First things first. Hoe was je jeugd op Curaçao?
“Het was wel leuk. Het was wel een andere jeugd dan je hier in Nederland zou hebben. Je hebt bijvoorbeeld dat daar mensen meer van elkaar af wonen, dus je had niet echt een woonwijk. We hadden gelukkig wel achter onze toenmalige huis een honkbalveld waar mijn broer en ik konden sporten. Daar gingen we weleens naartoe. Dat was een beetje een tuin voor ons. Voor de rest had je niet echt plekken van: ja, daar kunnen we naartoe gaan. Negen van de tien keer ging je naar je opa en oma of naar andere familieleden. Het was niet zoals hier, dat je naar een speeltuin kon of buurmeisjes of buurjongens had om mee te spelen.”
Wat was voor jou de grootste verandering toen je naar Nederland kwam?
“De kou. Nee, grapje. Ik ben iemand die heel nieuwsgierig is en ik houd ervan om nieuwe dingen te zien. Je laat je opa en oma en andere familieleden achter, wat moeilijk is, maar voor de rest was het voor mij meer een avontuur. Zo voelde het ook echt. Ik ben iemand die graag uitdagingen aangaat. Ik raak namelijk heel snel verveeld, vooral als ergens geen uitdaging inzit. Voor mij was het een gemakkelijke verandering, naar Nederland komen, want ik kan me snel aanpassen.”
Je hoort weleens van mensen die zelf een etnische minderheid zijn dat ze tijdens het opgroeien cultuurverschillen hebben opgemerkt en soms daardoor ook anders behandeld worden. Heb jij dat ook meegemaakt?
“Ik heb verschillende dingen meegemaakt, eigenlijk. Voordat ik hier kwam viel het me nog niet op, of ik vatte het gewoon niet zo op, dat kan ook. Mijn familie is zo gemixt, ook qua huidskleur, waardoor ik nooit echt verschil zag. Ik ben iemand die met andere mensen kan connecten op basis van de energie die ik van ze krijg.
Maar toen ik hierheen kwam, toen ben ik gaan zien in kleur. Pas tijdens de middelbare school begon ik dingen mee te maken. Op de basisschool nog totaal niet, omdat mijn broer en ik naar een speciale school gingen voor ons Nederlands. Daar had je verschillende soorten kinderen, dus niet alleen Nederlandse kinderen, maar ook uit Indonesië en het Midden-Oosten en noem maar op. Het was echt een mengelmoes. Dus op de basisschool maakte ik het nog niet mee, omdat iedereen daar anders was.
Het begon pas op de middelbare school toen ik bij blanke Nederlanders op school zat. Op zich viel het daar nog best wel mee. Toentertijd was ik ook niet iemand die altijd ging vertellen wat er was gebeurd. Zo was er bijvoorbeeld een keer tijdens de gymles dat ik werd gediscrimineerd of gepest, hoe je het ook wilt noemen. De jongens die mij hadden gediscrimineerd wisten niet dat de gymleraar een vriend was van mijn broer waardoor hij het te weten kwam. Mijn broer en de gymleraar zaten daarna een keer in de trein met die jongens. De volgende dag kreeg ik opeens allemaal sorry’s en ik stond daar van ‘what the fuck’ is er gebeurd? Ik hoorde pas veel later dat het kwam omdat mijn broer in de trein met ze gepraat had. Dit is echt typisch voor mijn broer. Ik heb heel veel dingen daardoor dan ook niet echt gezegd tegen hem.
Toen ik op het mbo zat ging het er wel erg aan toe. Het ging toen steeds om mijn huidskleur. Voor mij was het ook een reden om van die school af te gaan. Ik had wel een paar klasgenoten van buitenlandse komaf, maar wat mij toen heel erg is opgevallen is dat ze de confrontatie niet willen aangaan en meegaan met de kant die het makkelijkst is. Zo begon het. Ik kreeg dan van de meest domme opmerkingen te horen waarvan ik nu denk: als ik nu daar zou zitten zoals ik nu ben, zou ik het nooit zo over me heen laten komen. Maar ja, je was toen jong en zat in de puberteit dus dan komt alles heel anders bij je aan. Achteraf, wanneer je wat ouder bent, denk je dan: ‘ik had zo en zo kunnen reageren’.
