Amerika is niet het centrum van de wereld

Er is al veel gezegd (en geschreven) over hoe je de winst van Trump in Amerika moet begrijpen. De komende jaren zullen we tot vele nieuwe inzichten komen. Maar veel inzichten over identiteit, geborgenheid, de gevolgen van globalisering en de transformerende samenleving hadden wij al, ver voor Donald Trump besloot president te worden. Maar de intensiteit van het onbehagen, het nanoracisme en onze collectieve stoornis werden door professionals – winnaars van de globalisering – enorm onderschat. Het fenomeen ‘President Trump’ laat zien wat wij op Europees niveau (Brexit, Oekraine-referendum) al zagen. Tegen het advies van professionals in kozen ‘burgers’ voor hun eigen koers. Ze kozen tegen een complex associatieverdrag (voor terughoudendheid), tegen de Brusselse suprematie (voor Brexit) en tegen de complexiteit van de wereld (voor Trump).

Deze analyse gaat niet over Trump. Het is te gemakkelijk en de verleiding is heel groot om alles tot Trump te reduceren. Zihni Özdil heeft wel eens gezegd dat Geert Wilders geen angst zaait maar angst oogst. Het is een interessante stelling om in de kroeg te bespreken, maar ook toe te passen op het fenomeen The Donald. Trump is net als jij en ik een product van de wereld en de huidige tijdgeest.

Laten wij die tijdgeest, die wordt gekenmerkt door ingewikkelde krachten, elke dag proberen te begrijpen. Niet alleen door middel van Facebook en Twitter-berichten, maar ook met echte engagement, zoals Bas Heijne vorige week in NRC betoogde. Trump is niet het centrum van de wereld. Amerika is niet het centrum van de wereld. Jouw geliefde, jouw stad, jouw collega’s, jouw raadslid – zij zijn met jou in het centrum van de wereld. Lees een boek, luister naar jouw lievelingsalbum, ga wandelen, kook voor je geliefde, heb lief, drink met vrienden en blijf vragen stellen.