“Om ons weer met elkaar te kunnen verbinden moeten we opnieuw geboren worden”

Philip, je was enige tijd de warden van de Iona Abbey, wat is een warden?

“Van 1988 tot 1992 vervulde ik samen met mijn vrouw deze functie. Een warden wordt aangesteld om te proberen de gemeenschap bij elkaar te houden, in haar gebeden en spirituele oefeningen, maar ook in de details van haar werk, zoals gastvrijheid.”

Wat is jouw missie?

“Door de vele soorten gebeden die in de afgelopen eeuwen op de eilanden ten westen van Schotland werden gemaakt, is een schat aan Keltisch christelijk erfgoed aan ons overgeleverd. In deze prachtige gebeden wordt het opkomen en het ondergaan van de zon en het ritme van de seizoenen beschreven. Ook intenties voor geboorte en sterven worden genoemd. Deze erfenis kan worden toegepast op nieuwe manieren van leven, vooral in relatie tot de aarde. Ik probeer deze oude wijsheid op een creatieve en verbeeldingsvolle manier aan te bieden aan de mensen van vandaag. Het is onderdeel van een diepe uitnodiging aan ons om wedergeboren te worden.”

Hoe kunnen we opnieuw geboren worden?

“Eén van de primaire kenmerken van de wedergeboorte van het heilige is het verlangen om terug te keren naar een werkelijke relatie met de aarde. Een ander kenmerk is het verlangen om wijsheid te ontvangen van andere spirituele tradities en te zien dat er grote gaven van wijsheid zijn die wij andere tradities aan kunnen bieden.

Het centrale thema van Jezus, geweldloosheid, is door christelijke naties eeuwenlang niet in de praktijk gebracht. Hoe kunnen we trouw zijn aan de leer van Jezus over het liefhebben van zelfs degenen die ons bedreigen? Hoe kan dat worden vertaald in actie? Niet alleen binnen onze gemeenschap, maar hoe kunnen we onze politieke leiders aanmoedigen om de echte gevaren in deze wereld onder ogen te zien en hen wijzen op het herstellen van de relatie als manier om te werken aan een duurzame en vreedzame wereld? ‘God droomde het universum’, schreven de oude Kelten en ik nodig ons uit om van een aards en geestelijk leven te dromen zoals nog niet eerder gekend werd.”

We moeten dromen van een schitterende wereld?

“Ja, en onszelf toestaan om als kinderen te spelen in Gods tuin. Het kernbegrip is reconnection. We zijn de verbinding met onszelf, met elkaar en met de aarde kwijtgeraakt. Reconnection betekent voor mij dat we de verbinding weer herstellen met wat het diepst is in de essentie van al het zijn.”

Wat is het diepste in ons?

“Ik denk dat het God is, maar dat kan niet gedefinieerd worden. Carl Jung zei dat God een metafoor is voor wat niet omschreven kan worden. Daarom heeft het christendom geprobeerd God te ‘definiëren’ door een evenmin te definiëren begrip als liefde. Liefde is de grond van ons bestaan. Liefde roept ons op om in vertrouwen te luisteren naar wat het diepste in de andere mens is. In plaats van over de ander te heersen, moeten we elkaar dienen in wederzijdse toewijding.”

Zijn we verloren wat diep in ons is?

“In de negende eeuw schreef John Scotus Eriugena dat we vergeten zijn wie we zijn. Hij ziet Christus als ons geheugen om ons terug te brengen naar de bron: God. Onze opdracht is dat we ons herinneren wie we zijn. Hoe meer we onszelf kwijtraken, hoe meer we de aarde en onszelf behandelen op een manier die niet ons diepste zijn aanspreekt.”

Als we het hebben over geweldloosheid: wordt het vrede als we alle wapens de wereld uit doen?

“We doen niet wat Jezus zei dat we moesten doen: onze vijanden liefhebben. We stoppen onze energie in het voeren van oorlog in plaats van elkaar in vertrouwen tegemoet te gaan. Dit proces is al eeuwen aan de gang en onze veiligheid denken we nog steeds te kunnen borgen door dominant optreden en zelfs dictaturen te steunen. Maar diep in ons is een hunkering om uit deze impasse te komen. Ik vind het een tijd van buitengewone hoop. Ofschoon ik weet hoeveel strijd er is, er gebeuren mooie dingen die de ziel van onze naties en onze religies beroeren. De uitdaging van onze tijd is om deze tekenen van de komende verandering te ondersteunen. Laten we goede vroedvrouwen en vroedmannen zijn. Laten we goed kijken naar wat er probeert te ontstaan en doen wat we kunnen om de nieuwe droom, de nieuwe ontvouwing te dienen.”