Ik ben nu veel vuriger en mondiger dan toen. Het is gewoon jammer dat mensen zo kunnen denken en praten. Toen dit gebeurde had ik het wel moeilijk. De enige persoon waarmee ik hierover kon praten was mijn vader. Hij begreep mij veel beter dan mijn moeder en broer, zij begrepen het niet helemaal omdat hun huidskleur lichter is. Dat waren twee totaal verschillende werelden. Met mijn vader kon ik het hierover hebben, maar hij is best wel een harde man. Wat op zich goed is, maar als je een jong kind bent dan is het iets te hard.”
Is je vader een steunpilaar geweest?
“Niet zozeer. Mijn vader is best wel hard, dus voor hem is het ‘zeg dat’ en dan is het klaar. Ik heb het echt zelf moeten doen. Ik was best wel down in die periode en ik heb mezelf eruit getrokken. Ik denk dat muziek en creatief bezig zijn mij heel erg helpen. Als ik bijvoorbeeld in een situatie zit en ik vind een liedje dat ook over zo’n situatie gaat, dan helpt mij dat heel erg. Mijn vader heeft me wel geholpen hoor, hij heeft me sterker gemaakt. Ik laat niet meer zo snel over me heen lopen. Dus zijn hardheid heb ik op een andere manier overgenomen.”
De mediawereld is best wel blank en er is best weinig representatie op het doek. Wat zijn jouw gedachten hierover?
“Ik ben het ermee eens dat het best een blanke wereld is. Een paar maanden geleden heb ik een soort verslag moeten maken voor mijn studie en dat ging ook over diversiteit in de media. Dat je een multicultureel land bent, betekent niet meteen dat je ook overal diversiteit ziet. Ze zien bijvoorbeeld Amsterdam ook als de meest open stad van Nederland, wat het eigenlijk niet eens is. Homo’s kunnen nog steeds niet hand in hand over straat lopen. Als dit dan ‘open’ is, dan is het veel erger buiten Amsterdam.”
Sommige mensen van etnische minderheidsgroepen hebben sinds hun geboorte al te maken met vooroordelen, discriminatie en racisme. Regelmatig komt het voor dat ze er niet van opkijken dat het gebeurt. Jij hebt juist een andere situatie: je bent van Curaçao naar Nederland verhuisd. Vond je het moeilijk dat je opeens in een ander land onderdeel van een etnische minderheid was?
“Ik stond er niet erg bij stil, toen we hier net waren. Pas toen ik ouder werd, maakte ik dingen mee en besefte ik het meer. De eerste keer dat ik gediscrimineerd werd of een racistische opmerking kreeg herinner ik me niet echt meer. Ik kreeg een opmerking, ik weet niet meer wat, en toen voelde ik me wel gekwetst. Je denkt dan wel: ‘ben ik echt minder?’”
Wanneer merkte jij op dat je etniciteit een rol speelde?
“Ik heb een keer meegemaakt dat ik aan de telefoon een gesprek had met een stageplaats. Toen ik daar aankwam was het eerste wat ik hoorde: ‘oh, ik had totaal iemand anders verwacht’, omdat ik geen accent heb. En dat was in Rotterdam. Dit heb ik wel vaker meegemaakt, dat mensen zeggen dat ze iemand anders hadden verwacht nadat ze mij aan de telefoon hebben gesproken. Ik heb denk ik best wel een blanke stem, dat het dan daardoor kwam. Vroeger ben ik nog nooit blootgesteld aan straattaal or whatsoever. Alle kennis die ik dus had was gewoon van wat ik op school heb geleerd. Het was zeg maar all white everything, totdat ik in Rotterdam ging werken en wonen. Toen pas kwam ik in aanraking met straattaal. Ik krijg daardoor denk ik vaak te horen dat ze iemand anders hadden verwacht, maar dat is best wel vreemd, want je belt met iemand. Je kan dan geen verwachtingen hebben want je ziet diegene niet.”
Je studeert Mediamanagement aan het Mediacollege, sinds 2013 ben je zelfstandig in de fotografiewereld bezig en sinds kort ben je ook begonnen als DJ. Staan je andere werkzaamheden op een laag pitje nu je ook DJ bent?
“Ja, het staat wel een beetje op een laag pitje. Fotograferen doe ik niet zelf, maar ik bedenk een concept en dan zorg ik ervoor dat het uitgevoerd wordt. Nu combineer ik het ook met mijn DJ-werk. Ik ben een soort art director. Dat was eigenlijk altijd al mijn ding. Dingetjes bedenken en zorgen dat het ook zo kan worden uitgevoerd. Ik zie mezelf echt wel die kant op gaan. Fotograferen doe ik wel nog steeds.
