Facepalm! Nieuwsberichten over islam en moslims

Veel moslims kijken – vooral als een televisieprogramma over ‘de islam’ of moslims – door de vingers van hun facepalm naar de beeldbuis … “het is de ene facepalm na de ander, met daartussen zuchten, kreten en boosheid… dag in dag uit op alle netten! De belangrijke zaken negeren. Tot gek wordens toe. Na 40 jaar integreren hebben sommigen nog het lef te zeggen dat je mag oppleuren als je hun mening niet deelt…”

Na elke aanslag is raak: als het maar geen…

Een heel enkele keer kijken we echter enigszins verwilderd en in de war naar de mondiale monitor: ‘wat krijgen we nou? Iemand die over moslims praat alsof het mensen zijn?’ Voorzichtig zien we door de vingers van onze facepalm.

Donna van der Kolk van het ANP schrijft dat de menselijke keten rondom de Essalam Moskee haar ontroert. Mensen vormden een kring om het gebedshuis om hun steun te betuigen na de aanslag in Quebec. En dat werd gewaardeerd. De Essalam Moskee in Rotterdam wordt 24 uur per dag beveiligd. Tijdens het vrijdaggebed werd er op initiatief van de ChristenUnie en de SGP een menselijke keten gevormd om de moskee. „Het gaat ons aan het hart dat stadsgenoten zich onveilig en bedreigd voelen in de beleving van wat voor hen zo kostbaar is: hun geloof”, aldus raadslid Setkin Sies.

De menselijke keten rondom het gebedshuis staat symbool voor de vrijheid van geloof. Door elkaar letterlijk de hand te reiken willen Sies en de andere initiatiefnemers laten zien dat ze de barricades opgaan als deze vrijheid onder druk komt te staan. Volgens hem staat de vrijheid in Nederland onder druk door de pogingen van steeds meer mensen om moslims weg te zetten als vijanden van de staat: “Het is ongelooflijk lelijk en onrechtvaardig om duizenden onschuldige gelovigen op één hoop te gooien met rechtsstaat ondermijnende extremisten”, stelt hij. [2]

De Volkskrant had de volgende kop: ‘Kennis verbindt, dus bezoeken fraters de moskee. Barmhartigheid is helemaal terug van weggeweest.’ De sleutel ligt in kennis van en over elkaar. In de stilte van een landgoed aan de rand van Vught waar de motregen een glans over legt, haalt frater Broer Huitema een Koran tevoorschijn. In 113 van de 114 soera’s, laat frater Huitema zien, wordt aan Allah gerefereerd als ‘de Barmhartige’.

Broer Huitema is een van de overgebleven Fraters van Onze Lieve Vrouw Moeder van Barmhartigheid. In de tijd van het rijke roomse leven waren deze fraters in oostelijk Brabant met velen. [3] Wat verlang ik naar de foto waarop een groep moslims net zo genoeglijk bij de beleving van ‘de Barmhartige’ van de fraters zitten.

Roosendaalse moskeemannetjes geven hoop in bange dagen. Ze lopen met een geel hesje door een Roosendaalse wijk. Op hun rug staat duidelijk ‘buurtpreventie’. Wat zijn dat voor mensen die met goede moed doorgaan, waar halen zij de kracht vandaan, hoe moeten zij zich voelen als ze weer een negatief bericht over hun geloof lezen, wat doet angst met hun samenleving?

Moskeevoorzitter Mohamed Amezian: “We moeten hier niet de Nederlandse samenleving de schuld van geven, die is wantrouwend en bang. Uit die hoek kunnen we weinig verwachten. De brug naar de Nederlanders zullen wij zelf moeten slaan.”

“We moeten af van die klaagcultuur.” Tijdens de bouw van de moskee werd in 2011 een dood schaap op de bouwplaats opgehangen. Het signaal was duidelijk. “We besloten geen hek te plaatsen en vanaf het begin de deuren open te zetten. Iedereen is welkom.” Een briljant idee, zegt programmamaker Kees Schaap, die hen de naam ‘moskeemannetjes’ gaf: “Terwijl je verwacht dat ze verbitterd zijn, voelen ze zich nu onderdeel van de samenleving, ze hebben meer eigenwaarde gekregen. Ik veranderde mee. Dat positivisme vind ik heel knap. Het zat zó vast in Nederland. De verhouding tussen de Nederlanders en belijdende moslims is de laatste jaren alleen maar slechter geworden. Door deze mannen heb ik hoop gekregen, die is op mij overgeslagen en ik hoop dat dit overslaat op andere moskeeën , waar ook gewone mensen zitten die gelukkig willen zijn.” [4]

Margriet Oostveen kopt in een artikel over de adembenemende opmars van Rabia Yildiz en haar vriendinnen: ‘De meisjes van Transvaal komen eraan’. Bevrijdend relativerend schrijft ze: “Ik zou nog eens naar allochtonenland komen, waar de zielige vrouwtjes wonen”.

