Is Allah groot als er lukraak mensen in zijn naam worden neer gemaaid? Nee, zo wordt hij juist klein gemaakt. Hij wordt verengd tot het boegbeeld van een ideologie. Ook christenen hebben in het verleden van God vaak een minigodje gemaakt die hun belangen moest dienen. In zijn naam werden landen gekoloniseerd en kruistochten ondernomen. Ze werden daartoe gemotiveerd door hun passie voor God.

Want dat is waar alle godsdienst om draait en wat onze seculiere samenleving niet meer begrijpt: de diepste passie van mensen. Die kan iemand tot grote menslievende daden brengen en het verrichten van hoogstandjes van kunst en cultuur. Maar ook, zoals nu weer in Parijs, tot het aanrichten van een bloedbad op onschuldige mensen. Zoals vuur in de haard licht en warmte geeft maar daarbuiten de wereld in brand steekt, zo kan religieuze passie buiten de grenzen van kerk of moskee dood en verderf zaaien.

Dat gebeurt wanneer religie machtspretenties krijgt. In de Bijbel wordt al vroeg  religie van politieke macht gescheiden. Profeten vegen in naam van God de koning de mantel uit – in een tijd waarin een vorst bij de minste kritiek iemand ter dood kon brengen. In het Nieuwe Testament wordt deze scheiding tussen kerk en staat benadrukt door Jezus: ‘Geef de keizer wat van de keizer is en God wat van God is’. Zelf hield hij zich ver van alle politieke macht en geweld: ‘Mijn koninkrijk is niet van deze wereld’.

Toch heeft de kerk vaak geprobeerd om macht over de samenleving uit te oefenen, maar dat is vanwege de genoemde bijbelse invloeden nooit echt gelukt. Het resultaat is dat we in het westen nu een erkende diversiteit aan vrije machten en meningen hebben die rivaliseren, met elkaar concurreren en zo excellente bijdragen aan de economie, de kunsten en wetenschappen leveren. Soms zijn de meningsverschillen zelfs zo groot dat ze de Europese Unie in haar voegen doet kraken, zoals vandaag gebeurt.

Zoals bekend, is dit in de islam heel anders. De profeet Mohammed was tegelijk een gewapende politieke leider. In moslimculturen zijn religie en politieke macht dan ook gewoonlijk twee handen op één buik. Diversiteit wordt al snel als een afwijking van de norm beschouwt, of zelfs als een belediging die met geweld moet worden tegengegaan. Zie het lot van journalisten vandaag in bijvoorbeeld Turkije,  Egypte en Iran.

Dit is de oorzaak dat het agressieve fundamentalisme vooral onder moslims aanhangers vindt. Als politiek en religie één zijn (‘Islamitische Staat’), wordt het geloof al snel met geweld verdedigd. Dan wordt God verkleind tot een passie die een militante  strategie moet dienen, zoals het doden van ‘ongelovige’ burgers in Parijs. De grote Allah met de 99 schone namen wordt gereduceerd tot buskruit voor een kalashnikov.

‘God is groot’, als hij niet verkleind kan worden tot een ideologie die met wapens verbreid wordt. ‘God is groot’, als die niet alleen de God van moslims maar van alle mensen is – gelovig of ongelovig. Ja ‘God is groot’, als hij op de knieën gaat om de mensen te verzorgen die op straat in Parijs liggen te bloeden.

Elke andere god is te klein om God te zijn.

U kunt gratis verder lezen

Klik deze melding weg via het kruisje. Maar goede artikelen schrijven kost geld. Steun daarom onze schrijvers en word al vanaf € 5 per maand Vriend/in van Nieuw Wij.

Ik lees eerst het artikel verder.
JJ Suurmond

Jean-Jacques Suurmond

Publicist

Jean-Jacques Suurmond is pastor, coach/supervisor en publicist. Van hem verscheen eind 2022 een vertaling en bewerking van de klassieker …
Profiel-pagina
Nog geen reactie — begin het gesprek.