Als DJ doe ik ook alles zelf: mijn art work maak ik zelf en mijn facebook onderhoud ik. Ik doe alles. Nu ben ik ook bezig om in mei voor het eerst mijn eigen feest te geven. Volgend jaar wil ik het samen met vrienden nog een keer organiseren, maar dan nog groter. Daar maak ik ook alles zelf voor, van logo tot whatever.”
Hoe ben je van de fotografiewereld naar DJ gegaan?
“Ik was altijd al wel bezig met muziek, maar door mijn werk ben ik er echt ingerold. Ik werk namelijk in een club. Daarnaast is een vriend van mij ook een DJ. Ik was best wel benieuwd en wilde het ook graag leren. Allemaal factoren waardoor ik er een beetje ingerold ben. Ik kreeg ook best vaak waarderingen van mensen in de muziekkeuzes die ik maakte op verjaardagen bijvoorbeeld. Toen dacht ik ook wel: ‘Ik wil het ook proberen.’ Ik heb toen een les gevolgd en vandaaruit ben ik zelf gaan oefenen.
Ik ben nu een jaar hiermee bezig, maar officieel acht maanden ongeveer. Ik heb een tijdje terug een tweede mixtape uitgebracht op SoundCloud en die wordt nog steeds wekelijks beluisterd. Ik heb hiervoor letterlijk alles zelf gedaan: van het art work tot het opnemen en het masteren, echt alles.”
Vind jij als fotograaf dat er genoeg representatie is in de modellenwereld?
“In de modellenwereld is het echt schaars. Het begint nu te veranderen, omdat de grote namen in de modellenwereld nu tegen de grotere merken zeggen: ‘sorry, maar dit kan echt niet.’ Soms heb je ook een merk met een doelgroep van voornamelijk blanke, oude vrouwen, dan snap ik het wel als je je niet gaat aanpassen, want het draait uiteindelijk altijd om geld. Maar als je doelgroep heel divers is, what the fuck doe je dan met negen van de tien modellen die blank zijn? Vooral hier in Nederland vind ik dat er weinig representatie is. De modellenwereld is al niet echt geweldig hier en het valt op dat een overgroot deel blank is.
Ik denk dat mensen nog steeds in hun hoofd hebben dat de doelgroep alleen dingen koopt als ze het zien bij blanke modellen, maar ik denk wel dat er snel verandering zal komen hierin. Wat ik ook gek vind is dat ze de Sephora hier hebben weggehaald. Mensen van de meest donkere huidskleur moeten nu helemaal naar het buitenland, Londen of Parijs bijvoorbeeld, om daar iets te kunnen kopen in hun kleur omdat het hier niet te vinden is.”
Haal je ook inspiratie uit een religie in het dagelijkse leven of in je werkveld?
“Ik ben niet per se religieus maar ik weet ook niet wat ik wel ben. Ik leef volgens de normen en waarden die ik heb geleerd tijdens mijn opvoeding en hoe ik ben geworden als persoon. Ik bepaal zelf wat ik laat zien aan de buitenwereld, ik hoef geen verantwoording af te leggen aan anderen. Ik leef zoals ik wil. Op dit moment ben ik heel open, direct en laat ik niet snel over mij heen lopen. Ik ben sterker geworden.”
Discriminatie en racisme bestaan al eeuwen. Toch zijn sommige mensen optimistisch en denken zij het probleem te kunnen oplossen. Wat denk jij?
“Zolang er nog een bepaald vooroordeel in stand wordt gehouden over bepaalde groepen mensen, zal het probleem nooit opgelost kunnen worden. Het probleem zal eigenlijk opgelost moeten worden binnen de gemeenschap van blanke mensen. Je moet beginnen bij de oorzaak. Het is daar begonnen en alleen daar kun je het stoppen. Ik zou het niet kunnen doen. Ik kan wel zeggen wat ik heb meegemaakt, maar als zij het nooit hebben meegemaakt, weten ze niet hoe ze zich moeten voelen. Ik denk dat als ze ook daadwerkelijk ‘open’ willen leven in Nederland, ze ook hun kinderen ‘open’ moeten opvoeden en dat het misschien dan gaat veranderen.”