“Wérden ze hier maar onderdrukt’, grijnsde Rabia Yildiz, thuis in de Haagse wijk Transvaal, met een schuine blik op haar moeder Fatma. Die liet net een stoet nieuwsgierige vrouwen binnen, ze kwamen mij (de journalist)  bekijken. Fatma maakte foto’s, deed me een hoofddoek cadeau (’tegen de kou’), bracht shoarma en broodjes (‘Mijn moeder kneedt haar börek liefst op mijn proefabonnement van NRC’, zei Rabia). Intussen vertelde Fatma dat het inderdaad erg saai was, de hele dag binnen zitten met maar een paar maanden basisschool, zoals zij.”

Het is vechten tegen de bierkaai, maar het blijkt mogelijk het stereotype hoofddoekmodel te doorbreken, en onbevangen te interviewen en als onderdeel van de Nederlandse samenleving te beschrijven.

David van Reybrouck presenteerde in De Wereld Draait Door het boek Jihad van liefde. Een ode aan zijn vrouw door Mohamed El Bachiri, waaraan Nieuw Wij al aandacht besteedde.

Mohamed El Bachiri is een Marokkaanse Belg, moslim en Molenbekenaar. Hij is ook de man van Loubna Lafquiri, zijn grote liefde en moeder van zijn kinderen, die op 22 maart 2016 bij de aanslagen in Brussel om het leven is gekomen. Zijn liefdevolle speech in het tv-programma De Afspraak eind december roerde miljoenen en werd het meest bekeken filmpje ooit op de Vlaamse televisie. In Een jihad van liefde praat Mohamed over zijn jeugd in Molenbeek, de liefde voor zijn vrouw en zijn leven na de aanslagen. Als eerbetoon aan zijn vrouw buigt Mohamed het leed dat hem is aangedaan op moedige en veerkrachtige wijze om in een boodschap van liefde en medemenselijkheid, waarbij hij westerse moslims oproept tot een meer humanistische benadering van de islam. Het resultaat is een sobere tekst van ongelooflijke wijsheid. [6]

Van de 12.893.466 kiesgerechtigden hebben 10.563.456 personen hun stem uitgebracht voor de verkiezing van de leden van de Tweede Kamer. Het opkomstpercentage van deze verkiezing (81,9%) was daarmee het hoogst sinds de Tweede Kamerverkiezing van 1986 (85,82%). Dertien partijen hebben genoeg stemmen behaald om een zetel te bemachtigen in de Tweede Kamer. Dit is het hoogste aantal partijen sinds 1972 (14).

Buitenlandse journalisten vlogen massaal naar Nederland om te zien of Geert Wilders de verkiezingen zou ‘winnen’. Het lijkt wel alsof ze het verhaal van Wilders geloofden dat hij ‘de stem van het volk’ is. Hij is echter slechts de stem van 13 procent van het volk. Tel daar de twee zetels voor het Forum voor Democratie bij, en het Nederlandse rechtspopulisme is er na 15 jaar nog steeds niet in geslaagd ook maar in de buurt van 20 procent te komen.

Rudy van der Aar en Mohammed Kechouh fietsten naar Mekka want ‘Duurzaamheid en islam horen bij elkaar’. Een pelgrim op weg naar Santiago de Compostela voelt wind in zijn gezicht, stof van de droge Spaanse vlaktes in zijn longen en kou uit de bergen op zijn botten. Maar toen Rudy van der Aar (26) drie jaar geleden voor zijn eerste bedevaart naar Mekka ging, hoorde hij slechts het ronken van vliegtuigmotoren. Europa schoot in enkele uren onder hem voorbij en in een touringcar reed hij van Jeddah naar de heilige stad. “Ik voelde me een toerist. Ik miste de fysieke en mentale moeite die bij een bedevaart hoort.”

