“Één plus één is veel meer dan twee!”

Kun je iets over jezelf vertellen?

“Ik ben oma van twee schatten van kleinkinderen, moeder van twee geweldige dochters en een fijne schoonzoon. Op latere leeftijd heb ik me omgeschoold tot geestelijk verzorger. Daartoe heb ik de specialisatiemaster ‘Geestelijke zorg in Organisaties’ aan de VU gedaan, nadat ik Religiestudies aan de UvA had gestudeerd. De kost heb ik voor mezelf en mijn kinderen altijd verdiend als facilitair manager in de gezondheidszorg. Ik voel mezelf thuis in Amsterdam, alsmede in de natuur. De eerste 17 jaar van mijn leven heb ik in een mooi klein dorpje doorgebracht. Ik geloof holistisch. Ik geloof dat alles met elkaar verbonden is. En voor mij is bovennatuurlijk een onderdeel van de natuur. De mystieke stromingen binnen de verschillende religies intrigeren me ook bijzonder. Ook de mystiek van het geluid binnen de natuur en muziek, en hoe muziek invloed kan hebben op sfeer bijvoorbeeld, boeit me zeer.”

Zondag 4 oktober is dus de grote dag. Een indrukwekkende lijst met deelnemende organisaties, moet ik zeggen. Hoe heb je dat voor elkaar gekregen?

“Zondag 4 oktober vindt de manifestatie inderdaad plaats! De deelnemende organisaties zijn door persoonlijke benadering bij ‘Samen Één Amsterdam’ betrokken. We doen het allemaal samen. Als initiatiefnemer heb ik in eerste instantie contact opgenomen met de Raad voor Levensbeschouwingen en Religies Amsterdam (RLRA). Daar zijn deelnemende organisaties uit voortgekomen. Daarnaast had ik nog contacten uit de periode dat ‘Amsterdam met Hart en Ziel’ bestond. Tevens heb ik contact opgenomen met de interreligieuze netwerken die er in Amsterdam bestaan door mijn persoonlijke contacten en contacten vanuit mijn vrijwilligerswerk binnen verschillende kerken. Ik participeer binnen de diaconie van de Keizersgrachtkerk en heb de Protestantse diaconie Amsterdam hier dus ook voor benaderd. En de deelnemende organisaties helpen ook mee door mond op mond reclame.
Persoonlijke contacten werken het beste. We benaderen mensen, en van daaruit ontstaan ideeën en werken we verder. Binnen de algemene deelnemersvergaderingen stemmen we dit nader met elkaar af. Deze vergaderingen vinden steeds in het gebouw van een andere deelnemende organisatie plaats en zijn iedere keer weer al een feest op zich! De vergaderingen van de kernwerkgroep en de werkgroepen Vormgeving en activiteiten vinden ook steeds op andere locaties plaats, meestal in de gebedshuizen van de mensen die in de verschillende werkgroepen zitting hebben. Daarnaast wil ik aangeven dat we de RLRA bereid hebben gevonden als paraplu-organisatie op te treden, aangezien ‘Samen Één Amsterdam’ geen juridisch orgaan is. Dat stellen we enorm op prijs.”

Wat is het doel van ‘Samen Één Amsterdam’?

“Het doel van ‘Samen Één Amsterdam’ is om te laten zien hoe we in Amsterdam wonen met mensen van 178 verschillende culturele achtergronden. Gewoon laten zien dus. Goed nieuws neerzetten. We wonen in Amsterdam immers in al onze verscheidenheid en veelkleurigheid samen. Door de eeuwen heen heeft dat tot interessante kruisbestuivingen geleid op diverse gebieden; denk aan voeding, kleding, muziek, dans, sociaal leven, gezondheidszorg (mindfullness komt uit het boeddhisme) en vul maar aan. We willen dat in de spotlights zetten. We kunnen van elkaar leren. Één plus één is veel meer dan twee!”
“Dan de naam: deze is ‘Samen Één Amsterdam’ met als ondertitel ‘met hart en ziel’. De naam die we een periode hebben gevoerd is ‘De dag van de Empathie’. Daarvoor noemde ik het vredesbijeenkomst/manifestatie. Er waren binnen een deelnemersvergadering wensen voor een andere naam; twee deelnemers binnen de vergadering hadden voor het kiezen van de definitieve naam een enquête gemaakt. Dit heeft geresulteerd in de huidige naam. Deze naam sluit aan bij onze doelstelling. En de twee dames zijn nog steeds actief, de ene in de werkgroep Publiciteit en media en de andere in de werkgroep Vormgeving en activiteiten.”