Hoe kunnen we goede vroedvrouwen/mannen zijn?

“Onze rol is niet om de geboorte te creëren, maar om behulpzaam te zijn bij wat geboren gaat worden. Er beweegt iets, diep in de menselijke ziel. Zoals er in het voorjaar  opnieuw leven uit de schoot van de aarde komt, zo geloof ik dat uit onze ziel nieuw leven wil ontspruiten. Dit vraagt om bewustwording en waakzaamheid. Onze rol is om alert te zijn op het breken van de vliezen. Als we ons bewust worden van het verlangen van onze ziel, kunnen we onze blik richten op wat er moet gebeuren om dit te vertalen naar woorden, daden, relaties en een andere manier van leven. Het is een bevrijdende rol.”

Zie je signalen van bewustwording?

“Ja, ik denk dat we de tekenen van een nieuwe geboorte kunnen zien. De komende veranderingen zijn onder andere te zien op Iona, waar internationale en religieuze grenzen wegvallen. Het is heel gemakkelijk om overweldigd te worden door de vreselijke dingen die gebeuren. Zoals gebruikelijk met overgangstijden is er een enorme weerstand. Onze Westerse opvoeding, cultuur en religie heeft ons veelal geleerd om op een individualistische manier naar de wereld te kijken. De fundamentalist in ons, en ik wil niet wijzen naar politieke en religieuze personen waar we het niet mee eens zijn, is een gevolg van het fundamentalisme in het systeemdenken dat niets wil veranderen en zegt dat we eerst goed voor onszelf moeten zorgen. Dus sluiten we onze grenzen en aanvaarden we geen enkele verantwoordelijkheid voor de vluchtelingencrisis. Ik zie dit als het verzet van een oud systeem dat bang is voor de overgang waartoe we worden uitgenodigd. We zullen open moeten staan voor verandering van de rol van onze religie in relatie tot andere religies. Welzijn zullen we moeten definiëren in verbinding met alle levende wezens op aarde.”

Als het ‘kind’ dan uiteindelijk geboren is, wat betekent dat voor het christendom?

“Door geduldig te wachten kan het christenen verlossen van hun zorg om de jongere generatie die niet tot de huidige kerk wil behoren. Velen van ons hebben de kerk verlaten, omdat ze voor hun zielsverlangen niet het juiste geestelijke voedsel kregen aangereikt. Op een zondag kwam er in Florida een hond de kerk binnen gelopen en na aan het altaar te hebben geroken liep hij weer weg. Een kerkganger zei: ‘Hij vond het hier niet goed ruiken’ en stapte ook de kerk uit om nooit meer terug te komen. Ik denk dat een groot aantal mensen wacht om elkaar weer te vinden rond een visie die de aarde en de religieuze praktijken verbindt op een manier die goed ruikt. Mensen blijven hunkeren naar een verbinding tussen het heilige en hun diepste gevoelens. Laten we alles doen om te proberen de verbinding te herstellen, dan zal er zwangerschap zijn die iets nieuws zal doen ontstaan. Al weten we niet precies wat dit is. Dat is mijn interpretatie van wat er geboren zal worden. Laten we besluiten om ons daar goed bij te voelen.”

Meer hoeven we niet te weten?

“We weten iets van de kenmerken van de reis en dat is genoeg. Het is de weg van een echte relatie met onszelf, elkaar en de aarde. We weten niet precies waar de afslag is en waar die ons naar toe brengt. We gaan in liefde, daar kunnen we zeker van zijn. We weten dat als we Jezus volgen de reis kan beginnen, in goed vertrouwen op de afloop.”

Heb je een boodschap voor Kerstmis?

“Onze toewijding aan Christus leidt ons naar dat heilige licht in het hart van alle dingen. Ik geloof echt dat dit de richting is van een diepgaande rebirthing van het christendom. Het is vertaalbaar in een boodschap voor de wereld. Natuurlijk niet door onze religieuze metaforen op andere religies te willen leggen, maar ik denk dat het vertaalbaar is door het heilige dat geboren is te eren in het hart van alle wezens. Dat is voor mij de kern van Kerstmis. Met de geboorte van Christus vieren we ook de geboorte van het heilige dat in ieder mens en in ieder schepsel is. Merry Christmas.”