Samen met zijn vriend Mohammed Kechouh (27) besloot hij het daarom anders te doen. De afgelopen winter fietsten zij in twaalf weken op een houten fiets van Maassluis naar Mekka. Zij ontkwamen er uiteindelijk niet aan van Cairo naar Jeddah te vliegen, maar het laatste stuk stapten ze gewoon weer op de fiets, ondanks waarschuwingen die ze van Egyptenaren kregen. Van der Aar: “Het bleken vooroordelen. Toen we langs de snelweg van Jeddah naar Mekka werden aangehouden dacht ik: nu gaan ze ons oppakken. Maar ze waarschuwden alleen dat het gevaarlijk was. En in Mekka wilde de beveiliging vooral selfies met ons maken.”

Van der Aar raakte bij zijn vorige umrah gedeprimeerd van al het afval op de heilige berg bij Mekka, de Djabal al Nour. In de moskee las hij het boek: ‘Green Deen, what Islam teaches about protecting the planet’. “Ik was al veel bezig met klimaat- en milieuproblemen. Door dat boek realiseerde ik me dat de islam ook antwoorden heeft op die problemen. We hoeven er alleen maar praktisch naar te handelen.” Duurzaam leven betekent bewust omgaan met je omgeving, zegt Kechouh. In Mekka begonnen ze een opruimactie bij de Djabal al Nour, waar de profeet zijn eerste openbaring kreeg. Het is een bijzondere plek om de profeet beter te leren kennen.

Honderden mensen per dag bezoeken de berg, tijdens de hadj wel duizenden. De vuilnisbakken die er staan zijn altijd vol en er is maar één schoonmaker voor de hele berg. Veel mensen voelen zich machteloos tegenover zoveel plastic.” Van der Aar en Kechouh zetten hun fietsen onderaan de berg, met bordjes over reinheid in de islam, en gingen met vuilniszakken aan de slag. In de dagen daarna hielpen steeds meer mensen met het vullen van vuilniszakken. De lokale taxichauffeurs begonnen een WhatsApp-groep om te bespreken wat zij zouden kunnen doen. Bij de winkeliers mochten ze posters hangen die in verschillende talen oproepen niet te verspillen. Van het verzamelde plastic maakten ze een aantal vuilnisbakken die ze in de winkels zetten. ‘Plastic hoeft geen afval te zijn. Het is ook weer bruikbaar.’ [7]

Columniste Ebru Umar presenteerde Umar samen met Joost Eerdmans het debat ‘De vijfde Colonne’, over (wat dacht je?) mislukte integratie, georganiseerd door Leefbaar Rotterdam. Het zou ‘geen debat voor tere zieltjes’ worden, zei men: “We moeten weten hoe de vlag erbij hangt.”

Nourdin El Ouali: “Ik ben geen wegloper, ik heb bovendien een goed en verbindend verhaal waar die jongens en meisjes van Leefbaar wat van kunnen leren.” Het hol van de leeuw was Kantine Walhalla. De ‘vijfde colonne’ is een verwijzing naar de moslim migranten die de Rotterdamse samenleving zouden ondermijnen.

De Leefbaar-getrouwen waren echter in de minderheid onder de naar schatting 130 aanwezigen en Leefbaar-coalitiegenoten D66 en CDA schitterden door afwezigheid. El Ouali maakte van de bijeenkomst een soort vrije zendtijd voor politieke partijen. Hoe hij de opgewonden meute wilde typeren die vorig jaar luidkeels zwaaiend met Turkse vlaggen over de Erasmusbrug paradeerde, luttele uren na de mislukte coup? “Wat dacht je van ‘demonstranten’?”, zo hield hij, tot hilariteit van de zaal, gespreksleider Ebru Umar voor.

Verbaal al even lenig toonde zich sociaal psycholoog en ondernemer Cemil Yilmaz. Op dezelfde uitdagende toon als Leefbaar vroeg hij zich af, “Wie hier moet integreren, nu allochtonen in Rotterdam inmiddels in de meerderheid zijn.” En: ”Het probleem is niet de lange arm van Ankara, maar de korte arm van Den Haag. Kijk maar naar de ongelijkheid op de arbeidsmarkt.” Want we moeten islamkritisch durven zijn maar tegelijkertijd discriminatie van moslims aanpakken.