raakt dit thema volgens jou?
“Toch helaas nog de verdeeldheid tussen zwart en wit. Ik zie dat er te vaak nog weinig wederzijdse oprechte nieuwsgierigheid is. Er is ook angst tussen beiden groepen. Het is comfortabeler voor mensen om te denken: dit hoort bij die en dit bij die. Huidskleur en uiterlijke kenmerken zijn een gevoelig onderwerp. Iedereen weet wel dat we verschillen moeten overbruggen en we willen het allemaal wel, maar in de praktijk is het toch allemaal nog lastig voor veel mensen. Haar en kappers is iets waarin deze mechanismen praktisch tot uiting komen.
Ik zie ook een groot verschil tussen de randstad en de rest van het land. In de randstad merk ik toch dat mensen sneller begrip hebben als ik mijn verhaal vertel. Op het ‘platteland’ is er meer angst en onbekendheid als ik met mijn idee langskom: ‘wat en wie komt daar nou aanwaaien?’ Ook is dan een veelgehoord argument: hoe vaak komt er nou iemand met een afro? Mensen hebben dan zelfs de neiging om hier een kansberekening op los te laten: hoeveel procent afro kapsels krijg ik nu al? Zal ik dus wel of niet investeren in kennis hierover? Dat gebruiken zij dan als verantwoording om niet met kroeshaar bezig te hoeven gaan. Ik begrijp eerlijk gezegd niet waarom kappers hier niet voor open staan. Je kunt het namelijk zien als een trend binnen jouw vakgebied. En als iets jouw passie is, je vak, dan wil je hier toch meer over weten?”
Waaraan kun je zien dat die behoefte toeneemt?
“Ik spreek met adoptie ouders en professionals die in het werkveld actief zijn, en die beamen allemaal dat het steeds meer aan de orde van de dag is. Kroeshaar wordt meer bekend in reclames, op posters, dus is er meer behoefte aan kennis hierover. Steeds meer donkere vrouwen denken: ik wil mijn natuurlijke haar verzorgen. Zelf heb ik dit ook ervaren. Eerst zette ik altijd standaard een ‘weave’ in, daar voelde ik me goed bij. Ik schaamde me vroeger om de deur uit te gaan met mijn afro. Dat is nu aan het veranderen: ‘dit is mijn haar, en daar mag ik juist trots op zijn!’ Ik draag nu dus veel vaker mijn natuurlijke haar, maar als ik dit zat ben laat ik ‘cornrows’ inzetten. Ik vind het belangrijk dat ik beide haarstijlen zonder schaamte durf te dragen.”
Ieder individu gaat natuurlijk anders om met dit thema. Ik heb het idee dat jij een bemiddelende rol aanneemt, hoe komt dat denk je?
Met een lach: “Ik zeg zelf altijd dat ik een ‘bounty’ ben, ik zit er letterlijk heel vaak tussenin. Ik heb beide ‘kanten’ in me: ‘black from the outside, white from within.’ Maar dat is mede omdat ik ben geadopteerd en ben opgegroeid in ‘wit’ Harmelen en Nijkerk. Dat is helemaal niet erg, dat is juist de reden dat ik ben zoals ik ben. Maar daarom zie ik de ‘problematiek’ wel goed van beide kanten. Van beide kanten voelt het soms pijnlijk. Ik vind het niet leuk als een persoon met een lichte huidskleur stereotyperende opmerking maakt, maar andersom kan ik het ook niet waarderen. Dan denk ik regelmatig: kom op mensen, het werkt beide kanten op!”
Voel je dat je namens de zwarte gemeenschap spreekt?
“Als donkere mensen opstaan wordt er meestal gedacht dat zij praten voor de hele black community. Maar dat is niet zo. Ik wil juist tussen witte en zwarte gemeenschappen in staan. Vanuit die positie zie ik dat er soms van beide kanten te weinig toenadering is.”
Hoe zou jij willen dat de Nederlandse hair & beauty cultuur er in de toekomst uit ziet?
“Het zou fantastisch zijn als over zes of zeven jaar, in middelgrote steden als Haarlem en Amersfoort, kroeshaar als normaal wordt gezien. Dat je gewoon met je afro een ‘Europese’ salon in kan lopen en geholpen kan worden. En andersom ook! Daarnaast zou ik willen zien dat beide groepen wat meer van elkaar zouden willen opsteken, en meer de samenwerking opzoeken. Toenadering! Het kappersvak is een ambacht, een heel mooi beroep. Daarbinnen moet men niet bang zijn om te vernieuwen, te leren met de tijd mee te gaan.”
Hoe kunnen we stereotypering voorkomen?
“Het begint met bewustwording. Wanneer ik met mijn eigen, natuurlijke afro de deur uit ga hoor ik mensen te vaak zeggen: ‘oh, dat vind ik wel wat minder mooi dan wat je gister had’. Dat zeg ik toch ook niet tegen iemand anders? Ook ligt er bijvoorbeeld de eeuwige aanname dat afrohaar moeilijk en onhandelbaar zou zijn. ‘Nee he, moet ik je haar uitkammen?’ Of toen ik laatst in de trein zat en een kindje riep: ‘oma, kijk, zij heeft een afro!’ Waarop de oma zegt: ‘ja maar dat is wel ontzettend moeilijk haar, hoor’. Dan denk ik: lieve oma, wat weet u er van? Blijkbaar vindt ze dat ze dat gewoon maar kan zeggen. Ik kan er vaak ook wel om lachen hoor. Maar dit soort reacties zijn wel tekenend. Kortom, ik zou graag willen dat als ik later kinderen heb we op de fiets naar de kapper kunnen. Dezelfde kapper als waar hun vriendjes en vriendinnetjes naar toegaan. Dat ze zich niet anders hoeven voelen.”