Wat gaat er gebeuren op 4 oktober?

“De dag wordt om 12.00 uur geopend door burgemeester Eberhard van der Laan, samen met Achmed Baadoud (stadsdeelcommissievoorzitter Nieuw West) en Simone Kukenheim (wethouder Amsterdam). Dan gaat er een mooi programma van start: elk uur vinden er cirkelactiviteiten plaats. Op de Dam zullen domes – ovaalvormige koepels – verschijnen, waarin de deelnemende organisaties zich kunnen presenteren. Ook zullen er dialoogactiviteiten plaatsvinden, evenals pitches. Daarnaast vinden er op het podium diverse optredens vanuit diverse culturele achtergronden plaats. Om 18.00 uur sluiten we de dag af met een laatste cirkelactiviteit.
Binnen de eerste deelnemersorganisatie hebben we met elkaar ideeën verzameld. Later zijn er door middel van een enquête onder de deelnemende organisaties nog heel veel ideeën aan toegevoegd. We organiseren het met z’n allen. En we doen het allemaal vrijwillig. De mensen die in een werkgroep zitting hebben genomen hebben een behoorlijke taak op hun schouders. Ik ben er heel blij mee hoe we met z’n allen de kar trekken, ieder vanuit zijn of haar eigen werkgroep en de andere deelnemers louter vanuit hun organisatie.”

Ik zag op de deelnemerslijst vertegenwoordigers van de Scientology Kerk. Zoals je ongetwijfeld weet is de Scientology Kerk in meerdere landen zeer omstreden. Waarom staan zij toch gewoon op de deelnemerslijst?

“Op de deelnemerslijst staan inderdaad twee deelnemers die ook lid zijn van de Scientology Kerk. Ik heb beide dames ontmoet bij een vredesbijeenkomst bij de Sikh-gemeenschap in Amsterdam. Ons standpunt aangaande hun deelname hebben we na rijp beraad in kleine kring als volgt verwoord en daarbinnen ligt ook het antwoord op deze vragen besloten:
‘Over deelname van de Scientology Kerk Amsterdam aan Samen Één Amsterdam zijn vragen binnengekomen van mensen en organisaties die daarover verontrust zijn. We snappen dat vanwege de negatieve beeldvorming die bestaat rond de Scientology Kerk. We zijn alert op signalen die ons zouden nopen om de Scientology Kerk Amsterdam te verzoeken zich terug te trekken. Tot nog toe hebben wij daarvoor geen aanleiding gezien vanwege het doen en laten van vertegenwoordigers van de Scientology Kerk Amsterdam in het kader van onze manifestatie. Hun inzet is positief.’
De vertegenwoordiger van de Scientology Kerk wil desgevraagd vragen beantwoorden over haar kerk. Hier wil ik het wat mij betreft verder graag bij laten.”

Paul Cliteur zei onlangs in een interview op Nieuwwij.nl: “Ik vind eigenlijk dat je op nuchtere wijze met religieuze verschillen moet omgaan. In een religieus diverse samenleving zoals die van ons, kun je niet politiek-correct zijn en moet je alle culturen kritisch beoordelen.” Wat vind je van deze ideeën?

“Ik ben voor het benaderen van mensen vanuit liefde en respect voor ieders eigenheid. Dat brengt wellicht mijn beroep met zich mee. Daarnaast ben ik ruim 35 jaar als facilitair manager werkzaam geweest in de gezondheidszorg, waarvan de laatste 17 jaar in Amsterdam. Je werkt dan ook met mensen van verschillende culturele en religieuze achtergronden. Intercultureel impliceert immers interreligieus. Ieder mens heeft zijn gevoeligheden. Ik vind dat je daar terdege rekening mee moet houden!
Als je met elkaar een dialoog aangaat, kun je van elkaar leren. Dialogen zijn ook een belangrijk programma-onderdeel binnen de manifestatie. Binnen mijn specialisatiemaster aan de VU heb ik voor Ethiek een paper geschreven met de titel ‘Het gouden kalf ten top in deze klinische maatschappij’. Met als ondertitel: ‘de noodzaak tot reenchantment of the west’. De verharding binnen de wereld zie ik met leedwezen aan. Ik denk dat het heel belangrijk is met elkaars gevoeligheden rekening te houden. Ik wil ook eens zien hoe dat gaat in Butan, waar het bruto nationaal product wordt uitgedrukt in geluk. Dat is toch wat alle mensen willen, gelukkig zijn. En ik ben blij met het gegeven wat uit verschillende onderzoeken naar voren komt dat het binnen onze kapitalistische samenleving op de lange termijn altijd goedkoper uitvalt als je goed voor mensen, en voor de leefomgeving zorgt.”

