“Empathie is meestal heel kort, niet iets wat je volhoudt. Maar compassie wel. Als je eenmaal compassie hebt, kan dat lang duren. Je kunt het ook leren. Empathie is veel meer gevoel,” zegt Tarawally. “Wat ik probeer te zeggen is dat je met compassie onrechtvaardigheid kunt vermijden, met empathie meestal niet. Met empathie maak je bepaalde korte keuzes op gevoel naar een individu. Vergelijk het met verliefd zijn: je kunt niet je hele leven verliefd zijn, dat is iets wat stopt.”
Maar het is ook verwarrend om compassie en empathie te vergelijken, vindt hij. “Je kunt wel empathie hebben zonder compassie, maar je kunt geen compassie hebben zonder empathie. In compassie zit empathie. Compassie is een stap verder. Compassie is een plus op de empathie. Het is actie ondernemen.”
Ons gesprek vindt plaats in de week waarin Turkije aanvallen op de Koerden in Noord-Syrië uitvoerde. Tarawally noemt dit als voorbeeld: “Nu gaat iedereen vanuit empathie roepen dat het verschrikkelijk is wat er is gebeurd, maar met compassie hadden we dit al lange tijd kunnen voorkomen. Want we hebben voorbeelden genoeg: we hebben Syrië gehad, we hebben Afghanistan gehad, landen in Afrika gehad. Het zijn allemaal herhalingen van de dingen die wij doen, de keuzes die we maken en wat daarna komt. Nu kunnen we allemaal geld inzamelen om mensen daar te helpen, maar met compassie ben je het voor. Het gaat om langetermijndenken: als politici dat doen, kunnen ze verrassingen voorkómen.”
Hoe werkt dat dan?
“De aandacht moet niet naar één of twee gevallen gaan en er moet niet kortzichtig gereageerd worden. Dat is een soort twitterpolitiek, waarin mensen gelijk hun gevoel afreageren en daarna is het klaar. Ik kijk zelf niet op Twitter, ik ben de roekeloosheid op Twitter zat. Twitter is gemaakt voor korte berichten en schelden. Politici zitten erop om snel te scoren. Ik vind dat politici meer offline moeten zijn dan online. We zijn veel bezig met onze ogen, met kijken naar een scherm. We moeten ook luisteren naar elkaar. Ik pleit ervoor meer tijd te nemen. De enige manier die helpt, is om niet gelijk te reageren. Mijn oma zei altijd: ‘tel tot 10 voordat je iets doet’. We hebben koelhoofdige politici nodig die zich een beetje kunnen terugtrekken, analyseren en in een breder perspectief kijken voordat ze gaan handelen. Die niet gelijk iets in de camera roepen en een beslissing nemen.”
Wat betekent compassie daarin?
“Vaak is een snelle reactie meer op empathie gericht dan op compassie. En op eigenbelang, wat kan leiden tot onrechtvaardigheid. Je kunt het wel doen voor de kiezer, die een soort consument is op dat moment. Maar daarna zijn ze je weer vergeten. Maar als je iets doet dat impact heeft op de lange termijn, ook als je kritiek krijgt in het begin, dan moet je doorzetten als je gelooft dat dit tot compassie
leidt. Dan blijft het hangen in het hoofd. Dan weten ze dat je consistent bent. Compassie maakt je tot een beter mens. Met compassie ben je continu aan het leren, aan het aanpassen, continu probeer je te verbeteren.”
Je baseert je visie op eigen ervaringen toen je als vluchteling uit Sierra Leone eind jaren negentig naar Nederland kwam.
“Ik ben geworden wie ik vandaag ben door de mensen die ik hier heb ontmoet, die mij hebben gevormd. Ik weet wat ik heb gedaan waardoor ik hen van empathie naar mij tot compassie bracht. Want eerst vonden de mensen mij zielig: hij komt uit een oorlogsgebied, hij is zielig, hij woont in een asielzoekerscentrum. Maar doordat wij begonnen met elkaar om te gaan, ging het langzamerhand van empathie naar compassie, waardoor de vriendschap langer duurde. Toen werd ik niet meer gezien als de zielige asielzoeker Babah, maar gewoon als Babah die een toekomstperspectief heeft en bezig is zijn toekomst te bereiken, waarbij hij hulp nodig heeft.”
Behalve over compassie schrijf je over ‘zwart-witdenken’. De VN-rapporteur voor racisme en xenofobie stelde begin oktober dat de Nederlandse regering meer het voortouw moet nemen bij het bestrijden van racisme.
“Heel terecht, de politici hebben gefaald. Het is de partij aan de macht, de VVD, die zegt dat ze zich niet wil bemoeien met wat de burgers doen. Laat de burgers het oplossen. Maar burgers kunnen niet alles oplossen. Van een leider verwachten we een visie, een statement. Niet benzine op het vuur gooien door te roepen rot op naar je eigen land. Dat is geen leiderschap. Dan ben je gewoon je bedrijf aan het redden. Wat ik zie is dat burgers leiderschap nodig hebben als ze het niet meer eens zijn met elkaar, als ze in verwarring zijn. Leiders die hun nek durven uitsteken zonder bang te zijn dat ze stemmen verliezen: dat is politiek leiderschap.”
Zwart-witdenken zie je bijvoorbeeld ook sterk in de zwarte pietdiscussie, komen we daar uit?
“We komen eruit als de politiek stappen neemt. Kijk, het hele feest wordt gesteund door subsidie die jarenlang gaande is. Dat is het institutionele racisme. De subsidie moet stopgezet worden. Als iemand zwarte piet wil vieren, laat hij dat dan in zijn vrije tijd doen van zijn eigen geld. De overheid moet er niet voor betalen. Dat is onrechtvaardigheid. De roetveegpieten zijn een goede stap. We weten
allemaal: zwarte piet is een karikatuur en die karikatuur staat voor meer dingen. Laten we die nu eerst uit onze boot vegen. De overheid is voor iedereen. Ze moet zich ook realiseren dat de democratie er niet alleen is om de meerderheid te voorzien. Democratie is er ook voor de minderheid. Als je compassie hebt, kun je de pijn van de ander niet ontkennen.”
Wat houdt jou gedreven om je boodschap van compassie uit te dragen, terwijl er zoveel is dat het tegengaat?
“Ja het lijkt zoveel, maar de mensen die hard schreeuwen, zijn in de minderheid. Het is een kleine groep mensen die het hardst schreeuwen. Aan de extreem rechts-kant en aan de extreem links-kant. Die stemmen hebben nu de boventoon maar de mensen in het midden zijn in de meerderheid. Alleen ze zeggen niet zoveel. Daardoor lijkt het nu of de harde stemmen representatief zijn voor heel Nederland. En ook dat ze geholpen worden door de politici die hun oneliners gebruiken. Daardoor gaan de mensen in het midden twijfelen of ze het goed doen of niet.”
Wat wil je de lezer meegeven?
Tarawally denkt even na. “Volg gewoon je hart, stel vragen, luister. Blijf doen waarvan je overtuigd bent dat goed is. Want we hebben te maken met het feit dat veel mensen die goed doen, niet meer weten of zij goed doen, omdat ze aangevallen worden door mensen die er iets van zeggen. Dat moet jou niet verstoren om te doen wat je vanuit je hart doet, uit goedheid.”
Dit artikel is met toestemming overgenomen uit De Linker Wang, nummer 5 – december 2019. Voor meer informatie kijk op De Linker Wang.
