“Wij Marokkanen, mannen en vrouwen, hebben meegekregen dat we dubbel, zo niet driedubbel ons best moeten doen om net zo succesvol te zijn als de Belg of de Hollander. En gastvrij. En beleefd. Maar ik ben klaar met dubbel mijn best doen. Ik vind het vermoeiend,” schreef ze onlangs op de website van het Kennisplatform Integratie en Samenleving (KIS). “Ik ben klaar met de strijd. Ik ben niet minder, ik ben niet kwetsbaar, ik ben geen slachtoffer en ik ben zeker geen verzetsstrijder.”
En dan worden haar woorden ineens heel open en spiritueel: “Waar de wind mij brengt, daar zal ik zijn. Ik vecht niet, zodat ik noch win, noch verlies. En als ik haat zie, zal ik liefde geven. Want haat, boosheid en frustratie, onzekerheid, twijfel en angst zijn slechts een roep om liefde.”
Tienerkinderen
Het is deze onbevangenheid die Samira Ahale ook uitstraalt in het hotel-restaurant waar ze wordt geïnterviewd voor Nieuw Wij. Ze woont en werkt inmiddels als mindfulness- en transpersoonlijk coach in de regio Zwolle. Ook voedt ze twee tienerkinderen op.
Uit pure wanhoop riep mijn vader uiteindelijk: ‘Ga maar. Je bent al vrij.’ Dat waren eigenlijk heel bijzondere woorden.”
Ze vertelt over haar kinderjaren in Antwerpen en hoe haar ouders – geëmigreerd uit Marokko – haar wilden laten opgroeien als een ‘goed moslimmeisje’. Haar thuissituatie heeft haar weinig zelfvertrouwen gegeven. De hoofddoek die ze op de basisschool en middelbare school moest dragen zorgde voor een isolement. Ze begon aan een studie accountancy op een hogeschool in Antwerpen, maar echt boeien kon de studie haar niet. De spanningen in het ouderlijk huis groeiden. Ze snakte naar vrijheid en weigerde op den duur nog langer te eten. “Maar ik wilde niet dood, ik wilde vrij zijn.”
Vechtscheiding
“Ik wilde weg en tegelijk wilde ik dat mijn vader daar zijn goedkeuring aan gaf, zijn zegen. Achteraf bezien heb ik hem daarmee onbewust enorm onder druk gezet. Uit pure wanhoop riep hij uiteindelijk: ‘Ga maar. Je bent al vrij.’ Dat waren eigenlijk heel bijzondere woorden. Maar ze drongen pas later tot me door. Blijkbaar was ik nog niet klaar de liefde van God volledig te ontvangen.”
Ze trouwde met een Nederlandse man en kwam in Groningen terecht. Uiteindelijk bleek het huwelijk een vlucht te zijn voor Samira. Ze voelde zich jarenlang opgesloten en een vechtscheiding volgde. Financieel zat ze aan de grond en in geestelijk opzicht was ze lamgeslagen. Maar ze klom omhoog uit dit diepe dal. Een belangrijke inspiratiebron werd de spirituele klassieker Een cursus in wonderen dat de Amerikaanse psychologe en universitair docent Helen Schucman tussen 1965 en 1972 schreef op basis van een innerlijke stem die ze ervoer als de stem van Jezus.
Begrijpen doe je als mens op eigen houtje. Daardoor ben je afgescheiden van de Ander. Dan vergis je je in wie je bent.”
“De inzichten in het boek Een cursus in wonderen hebben me enorm geholpen om naar mezelf te kijken, om mijn worstelingen onder ogen te zien en om te kunnen focussen wat echt belangrijk is in het leven. De grootste les is: ‘Ken jezelf. Iets anders valt er niet te zoeken’. Besef dus wie je ten diepste bent.”
Goddelijke leiding
Het boek gaat uit van een radicale non-dualiteit waarin uiteindelijk alles liefde is. Samira: “Van belang vind ik ook het verschil tussen ‘begrijpen’ en ‘weten’. Begrijpen doe je als mens op eigen houtje. Daardoor ben je afgescheiden van de Ander. Dan vergis je je in wie je bent. De meeste mensen zitten in een voortdurende staat van deze vergissing. Dat baart hen angst en daarom proberen ze controle over hun leven te krijgen, controle over zichzelf en over de ander.”
Het loslaten van deze controle door het ego leidt tot ‘weten’, tot kennis over jezelf en de ander. Dat vraagt om openheid. Zo kun je ook je ego onder ogen zien en kun je alles wat meer relativeren. Maak van je ego dus geen vijand, maar een vriend. Het gaat erom dat je afstand kunt nemen, ook van jezelf, en dat je erop vertrouwt dat je veilig bent. Dat je de kracht ervaart die ruimte en tijd overstijgt, een staat van vrede en vertrouwen. Je kunt dat ook ervaren als goddelijke leiding.”
Samira doet meestal mee met het vasten tijdens de Ramadan, terwijl Een Cursus in Wonderen bol staat van de christelijke begrippen. En soms bezoekt ze een kerkdienst. Ze noemt zichzelf geen moslim, maar ook geen ex-moslim of christen. Hoe kijkt ze aan tegen het begrip Multiple Religious Belonging (MRB), het fenomeen dat steeds meer mensen in onze maatschappij zich laten inspireren door meerdere religies?