Jullie benadrukken op 4 oktober vooral het positieve, de saamhorigheid. Maar: het dagelijks samenleven van mensen met verschillende achtergronden is niet alleen maar positief, vaak erg moeilijk. Zou het in interreligieuze contacten daarom niet veel meer moeten gaan over hoe om te gaan met conflicten, hoe om te gaan met juist de moeilijke momenten?

“Zoals ik al aangaf willen we dan juist laten zien hoe het gaat in het dágelijkse leven in Amsterdam. De escalaties worden er binnen de berichtgeving al uitgelicht en mijns inziens leidt dat tot uitvergroting, hetgeen negatieve invloed kan hebben op de zienswijze van mensen met alle gevolgen van dien. We zijn heel blij met de grote verscheidenheid aan levensbeschouwingen en culturen die deelnemen aan ‘Samen Één Amsterdam’. We voelen ons rijk door onderdeel te zijn van deze groep. En zoals we steeds uitkijken naar de deelnemersvergaderingen, kijken we nu uit naar de manifestatie op de Dam.”

“De dag staat zowel letterlijk als figuurlijk in het teken van verbinden” staat op jullie website. Wat versta je onder figuurlijk verbinden? En wanneer is voor jou een verbinding geslaagd?

“Ik versta onder een verbinding dat mensen met elkaar in contact zijn. Uit verbindingen kunnen contacten voortkomen. Je leert elkaar kennen en waarderen. De activiteiten dragen bij aan het vrolijke geheel die dag, waarop we manifest de veelkleurigheid en verscheidenheid in the spotlights zetten. De dialogen hebben ook als doel elkaar te vertellen over ieders achtergrond. Op die manier kan een ieder daar kennis van nemen en er lering uit trekken. Als dat het resultaat mag zijn van de manifestatie ben ik daar blij mee. Wij als ‘Samen Één Amsterdam’ organiseren de manifestatie samen. Het is fijn daar samen mee aan de slag te zijn. Door samen te werken ontstaan zeker ook verbindingen.”

Critici van de interreligieuze dialoog zeggen vaak: interreligieuze activiteiten trekken alleen de toch al geïnteresseerden, de dialooggezinden aan. En dus hebben interreligieuze activiteiten weinig zin. Wat vind je hiervan?

“Ons uitgangspunt is intercultureel. Intercultureel impliceert uiteraard interreligieus. Daarnaast nodigen we ook interpersoonlijke organisaties als buurthuizen uit zich bij ons aan te sluiten. We hebben specifiek de Dam als locatie gekozen, zijn daar voor gegaan omdat de Dam bekend is en er ook op zondagmiddag veel mensen lopen. De circel activiteiten worden ingeleid door percussie, met de idee dat mensen dan letterlijk opgetrommeld worden en zullen komen kijken wat er gaande is. Om vervolgens enthousiast mee te gaan doen.”

Wanneer is 4 oktober een succes en komt er volgend jaar weer een ‘Samen Één Amsterdam’?

“Op de afgelopen deelnemersvergadering hebben we afgesproken dat we ruim een maand na de manifestatie een evaluatie/eerste deelnemersvergadering voor een volgende manifestatie of evenement gaan afspreken. De intentie is zeker vaker iets dergelijks samen te organiseren. Deze wens is ook voortgekomen uit een vraag geuit binnen een deelnemersvergadering. De deelnemersvergadering is het beslissende orgaan. De dag is geslaagd als onze doelstelling, zoals bij een eerdere vraag aangegeven, is bereikt.”