We staan en zitten op de A12. Alles is goed doordacht en zorgzaam vormgegeven. Er wordt druk gepraat. En dan golft er het stilteteken door de menigte. Het wordt stil, heel erg stil. Bij mij komt een associatie op: de stilte waarvan het Bijbelboek Openbaring vertelt. Maar die is niet apocalyptisch in de moderne zin van onheilspellend, maar die is beloftevol, vol van concentratie op wat wezenlijk is en wat mogelijk moet worden – ook hier, ook nu. Dan barst weer de oproep los: What do we want? Climate justice!! When do we want it? Now!! De vastbeslotenheid wordt gevierd.
Het water dreigt. De blauwe legertanks rukken op. Het water komt. Maar de zon schijnt. Het water blijkt verfrissend. Weer komt bij mij een Bijbelse connotatie op: het dreigende water wordt heilzaam. Er wordt gedanst door mensen in zwemkleding en regenpakken. Vrouwen gaan voorop, mannen doen houterig mee, ik ook. Is deze festivalsfeer passend? De politie lijkt ervan in de war te zijn: de blokkadeleiding krijgt de vraag of ze de mensen in toom kunnen houden. We lachen erom.
Maar ik ben ook in de war. Als mensen vooraf zeggen: ik heb er zin in!, denk ik: nee, ik had liever een gewone zaterdag. Ik vind het verschrikkelijk dat deze verstorende actie nodig is, dat de overheid het zo laat afweten. Wanneer dringt het besef van de noodtoestand waarin de wereld zich bevindt werkelijk door?
Onderzoeker en wetenschapsjournalist Gaia Vince schrijft in de Groene van 18 mei jl. dat met elke graad temperatuurstijging een miljard mensen verdreven worden uit hun leefgebied. Zij schetst het onontkoombare scenario dat miljoenen mensen zullen wegvluchten van onleefbaar geworden streken in Afrika en Azië, naar het koudere noorden. In 2050 zal 20 procent van de aarde, waar een derde van de wereldbevolking woont, onbewoonbaar zijn. We zullen in Europa dus moeten rekenen op die vluchtelingenstromen en hen een plaats moeten geven – anders wordt het oorlog…
Onze kleinkinderen
De orde in onze samenleving wordt bepaald door mensen die er zelfs geen last van denken te hebben dat de menselijke toekomst naar de verdommenis geholpen wordt als de fossiele wereld haar gang blijft gaan… De generaties van onze kleinkinderen – of we nu kinderen hebben of niet – zijn stemloos – en ook de dieren en planten die op verdwijnen staan. De wereld zoals die nu is, is reddeloos verloren, heeft geen toekomst… Komen we in onze dagelijkse orde toe aan inzet vanuit het besef dat er voor onze kleinkinderen alleen leven is als we hen een andere wereld doorgeven?
Hoe ver moeten onze wanhoopsacties gaan? Welke escalatie en veldslagen gaan nog volgen?
De auteur schreef deze column oorspronkelijk voor Ophef, het ’tijdschrift voor hartstochtelijke theologie’ van de Vereniging voor Theologie en Maatschappij. Hij beschrijft zijn ervaringen tijdens een vorige blokkade van de A12.