Keurslijf
Het Dominicaans Studiecentrum voor Theologie en Samenleving (DSTS) startte in 2013 met een vierjarig onderzoek waarbij de Vrije Universiteit in Amsterdam aanhaakte met subsidie van de Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Multiple Religious Belonging probeert te beschrijven dat voor veel mensen de waarheidsclaims van één religieuze traditie als een keurslijf voelen.
Samira reageert: “Ook Multiple Religious Belonging is naar mijn idee een hokje. Maar er is niets mis mee om voor één of meerdere hokjes te kiezen. Ik begrijp de behoefte om uit het keurslijf te stappen van één religie, zo is het voor mij ook begonnen. Ik kom veel onbegrip tegen want mensen willen je kunnen plaatsen.”
'Religie is tijdverdrijf'
“Via de familie van mijn vriend kwam ik in de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt in Nieuwleusen. Toen ik mij voorstelde aan de dominee, leek hij stomverbaasd dat ik ‘nergens’ bij hoorde. Hoe zou hij reageren als ik hem vertel dat ik de zoon van God ben, net als hij dat is? En dat we vrij zijn van schuld en zonde? Elke religieuze traditie is tijdverdrijf. Het houdt ons bezig, het kan zin geven aan het leven. Dus doe vooral wat je vreugde brengt. Ga naar de kerk of de sauna. God is in alles wat je ziet. God is in jou.”
“Maar het ego steigert, wanneer je je goddelijke essentie toelaat,” zegt Samira. “Het zegt dat het onmogelijk is dat jij deze onvoorwaardelijke liefde waard bent. Het zegt dat je de liefde van God moet verdienen door er iets voor te doen. En dit is een vergissing die genezen kan worden. We zijn vrij om in het licht of in de duisternis te stappen. Maar er is niemand die ons verplicht om in het duister te blijven. Er is niemand die ons straft.”
Als mindfulness- en transpersoonlijk coach begeleidt ze vanuit haar praktijk vrouwen en mannen die zijn vastgelopen. Ze schrijft ook blogs, met inspirerende teksten zoals:
‘Neem tijd. Elke dag. Tijd om niets te doen. Tijdens een wandeling bijvoorbeeld. Of leg je mobiele telefoon weg en drink in alle rust en stilte je kopje koffie of thee. Tijd is afstand. En wanneer je je losmaakt dan kun je vanuit een heerlijke vrijheid en vreugde opnieuw verbinding maken met het leven. Het leven is weer een bron van vreugde.’
Terug naar een andere wereld
Terwijl ik met de kinderen naar mijn ouders ging, bleef mijn vriend achter in de camper.”
Onlangs bezocht ze samen met haar kinderen haar ouders in Antwerpen. Om dat te doen, moest ze emotioneel een grote hobbel nemen. Alsof ze even terug ging naar een andere wereld. “Uiteraard doe ik dan mijn hoofddoek om, dat is een harde norm. Dat ik mijn eigen weg koos, trouwde en dat ik later weer ben gescheiden… het is allemaal een groot taboe. En mijn huidige partner, met wie ik acht jaar een relatie heb, kan ik ook niet zomaar meenemen. In de visie van mijn ouders doe ik dingen die God niet wil.”
Samira ondernam de reis naar haar ouders uit liefde. Ze wil hen graag zien. En ze wil dat haar kinderen hun grootouders kunnen zien. “Bij hen thuis blijven logeren zou van mijn ouders zeker mogen, maar dat is echt lastig voor mij. Daarom stonden wij met onze camper in de buurt van Antwerpen. Best vreemd eigenlijk. Terwijl ik met de kinderen naar mijn ouders ging, bleef mijn vriend achter in de camper.”
Marokkaanse feestjurk
Van haar moeder mocht ze een typisch Marokkaanse feestjurk lenen. Die had Samira nodig voor een feest na afloop van een theatershow van Nasrdin Dchar die in zijn shows de kloof tussen de traditioneel Marokkaanse cultuur en de westerse samenleving thematiseert. “Mijn moeder vond het goed. Ze dacht dat ik naar een Marokkaanse bruiloft ging. Het was een brug te ver om haar uit te leggen dat het een ander soort feest was. Maar met liefde gaf ze mij de feestjurk te leen.”
Omarm de verschillen en durf jezelf te zijn. Zet je deur open,”
Het is deze liefde die ook Samira blijft inspireren. In volle vrijheid, maar nooit zonder ontvankelijkheid en liefde. “Omarm de verschillen en durf jezelf te zijn. Zet je deur open,” zegt ze. “Durf ook te zeggen dat je het niet weet. Door dat te doen, kun je goddelijke leiding krijgen. En dan hoor je van binnen een stem die bijvoorbeeld zegt: Je mag altijd verdwalen maar Ik ben er.”
Samira Ahale, De spirituele allochtoon & het Kusjeshuis. Van dubbelleven naar nieuw begin. Uitgeverij Palmslag, 2019. 124 pagina’s. € 20,00. ISBN 978 94 930 5924 5.
Dit interview verscheen oorspronkelijk op 18 oktober 2019 en is opnieuw gepubliceerd in het kader van de Nieuw Wij Zomerherhalingen 2020.
Een hele bijzondere en krachtige vrouw. Daarvan hebben we er meer nodig in Holland!