Is het nou echt zo dat het beoefenen van yoga, meditatie of de gerichtheid op duurzaamheid een hype is zonder ziel, zoals de titel van het opiniestuk suggereert? Ik denk het niet. Natuurlijk zijn er mensen voor wie yoga of meditatie een trend is en die op deze manier een schoonheids- of geluksideaal nastreven. En er zullen ook zeker yogaleraren bestaan die het ego van de deelnemers verder helpen versterken in plaats van dit te helpen afbouwen. Maar er is ook een groep die de glamour en de oppervlakkigheid voorbij gaat. Zij zoeken naar een andere leefstijl. Dit zijn de mensen die ik vaak tijdens mijn retraites ontmoet. Kennelijk ontmoet en citeer ik andere mensen dan Van Iperen.
Er zijn veel mensen die vormen van yoga of meditatie beoefenen omdat ze bewuster en gezonder willen leven, zichzelf willen ontwikkelen en bij willen dragen aan een andere wereld. Mensen laten zich steeds vaker leiden door waarden als stilte, aandacht, duurzaamheid en genegenheid. Daar hoort een meditatieve leefstijl bij die erop gericht is negativiteit los te laten, je denken tot rust te brengen en de kwaliteiten van je hart te gebruiken. In essentie gaat het om een leven met liefdevolle aandacht.
“Mensen laten zich steeds vaker leiden door waarden als stilte, aandacht, duurzaamheid en genegenheid.”
Zo’n manier van leven past in onze moderne tijd. Weliswaar bevinden we ons in een crisis, maar die geeft aanleiding tot een antwoord op de vraag wat werkelijk van waarde is. Volgens de Amerikaanse socioloog Richard Sennet is de crisis een kans een nieuw model te ontwikkelen dat socialer en duurzamer is en waarin het snelle geld steeds minder belangrijk wordt. De crisis bevat de boodschap om zelfverrijking, ten koste van de ander een halt toe te roepen en materiële en immateriële goederen eerlijker te delen. Het gaat om solidariteit in plaats van hebzucht en het gaat niet om gewin op de korte termijn, maar om duurzaamheid op de lange termijn. Zo geeft de crisis aanleiding tot transformatie en schept kansen voor een ander leven. Tekenen van deze kentering zijn vaak, niet altijd, merkbaar. Zo berichtten de media afgelopen week dat de verkoop van biologische en fairtrade-producten is toegenomen, ondanks de crisis. En de voorzitter van de Europese Raad, Herman van Rompuy, hield vorige week een lezing over het belang van stilte voor politici en leiders omdat volgens hem ‘stilte ons toelaat sterker in de wereld te staan.’
“De crisis geeft aanleiding tot transformatie en schept kansen voor een ander leven.”
We hebben behoefte aan een duurzamere manier van leven en aan zelfontplooiing die ons een plek binnen een groter geheel teruggeeft, zei mijn yogalerares laatst. Niet voor de versterking van onze persoonlijke positie, maar om met onze kwaliteiten een zinvolle en eerlijke bijdrage te kunnen leveren aan deze wereld. Deze ontwikkelingen zijn sterker dan oppervlakkige trends.
Zelfontplooiingsmethoden, die vaak eeuwenoude wortels hebben, helpen daarbij, zijn middelen tot verandering en ook weer onderdeel van veranderingen die globaal zichtbaar worden. De duurzaamheidsgedachte bij veel bedrijven is allang voorbij de trend, ze beseffen dat ze op de oude voet geen toekomst meer hebben.
Wil Roxanne van Iperen zeggen dat we het kind maar beter met het badwater weg moeten gooien? Maar zij is toch ook op zoek, heeft via yoga een spoor gevonden en vermoedt dat ‘overgave en harmonie wel eens hét antiserum kunnen zijn voor haar opgeblazen ego.’ Misschien is het gewoon een kwestie van blijven zoeken naar passende meditatievormen. En voor al diegenen die op zoek zijn – en wie zijn dat eigenlijk niet – geldt: geduld en eenvoud oefenen, stabiliteit en genegenheid zoeken en het drukke denkhoofd af en toe leeg maken.
Een heel programma, maar beslist de moeite waard en het biedt uitzicht op een rijker leven. Van harte aanbevolen dus.